HABER: GÜLARA SUBAŞI/ KAMERA: UMUT DOĞAN
Emekliler hayat pahalılığı, artırımlar ve enflasyon karşısında eriyen maaşlardan sıkıntı yandı. 2021 Tüm Emekli Sendikası’nın Ankara’daki hareketine katılan bir emekli, 3 bin 700 lira emekli maaşı aldığını belirterek “Hiçbir doğal gaz yakmıyorum, dışarıdan topladığım otla çöple su ısıtıyorum, çocuklara banyoyu o denli yaptırıyorum. Yemeğimi dışarıdan topladığım odunlarla, mobilya atıklarıyla kıra kıra onlarla pişiriyorum. Konutta lamba yakmıyorum, elektrik parası gelecek diye. Bu parayla kira veriyorum bin 500 lira. Geri kalan parayla da yiyecek alamıyorum. İki tane çocuk okutuyorum ben. Oğlum, bu sene okulu bıraktı, çalışmaya gidiyor. Kızım da Eskişehir’de okuyor, markette çalışıyor. Bu mu refah, bu mu huzur, bu mu memnunluk? Bu Türkiye’deki memnunluğu bana gösterin de o memnunluktan bir modül da biz alalım” dedi.
2021 Tüm Emekliler Sendikası, dün Ankara Ulus Meydanı’nda “Emekliler İnsanca Yaşamak İstiyor” sloganıyla basın açıklaması yaptı. Açıklamaya katılan emekliler, külfetlerini ANKA Haber Ajansı’na anlattı.
“DOĞAL GAZ YAKMIYORUM, OTLA ÇÖPLE YEMEK PİŞİRİYORUM. BU MU MEMNUNLUK? TÜRKİYE’DEKİ MEMNUNLUĞU BANA GÖSTERİN DE O MEMNUNLUKTAN BİR KESİM DA BİZ ALALIM”
3 bin 700 lira maaş aldığını belirten bir emekli vatandaş, şunları söyledi:
“En düşük emekli maaşı 7 bin 500 lira deniyor. 7 bin 500 de bu 3 bin 700 lira ne oluyor pekala? Haydi ben babamdan aldığım için bu düşük olsun, 5 bin lira olsun en azından. Bu maaşla ne doğal gaz yakıyorum. Hani doğal gazın yüzde 25’i bedavaydı. İnanın hiçbir doğal gaz yakmıyorum, dışarıdan topladığım otla çöple sobada su ısıtıyorum, çocuklara banyoyu o denli yaptırıyorum. Yemeğimi otla çöple yapıyorum ben. Dışarıdan topladığım odunlarla, mobilya atıklarıyla kıra kıra onlarla pişiriyorum. Konutta lamba yakmıyorum, elektrik gidiyor, elektrik parası gelecek diye. Bu parayla hem kira veriyorum bin 500 lira. Allah razı olsun mesken sahibimden fazla artırmıyor. Geri kalan parayla da yiyecek alamıyorum. İki tane çocuk okutuyorum ben. Bu mu adalet, bu mu demokrasi, bu mu tahlil dedikleri? ‘Ben kimseyi mağdur etmeyeceğim’ diyerek geliyordu, kimi kandırdın sen? Yüzde 51’i kandırmakla benim hakkımı üstüne almadın mı, benim iki tane yetimimin hakkını üstüne almadın mı? Oğlum Gazi Üniversitesi’nin son sınıfında, bu sene okulu bıraktı, çalışmaya gidiyor. Kızım da Eskişehir’de okuyor, Osman Gazi Üniversitesi’nde, iktisat kısmında. Markette çalışıyor, derslerine dahi adapte olamıyor çocuk. Staja girecek, puanı düşük diye büyük firmalar staja almıyor. Bu mu refah, bu mu huzur, bu mu memnunluk? Bu Türkiye’deki memnunluğu bana gösterin de o memnunluktan bir kesim da biz alalım.”
