Pilot uygulaması 15 Eylül’den itibaren Ankara Batı Adliyesindeki 5 mahkemede devam eden e-Duruşma, 22 Ekim’den bu yana Ankara ve İstanbul’daki 5 adliye ve 47 mahkemede uygulanmaya başladı.
Uygulamayla bulundukları ortamdan cep telefonu, tablet yahut bilgisayarla duruşmalara katılan avukatlar, UYAP Avukat Portalı’ndan duruşmalarını sorgulayarak ilgili duruşmadan 24 saat öncesine kadar münasebetini yazarak talebini gönderebiliyor.
Hakimin sistem üzerinden talebi kabul etmesi halinde avukat, duruşmaya, video konferans ile bağlanabiliyor. e-Duruşma, mahkemenin sistemi etkin hale getirmesiyle başlıyor.
Uygulamayla yargılamaların daha adil ve makul müddetlerde yapılması hedefleniyor.
“İnternet üzerinden duruşma yapılmasını talih olarak görüyoruz”
Ankara Batı Adliyesinde pilot e-Duruşma uygulamasına katılan avukat Onur Cıvgın, duruşmaya ait izlenim ve deneyimlerini AA muhabirine anlattı.
Cıvgın, teknolojinin nimetlerinden faydalanmanın taraf vekilleri olarak kendilerine büyük yarar sağladığını belirterek, uygulamayla hem öteki kentlerdeki duruşmalar için verilen yol masrafları hem de vakit kaybının önüne geçildiğini tabir etti.
Dünyada da bu uygulamanın örnekleri olduğuna dikkati çeken Cıvgın, şunları kaydetti:
“Şu an biz de hukuk yargılamasında sonuna kadar internet üzerinden duruşma yapılmasını kendimiz için bir talih olarak görüyoruz ve bunun da alışılmış ki geliştirilmesini istiyoruz. Adalet Bakanlığı çok çalışma yapıyor bununla ilgili yani önemli bir mesai harcıyor. Ulusal Yargı Ağı Projesi (UYAP) dediğimiz sistem üzerinde vakit zaman kimi meseleler olabiliyor. Talebimiz, biz avukatlar olarak bunların hiçbir sorun yaşanmadan, takılmalar yaşamadan altyapısının kuvvetlendirilerek yaygın hale getirilmesi.”
Cıvgın, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin Türkiye’deki ihlal kararlarının çoğunlukla yargılamanın uzamasından kaynaklandığına değinerek, e-Duruşma ile vakit konusundaki ihlallerin de önüne geçilebileceğini lisana getirdi.
“Fiziki duruşma şartları neyse e-Duruşma şartları da aynı”
Avukat Öznur Ulaş da e-Duruşma sayesinde adliyelere gitmek zorunda kalmayacaklarını, bunun da salgının yayılma suratını düşüreceğini belirtti.
Kullanımı kolay olan bir uygulama geliştirildiğini vurgulayan Ulaş, şöyle devam etti:
“Buradan da bu vesileyle Adalet Bakanımıza teşekkürlerimi sunmak istiyorum. Avukatların kullandığı UYAP sistemi üzerindeki duruşma sorgula sekmesinden tüm duruşmalarınız listeleniyor. Duruşmalarınızın karşısında ‘talep gönder’ sekmesi etkin hale geliyor. Daha sonra talebinizin hakim tarafından kabul yahut reddedilmesine nazaran duruşmaya kabul ediliyorsunuz.
Duruşma saatiniz geldiğinde talep gönderilen kısım etkin hale geliyor, ‘duruşmaya katıl’ butonuna dönüşüyor. Kolay bir biçimde uygulamaya tıklayıp, internet ilişkinizin düzgün olmasına bağlı diğer da hiçbir ek heyetim gerektirmeyen, diğer hiçbir sisteme gerek olmayan bir uygulama geliştirilmiş. Duruşmaya bağlandığınızda, duruşma tutanağını ek olarak görebiliyorsunuz, takip edebiliyorsunuz, tıpkı halde karşı tarafın beyanlarını ve hakimin zapta geçirdiği her beyanı tek tek faal olarak görebiliyorsunuz.”
e-Duruşma ve fiziki duruşma ortasında hiçbir fark bulunmadığına işaret eden Ulaş, duruşmaya ofislerinden katılsalar dahi cübbelerini giymek zorunda olduklarını, karar duruşmanda da kararı ayağa kalkarak dinlediklerini anlattı.
Ulaş, “Aslında e-Duruşmada sanal bir ortamda üzere değil, güya fiziki olarak orada bulunuyormuş üzere hiçbir aksama yaşanmadan duruşma gerçekleşebiliyor. İki duruşmaya katıldım ben, ikisinde de rastgele bir külfet yaşanmadı.” dedi.
Aynı gün içerisinde farklı mahkemeler ya da farklı kentlerde duruşmaları olduğunu tabir eden Ulaş, bunun hem vakit hem de maliyet kaybına sebep olduğunu söyledi. Ulaş, e-Duruşma sayesinde, saatler çakışmadığı takdirde hiçbir sorun yaşanmadan bu duruşmalara katılabileceklerini belirterek, “Sistem, avukatlık mesleğinin icrasının daha kaliteli hale gelmesini sağlayacak.” tabirini kullandı.
“Büyük kolaylık sağlıyor”
Pilot uygulamaya katılan avukatlardan Zeki Akarsu da sistemi başarılı bulduğunu, internet altyapısından kaynaklanan aşikâr meselelerin ise düzeltilebileceğini anlattı.
Saatlerce duruşma beklemenin sona erdiğini lisana getiren Akarsu, şunları kaydetti:
“Adliyeye duruşma için gelirdik, 09.00 duruşmasına bazen 11.00’de girdiğimiz olurdu, hiçbir iş yapamazdık ancak e-Duruşma geldikten sonra bu 9.00’dan 11.00’e kadar olan 2 saatlik beklemeyi kendi ofisimizde yaptığımız için öbür işlerle ilgilenebiliyoruz, öbür işlerimizi yürütebiliyoruz, ferdî süreçlerimiz varsa onları yapabiliyoruz, büyük bir kolaylık sağlıyor.”
