14 Haziran, dünya çapında milyonlarca insanın hayatını kurtaran istekli kan bağışçılarına teşekkür etmek ve kan bağışının değerine farkındalık yaratmak için özel bir gün olarak kutlanıyor: Dünya İstekli Kan Bağışçıları Günü. Kan, çağdaş tıbbın vazgeçilmez bir ögesi olup, tek kaynağı insan olan bu hayati unsur, kazalar, ameliyatlar, kanser tedavileri ve kan hastalıkları üzere durumlarda gereksinim duyulan en kritik ögelerden biri. Lakin, dünya nüfusunun büyük bir kısmı hâlâ inançlı kana erişimde zorluk çekiyor.
14 HAZİRAN DÜNYA NE GÜNÜ?
14 Haziran, Dünya İstekli Kan Bağışçıları Günü olarak kutlanıyor. Bu özel gün, istekli ve karşılıksız kan bağışında bulunan insanları onurlandırmak, kan bağışının hayati kıymetine dikkat çekmek ve inançlı kan temini için farkındalık yaratmak emeliyle her yıl dünya genelinde çeşitli etkinliklerle anılıyor. Türk Kızılay üzere kuruluşlar, bu günde kan bağışı kampanyaları düzenleyerek toplumun hassaslığını artırmaya çalışıyor.
GÖNÜLLÜ KAN BAĞIŞÇILARI GÜNÜ NEDİR?
Dünya İstekli Kan Bağışçıları Günü, kan bağışının acil değil, daima bir muhtaçlık olduğunu vurgulamak ve istekli bağışçıları kutlamak için düzenleniyor. Kan, insan bedeninde oksijen taşıyan, enfeksiyonlarla savaşan ve pıhtılaşma yoluyla yaralanmalarda hayat kurtaran bir unsur. Lakin, kanın tek kaynağı insan olduğu için, sistemli ve inançlı kan bağışları hayati ehemmiyet taşıyor. Bu gün, bilhassa 18-65 yaş ortası sağlıklı bireyleri kan bağışına teşvik ederek, hastanelerde kan bekleyen hastalar için umut olmayı hedefliyor. Türk Kızılay, bu kapsamda, bağışçılara madalya ve plaket üzere mükafatlar vererek sistemli bağışçıları motive ediyor. Örneğin, 10 kere bağış yapanlar bronz, 25 defa bağış yapanlar gümüş madalya alıyor.
GÖNÜLLÜ KAN BAĞIŞÇILARI GÜNÜ NASIL ORTAYA ÇIKTI?
Dünya İstekli Kan Bağışçıları Günü, 2005 yılında Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ) tarafından ilan edildi. Gün, ABO kan kümesi sistemini keşfeden ve 1930 yılında Nobel Fizyoloji ve Tıp Ödülü’nü kazanan bilim insanı Karl Landsteiner’ın doğum günü olan 14 Haziran’a ithaf edildi. Landsteiner, 1868 yılında Viyana’da doğmuş ve kan kümelerini tanımlayarak çağdaş kan transfüzyonunun temelini atmıştı. Ayrıyeten, 1940’ta Rh faktörünü keşfederek, bilhassa anne-bebek Rh uyuşmazlığına bağlı yenidoğan ölümlerinin önüne geçilmesine katkı sağladı. DSÖ, Landsteiner’ın bu katkılarını onurlandırmak ve istekli kan bağışının ehemmiyetine dikkat çekmek için 14 Haziran’ı seçti. Gün, Memleketler arası Kızılay ve Kızılhaç Dernekleri Federasyonu, Memleketler arası Kan Donör Tertipleri Federasyonu ve Memleketler arası Kan Transfüzyon Derneği üzere kuruluşların dayanağıyla global bir farkındalık hareketine dönüştü.