“TÜİK’İN SAYILARIYLA BENİM ALIŞVERİŞ ETTİĞİM MARKETLER ASLA BİRBİRİNİ TUTMUYOR”
Eyleme katılan bir öbür vatandaş şöyle konuştu:
“Şu anda maalesef hiçbir beklentimiz yok. Emekli maaşımın her yıl eridiğini biliyorum. Zira TÜİK’in sayılarıyla benim alışveriş ettiğim marketler asla birbirini tutmuyor. TÜİK’in sayılarının hiçbir inandırıcılığı yok. Ulusal gelir artışı da eklenmiyor. Birilerinin bize lütuf olarak vereceği bir fiyatı de kabul etmiyoruz. Başka uygar, gelişmiş bütün ülkelerdeki üzere emekli sendikasıyla hükümet oturur, ona nazaran ne maaş alacağımızı masada kararlaştırırız. ‘Emekli Sendikaları Statü Yasası’ çıkmadan emekli sendikaları olarak emeklileri temsilen bir masaya oturup da haklarımızı aramadıktan sonra bu makûs gidişatın da değişmeyeceğini biliyoruz. Bütçe her yıl açık veriyor ve maalesef bu bütçe açığı dolaylı vergilerle içtiğimiz çaydan, şekerden kullandığımız her şeye kadar bizlerden doldurulmaya çalışılıyor. Anayasa’da her ne kadar ‘sosyal devlet’ yazsa da uygulamaların hiçbir biçimde toplumsal devlete uymadığını yaşayarak görüyoruz. Fakat bu örgütsüzlüğümüzden kaynaklanıyor. Sizin aracılığınızla, tüm emeklileri örgütlenmeye, sendika çatısı altında bir ortaya gelmeye, topluca haklarımızı aramaya davet ediyorum.”
“TORUNLARIMIZA HARÇLIK VEREMİYORUZ”
Sendika üyesi bir vatandaş, şöyle dedi:
“Ben 2006’da emekli oldum o günden bu yana çaba veriyorum. ‘İntibak Maddesi’nin çıkmasını istiyorum. Dövizin yükseldiği bu vakitlerde, çok güç kaidelerde yaşıyoruz. Torunlarımıza harçlık veremiyoruz, hiçbir biçimde bir yere gidemiyoruz. Ne köyümüze gidebiliyoruz ne kentimize gidebiliyoruz. Türkiye içerisinde hiçbir halde tatil yapamıyoruz, Avrupa’yı hiç düşünemiyoruz aslında. Emeklilerin gereken haklarının verilmesini istiyoruz. Bunun için ne gerekiyorsa biz daima birlikte gayret vereceğiz. Sesimizi duyurana kadar hakkımızı arayacağız, asla pes etmeyeceğiz. Emeklilerin en âlâ biçimde, insanca yaşaması için uğraş edeceğiz.”
“HANİ ‘AVRUPA BİZİ KISKANIYOR’ YA, BİZ DE BİRAZ ONLARI KISKANALIM”
Bir diğer sendika üyesi vatandaş ise şu tabirleri kullandı:
“Bir emekli olarak beklentimiz, taban seviyeye kadar indik, çok kolay bir cümleyle söyleyeyim: İnsanca yaşamak. Sağlıklı beslenmek, sağlıklı bir hayat sürmek ve öbür ülkelerin emeklileri nasılsa tıpkı o halde yaşamak. Biz Türkiye’de atıl insan gücü olarak görülüyoruz. Halbuki sağlıklı günlerimiz, hayatımızın en hoş günleri çalışarak geçti. Bu devlete verdiğimiz emek hiçbir vakit sorgulanamaz. Emeklilik bir haktır zira primlerimizin karşılığında bu hakkı elde ediyoruz. Ancak kendi haklarımızı elde ederken ne yazık ki hükümetin iki dudağı ortasında verecekleriyle sınırlandırılıyoruz. Bizim iş verenimiz devlettir, münasebetiyle bizim de devletle pazarlığa oturup insanca yaşamanın koşullarını konuşmamız gerekir. Emekli olan insanın hayatı daha kolaylaşmıyor. Birebir kirayı veriyor, tıpkı yeme içme masrafı, birebir giysi masrafı, bir de üstelik sıhhat harcamaları daha çok artıyor. Artık bakarsanız açlık sonunun altındayız. Bugün yoksulluk hududu 35 bin liraya geldi, dayandı. 