Editör: Beyza Damgacıoğlu
İnsanlar gerek hasta olmadan evvel gerekse sıhhatlerini korumak için hastalıkları tanımayı tercih ediyor. Bu hastalıklardan birisi olan aşil tendonu kopmasıyla ilgili detaylar…
AŞİL TENDONU KOPMASI NEDİR?
Aşil tendonu kopması, travmaya bağlı olarak ya da resen oluşabilir. Baldır kaslarını topuğa bağlayan aşil tendonu, bu sebeplerle kısmen ya da büsbütün yırtılabilir. Bedende en sık kopan tendon aşil tendonudur ve akut ya da kronik olabilir. Yaşa bağlı olarak iki yaş kümesinde bilhassa sık görülür. Öncelikle 30-40 yaş aralığında görülen aşil tendonu kopması, çoğunlukla erkekleri tesirler ve basketbol ya da raket sporlarına iştirak sonucu oluşur. 60 yaşında da sık görülen kopmalar daha çok bayanları tesirler ve merdiven çıkma üzere günlük rutin aktivitelere bağlı olarak meydana gelir. Lakin aşil tendonu kopmasına yol açan sebep, şimdi bulunmamıştır. Yeniden de olayların birçoklarında kastaki ani ve güçlü gerilmeler kopmaya sebep olur. Tabiatıyla oluşan kopmalar ekseriyetle evvelki tendon hastalıklarına bağlı ortaya çıkar. Aşil tendinopatisi, aralıklı aktivite, atletik eğitim planlamasında yapılan değişiklikler ve florokinolon içeren antibiyotiklerin kullanımı üzere birçok risk faktörü, aşil tendonunda kopma oluşmasına yer hazırlar.
AŞİL TENDONU KOPMASI BELİRTİLERİ NELERDİR?
Aşil tendonu kopması bulunan hastalarda sıklıkla akut başlangıçlı şiddetli ağrı ve çıt sesi şikayetleri mevcuttur. Vurulmuş, tekmelenmiş yahut bacağının gerisi kesilmiş üzere bir his oluşturan aşil tendonu kopması, hareket etmekte zorlanmaya neden olur. Birtakım durumlarda hastalarda topallayarak yürüme görülür. Aşil tendonu kopması olan bireylerde koşma, merdiven çıkma yahut ayak parmaklarının üzerinde durma üzere hareketlerde zorlanma oluşur. Lakin kimi atletlerde öbür kasların da harekete katılacak güçte olması nedeniyle aşil tendonu kopmasına karşın yürümede anormallik görülmeyebilir. Kronik ve tekrarlayan baldır ya da aşil tendonunda bölgesel ağrı, ayağın geriye gerçek bükülme gücünde azalma, baldırda şişme, fizikî aktivite yahut antrenman hacminde son vakitlerde düşüş olması üzere durumlar ortaya çıkabilir.
AŞİL TENDONU KOPMASI TEDAVİ YOLLARI NELERDİR?
Aşil tendonu kopmasında tedavi, durumun akut yahut kronik olmasına nazaran değişiklik gösterir. Akut aşil tendonu kopmasında bireye bağlı olarak cerrahi yahut cerrahi dışı tedavi seçenekleri kıymetlendirilir. Kronik kopmalarda ise ekseriyetle hastaların gücünün ve ayak hareket fonksiyonunun yerine getirilmesi için cerrahi teşebbüs tercih edilir. Lakin cerrahi süreç uygulanacak hastalarda fizikî aktivite seviyesi ve sıhhati etkileyebilecek başka risk faktörleri kıymetlendirilerek tedavi uygulanır. Ameliyat dışı tedavi olarak ise ayak bileğine alçı uygulaması ile hareket kısıtlaması yapılır. Alçı tedavisinde hasta, tertipli aralıklarla denetim edilerek aşil tendonundaki düzelme denetlenir. Bilhassa cerrahi operasyonlara bağlı komplikasyon ve yaralanmadan kaçınmak için bu tedavi prosedürü uygulanabilir.
Aşil tendonu kopması tedavi edilmediğinde önemli sıkıntılara yol açabilen değerli bir durumdur. Bu nedenle ayak bileğinin geriye gerçek hareketinde sorun yaşayan yahut baldır ağrısı olan bireylerin kesinlikle sıhhat kuruluşlarına başvurmaları gereklidir.