Altın madeni için bölgede kesilen ağaç sayısını uydu imajları üzerinden 195.000 olarak tespit eden TEMA Vakfı, bu sayının Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve Çanakkale Valiliği tarafından doğrulanması için gereken başvuruyu yaptı. Mevzuyla ilgili yetkili mercilerden cevap beklediklerini belirten TEMA Vakfı Yönetim Kurulu Lideri Deniz Ataç, “Altın madeni, olumlu kararı alan çevresel tesir değerlendirmesi (ÇED) raporunda belirtildiği üzere 45.650 ağaç kesileceği tarafında bir planla Mart 2019’da Güç ve Olağan Kaynaklar Bakanlığı’ndan işletme müsaadesini aldı. Fakat uydu imajları üzerinde yaptığımız incelemeler sonucunda kesilen ağaç sayısının ÇED raporuna ters olarak 195.000 adet olduğunu tespit ettik. Bunun üzerine ağaç sayısı ile ilgili korkularımızı açıklığa kavuşturmak için 25 gün evvel Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve Çanakkale Valiliği üzere taraflara resmi yazı yazdık ve change.org’da bölgenin tabiatına ve tüm canlılarına sahip çıkmak için imza kampanyası başlattık. #altındaölümvar etiketiyle sürdürdüğümüz kampanyamıza bugüne kadar yaklaşık 100.000 kişi imza vermiş olmasına karşın yetkili mercilerden hala rastgele bir cevap alamadık. Bir an evvel ağaç sayısının açıklanmasını, buna nazaran ÇED’e alışılmamış süreç yapılıp yapılmadığının belirlenmesini istiyoruz” dedi.
SİYANÜR ALTIN MADENCİLİĞİ NEDİR?
Önce cevherin içerisinde bulunan bedelli metal ölçüsü (tenör) belirlenir, bu süreç ‘altın arama’ olarak belirtilir. Madenin varlığı belirlendikten sonra, birinci yapılan süreç bitki örtüsünün sıyırılmasıdır. Maden alanındaki üst toprak katmanı üzerindeki doğal varlıklar ortadan kaldırılır, akabinde verimli toprak sıyırılır. Cevherin bulunduğu katmana kadar patlatma formülüyle toprak ve kayaların hafriyatı yapılır. Bu süreçler asit maden drenajları, yeraltı suyunun beslenmesinde azalma, eğimli yerlerde toprak kaymaları ve göçük, yerleşim yerlerindeki binalarda çatlak oluşumu, fırlayan kayaların canlılara ziyan vermesi, uzun müddetli gürültü ve toz, dev çukurlar ve pasa (atık) dağları oluşumu ile sonuçlanır.
Altın cevherinin bulunduğu katmanlara ulaşıldığında çıkarılan kaya ve toprağın içinden mikroskobik büyüklükteki altını alabilmek için kaya ve toprak öğütülerek taneciklere dönüştürülür. Öğütülen cevher kapalı tanklar ya da açık havada (yığın liçi) siyanürlenir. Açık havadaki siyanür süreci, geniş alanlara serilmiş toprağın siyanürle yıkanması ve toprakta eser ölçüde olan altının süzülmesi sürecidir. Siyanürleme, açık hava endüstriyel kimya tesisidir. Siyanür tek başına güçlü bir zehirdir. Ayrıyeten toprakta bulunan zararsız arsenik, antimon, kadmiyum, kurşun, cıva üzere ağır metalleri de özgürleştirerek ziyanlı hale getirir. Maden ocakları ve atık havuzları işletme ömrü tamamlandıktan sonra da ekosistemleri olumsuz tesirler ve hayat için yüksek risk barındırır. Asit maden drenajı ve atık baraj gölü kazaları ile risk devam eder.
20 BİN TON SİYANÜR KULLANILACAK
Maden alanında 20 bin ton siyanür kullanılacak ve siyanürle birlikte arsenik üzere birçok ağır metal ortaya çıkacak. Madenin siyanürleme alanı (liç) Kuzey Ege Havzası içinde kalıyor. Atık barajı kazası, siyanür sızıntısı üzere riskler Bayramiç ve Ezine’nin tarım alanlarını tehdit ediyor. Bu alanda Bayramiç elması, Bayramiç beyazı, Ezine peyniri üzere coğrafik işaret almış ve marka olmuş tarım eserleri bulunuyor.
4 KAT DAHA FAZLA AĞAÇ KESİLDİ
Çanakkale Kirazlı Siyanürlü Altın Madeni, Mart 2019’da Güç ve Natürel Kaynaklar Bakanlığı’ndan inşaat faaliyetlerine başlamak için işletme müsaadesini aldı. Projenin birinci etapları proje alanındaki ormanların ve öbür bitki örtüsünün ortadan kaldırılması ve 45.650 ağacın kesilmesi olarak planlanmıştı. Haziran ayının ortasında yapılan tıraşlama ile maalesef ormanlarda büyük bir yara açıldı. Uydu manzaraları üzerinde yaptığımız incelemeler, maden alanı ve yol irtibatları için 195.000 adet ağacın kesildiğini ortaya koyuyor. Buna nazaran ÇED raporunda belirtilenden 4 kat daha fazla ağaç kesiti yapıldı.
180 BİN İNSANIN TEK SU KAYNAĞI TEHLİKEDE
“Kirazlı Siyanürlü Altın İşletmesi” faaliyete geçmek için geri sayıma başladı. Çanakkale merkeze 30 km arada olan maden alanı birebir vakitte 180.000 insanın tek su kaynağı olan Atikhisar Barajı ile birebir su havzasında yer alıyor.
MADEN ALANININ YÜZDE 98,7’Sİ ORMAN
Çanakkale Kirazlı’da Siyanürlü Altın Madeni alanının %98,7’si orman alanında bulunuyor. Bölgede 18 göğüslü, 41 kuş, 10 sürüngen ve 117 böcek tipi yaşıyor. Orman 283 farklı bitki tipine mesken sahipliği yapıyor. Proje alanında tespit edilen cinslerin 7’si yalnızca Türkiye’de yaşıyor.