35 bin lirayı hayalimizde göremeyiz, açlık hududunun altındayız. Emekliye yapılması gereken şey, ona gerekli olan kıymetin verilmesidir. Zira çalışanlar da şunu düşünmelidir ki birkaç yıl sonra bizim yanımıza gelecekler, bizim hayatımızı yaşayacaklar. Aslında bizim şu anda yaptığımız gayret gelecekte onların daha rahat yaşayabilmesi için bir kazanımdır. Ben bu yüzden çalışanların ve çalışanların bağlı olduğu sendikaların, emekli sendikalarının kurulması için takviye vermelerini istiyorum. Hangi siyasi görüşten olursa olsun, hangi ortamda yaşarsak yaşayalım, hangi iş kolundan emekli olursak olalım bizim meselelerimiz ortaktır. ‘Size huzurevlerini açacağız, emekliler huzur konutlarında, kamplarda kalsın’ bunlar onur kırıcı şeylerdir. Bugün bir emekli pazara gittiği vakit şayet pazarın son saatlerini düşünüyorsa, artıkları almak için düşünüyorsa bundan utanması gereken onu o hale getiren insandır. Biz kullanıp atılıp, etinden sütünden faydalanılıp ondan sonra posa üzere bir tarafa atılacak beşerler değiliz, nitelikli insanlarız. Hani, ‘Avrupa bizi kıskanıyor’ ya biz de biraz onları kıskanalım. Yüzde 4 ne demek? Enflasyonun ölçüsüne bakın bir de verilen artırıma bakın. İkisi yer değiştirsin. Bugün bir ayçiçek yağına ya da bir una gelen artırım kadar bana artırım versin, ben diğer şey istemiyorum. Çok sıkıntılıyız.”
“EMEKLİ BİR KAMBUR DEĞİL, TECRÜBESİYLE BU ÜLKEYE İSTİKAMET VERECEK KESİMDİR”
Tüketici Hakları Derneği Çankaya Şube Başkanı Şirzat Mugan ise şunları söyledi:
“Seçim vaatlerinde ağzına geleni söyleyen politikler, seçimden sonra emeklileri unutuyorlar. Ülkemizin emekliye sahip çıkmadığını yıllardır biliyoruz. Emekli bir atık değil, emekli bir kambur değil, emekli bu ülkenin mihenk taşıdır. Tecrübesiyle, bilgisiyle, birikimiyle bu ülkeye taraf verecek kesim emekli kesitidir. İsterseniz taban fiyatı 50 bin lira yapın, paranın alım gücü olmadıktan sonra piyasa kontrolü olmadıktan sonra taban fiyatın hiçbir kıymeti yok. Bütün problem; sıkı bir kontrol, paranın alım gücünün sağlanması, enflasyonun düşürülmesi. Şu hale bakar mısın? Taban fiyat 8 bin 500 lira lakin mesken kiraları 13-15 bin lira. Kaç kişi çalışıyor, kaç emekli maaşı kâfi ki kendisine bir sığınabileceği bir mesken alabilsin. Ki zati konut almak hayal oldu artık. Evvelce emekli beşerler olduğunda hiç olmazsa yerli bir otomobil ya da bir gecekondu alıp başını sokabiliyordu, artık bunu hayal bile demiyoruz. Son periyotlarda görüyoruz ki finansal kesim kredileri kesmeye başladı. Bilhassa emeklinin kendi maaşını aldığı bankalar, emekliye kredi vermemeye başladı. Pekala bunu kim denetim edecek? Burada, kapıcısından mühendisine kadar her katmandan insan var. Bunların teklifleri göz önüne alınmayacak da… İthal yöneticilerle bu ülkenin iktisadının düzeleceğine ben inanmıyorum. Gençliğimizde, Türkiye Cumhuriyeti, tarımda kendisine yeten 7 ülkeden bir tanesiydi ve biz yerli malı haftaları kutlardık okullarımızda, o şuuru verirdik. Lakin artık, var mı yerli malımız? Mercimek satılıyor, bilhassa de Tarım Kredi Kooperatifi marketlerinde, altına bakıyorsun Kanada’dan, Çin’den geliyor. Yazık bu ülkeye. Bu ülkenin emeklileri bu durumu hak etmiyor.”
