Doğu Akdeniz’i göçmen çayırı sarmaya başladı
Prof.Dr. Deniz Ayas:
“Yaptığımız çalışmalarda yerli deniz çayırlarının olduğu alanlarda, meralarda artık Halophıla Stıpulacea dediğimiz egzotik yani Kızıldeniz göçmeni bir deniz çayırının yerleştiğini gördük”
“Bu cinsin ortadan kalkıp yerini Kızıldeniz göçmeni olan bu çeşidin gelmesi tabi Akdeniz’de büyük bir değişimi beraberinde getiriyor”
“Şuanda 4 metreden başlayarak, 15 -20 metre derinliği kadar bu tipi yaygın bir biçimde görüyoruz”
“Deniz tabanını bir ay üzere bir müddette sarıyor”
Mersin açısından bakarsak çok geniş bir alan 100 kilometrelik kıyı bandında 4 ila 20 metre ortasındaki göçmen deniz çayırı önemli manada bir yayılım gösteriyor”
MERSİN – Doğu Akdeniz’de istilacı çeşit balıklardan sonra, yerli deniz çayırlarının yerini Halophıla Stıpulacea olarak bilinen Kızıldeniz göçmeni deniz çayırı aldı. Su altında yapılan çalışmada 4 metreden 20 metre derinliğe kadar yaklaşık 100 kilometrelik alana göçmen deniz çayırının yerleştiği belirlendi.
Türkiye’nin Akdeniz’de en uzun kıyı şeritlerinden birine sahip olan kentlerden Mersin’de denizde popülasyon kuran cinslerin araştırılması devam ediyor. Bu çerçevede Mersin Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Sürece Teknolojisi Öğretim Üyesi ve Proje Koordinatörü Prof. Dr. Deniz Ayas ile birlikte oluşturulan akademisyen grup turizmin gözbebeği Faziletli Kızkalesi ile Silifke ortasında dalış gerçekleştirdi. Daha evvelki dalışlarda istilacı tiplerden Deniz kestanesi ve Aslanbalığı yoğunluğu keşifleri yapan takım, bu defa kıyıya yakın noktalardaki tahribatla yok olan yerli deniz çayırının (Posidonia oceanica) yerini, göçmen deniz çayırının yayılımını inceledi. Yapılan dalışlarda Erdemli’den Aydıncık ilçesine kadar 100 kilometrelik kıyı bandında denizin 4 ile 20 metre ortasında geniş bir yayılım gösterdiği belirlendi.
Mersin körfezinde deniz çayırlarının bulunduğunu hatırlatan Prof. Dr. Deniz Ayas,” Bizim 2 yıldır yaptığımız çalışmalarda yerli deniz çayırlarının olduğu alanlarda, meralarda artık Halophıla Stıpulacea dediğimiz egzotik yani Kızıldeniz göçmeni bir deniz çayırının yerleştiğini gördük. Bilhassa tahrip olmuş püsedonya otlaklarında halufilanın yerleştiğini önemli manada buralarda geniş dağılımları olduğunu gözlemledik. Kızıldeniz’den gelen egzotik deniz çayırı rizonlar oluşturarak sediman içerisinde bir ağ formunda sarıyor. Her rizondan da 2 gövde çıkacak halde şekilleniyor. Bunlar alg değiller tohumlu bitkiler, çiçekli bitkiler ve Kızıldeniz’den gelerek, bilhassa oşinika dediğimiz yerli deniz çayırlarının olduğu habitatlara yerleşiyorlar” dedi.
“Akdeniz’de büyük bir değişimi beraberinde getiriyor”
Özellikle göçmen deniz çayırlarının yerli deniz çayırlarının tahrip olduğu alanlara yerleşerek orada bir topluluk oluşturduğuna dikkat çeken Prof.Dr. Ayas,”Yerli deniz çayırları bio ekolojik, üstlendiği işlev açısından Akdeniz için çok değerli bir çeşittir, kıymetli bir habitat oluşturur, bir çok deniz canlısı için. Bunlar dekapot dediğimiz deniz yengeçlerinde tutunda balıklara kadar, bir çok çeşit için ömür alanıdır. Bu tıbbın ortadan kalkıp yerini Kızıldeniz göçmeni olan bu tıbbın gelmesi tabi Akdeniz’de büyük bir değişimi beraberinde getiriyor. İşlevsel olarak bir çok çeşidi etkileyen yerli yerli deniz çayırları artık daha az cins için değerli habitatlar oluşturan egzotik cinse yerini bırakıyor” sözlerini kullandı.
100 kilometrelik kıyı bandında önemli bir yayılım gösteriyor.
100 yılı aşkın müddettir göçmen deniz çayırının Akdeniz’de varlığının bilindiğine değinen Ayas,” Lakin şuanda bilhassa insan tesiriyle balıkçılık olabilir, turizm faaliyetleri, yatçılık üzere faaliyetlerle deniz tabanında bilhassa oluşan tahribat ve tahribatın sonucunda yerli deniz çayırlarının ziyan görmesi ile yerleşmeye fırsat buluyor. Ziyan görmüş deniz çayırları otlaklarına meralarına egzotik deniz çayırı yerleşiyor. Şuanda 4 metreden başlayarak, 15 -20 metre derinliği kadar bu tipi yaygın bir biçimde görüyoruz. Deniz tabanını bir ay üzere bir müddette sarıyor. Mersin açısından bakarsak Narlıkuyu’dan Aydıncık’a varıncaya kadar çok geniş bir alan 100 kilometrelik kıyı bandında 4 ila 20 metre ortasındaki göçmen deniz çayırı önemli manada bir yayılım gösteriyor” diye konuştu.
“Deniz kaplumbağaları için besin kaynağı olabilir”
Akdeniz’in değiştiğini deniz suyu sıcaklıklarının arttığının altını çizen grup üyelerinden dalış eğitmeni Biyoloji öğretmeni Ertuğrul Çete ise ” Bu iklim değişikliği ister istemez birinci etkilenenler biziz. Akdeniz bölgesi bilhassa Doğu Akdeniz Bölgesi çok etkileniyor. Tabi göçmen çeşitler daima geliyor. Bu göçmen deniz çayırları üretici bandındalar. Yani üreticiler. başka cinsler genelde tüketici olarak geliyorlardı, istila gerçekleştirebiliyorlardı. Lakin bunlar üretici olunca eko sistemde tahminen yararları olabilir. Deniz kaplumbağaları bilhassa otla beslenen cloniya mydas için bir besin kaynağı oluşturabilir. Tabi üretici bandı dediğim şu, üretici olması yani bir çayır olarak geliyor olması, bir avantaj. Başka balıklarında, otla beslenenler canlılar içinde Besin kaynağı açsından avantajdır. Deniz çayırı dediğimiz Posidonia oceanica vardı. O deniz çayırının boşluklarını o dolduruyor. Tahminen buraları daha varlıklı hale getirebilir” formunda konuştu.
