Birçok insan muhakkak devirlerde duygusal yeme davranışı sergileyebilir. Lakin duygusal yemek yeme davranışı alışkanlık haline gelmeye başladıysa ve daima tekrarlıyorsa, hislere derinlemesine dalmanın ve onları yönlendirmek için daha sağlıklı uygulamalara geçiş yapmanın vakti gelmiş demektir.
Duygusal yeme davranışı çok fazla gerilim, kaygı ve suçluluk hissine neden olabilir. Duygusal yeme, sizi yiyeceklerle sıhhatsiz ilgiye gerçek bir yola sokabilir ve muhtemelen daha fazla zihinsel ve fizikî sıhhat problemlerine neden olabilir.
Duygusal yemenin tam olarak ne olduğunu, yapıp yapmadığınızı nasıl belirleyeceğinizi ve hislerinizle farklı formda başa çıkmaya başlayabileceğiniz birkaç yolu keşfedelim.
DUYGUSAL YEME NEDİR?
Duygusal yeme, hislerinizin (can meşakkatinden gerilime yahut ıstıraba kadar her şey) fizikî açlık sinyallerinizden fazla neyi, ne vakit ve ne kadar yediğinize rehberlik ettiği vakittir.
Duygusal yemek yeme, sadece büyük bir hayat olayına yahut ağır haberşer sırasında olmak zorunda değildir. Can sorunu, yalnızlık, gerilim, dert ve hatta heyecan üzere günlük hislere nedeniyle de gerçekleşebilir.
Duygusal yemek yeme, his yoğunluğu sırasında yiyeceklerin etrafında denetim kaybı ile ortaya çıkar. Duygusal hissettiğimizde yalnızca yemeğe uzanmakla kalmaz, tıpkı vakitte hudutlarımızı bilme yeteneğinden de mahrum oluruz.
Duygusal olarak yemek yediğinizi anlayabilmek için kendinize şu 5 soruyu sorun:
– Duygusal olduğunuzda yemek yiyerek rahatlıyor musunuz?
– Kendinizi gerilimli yahut bunalmış hissettiğinizde doyana yahut rahatsız olana kadar yemek yeme eğiliminde misiniz?
– Yiyecek açlığı ile yemek isteme ortasındaki farkı ayırt etmekte zorlanıyor musunuz?
– Yiyecekleri sık sık ödül olarak kullanıyor musunuz?
– Yemek konusunda kendinizi denetimden çıkmış hissediyor musunuz?
Bu sorulardan 3 yahut daha fazlasına evet dediyseniz, büyük olasılıkla duygusal olarak yiyorsunuzdur.
DUYGUSAL YEME BOZUKLUĞUNU DENETİM ETMENİN YOLLARI
Duygusal yemek çoklukla her şeyden çok bir alışkanlıktır. Hislerimizi farkında olmadan birkaç defa yiyeceklerle bastırmaya çalışırız, daha sonra her duygusal karmaşada yiyeceklere uzanırız.
Duygusal yemeden kurtulabilmek için hislerimizi tanımlamalı, duygusal nedenlerle yediğimizde kendimizin farkında olmalı ve başa çıkıp ilerlemek için yeni yollar belirlemeliyiz.
Bunu yapmanın en düzgün yollarından biri, dikkatli yemeyi kullanmaktır .
Dikkatli Yeme
Genel olarak, dikkatli yemek yeme alışkanlıklarınız konusunda daha şuurlu olmanıza müsaade verirken, tıpkı vakitte yiyecekle sağlıklı bir alaka sürdürmenizi sağlayan bir uygulamadır.
Duygularımızın bir sonucu olarak yemek yediğimizde, yeme ritüelinden ve yeme tecrübesinden kopma eğiliminde oluruz. Bu, hislerinizle başa çıkmanıza yardımcı olacak birkaç kurabiye yemeye karar verdiğinizde, tüm kutuyu bitirmeniz manasına gelir.
Dikkatli yemek yeme uygulaması, yemeğinizle ilişki kurmanıza ve seçimlerinizi denetim etmenize imkan tanır.
Kendinize Sorun
Yemek istediğiniz fikri aklınıza gelir, sonra yiyeceği tüketir ve gününüze devam edersiniz. Lakin, yemeği istediğinize karar verdikten sonra ve yemeği almadan evvel ne sıklıkla kendinize gereksinimlerinizi soruyorsunuz?
Duygusal yeme kelam konusu olduğunda, yalnızca kendinize danışmak, çok büyük bir fark yaratabilir.
Açlık nedeniyle hakikaten ne vakit yemek yediğinizi ve hislerinize cevap olarak ne vakit yemek yediğinizi birinci başta ayırt etmek sıkıntı olabilir. Birkaç gün yemek yemeden evvel, her yemek yediğinizde, kendinizi denetim etmeyi deneyin. Bunu bir deney olarak düşünün.
Kendinize sorun; fizikî olarak aç mıyım? Fizikî olarak aç değilseniz, nasıl hissediyorsunuz?
Bu görünüşte sıradan, kolay antrenman size duygusal yeme alışkanlıklarınız ve eğilimleriniz hakkında çok şey söyleyebilir.
Açlık İşaretlerinizi Tanıyın
Açlık ipuçlarınız, bedeninizin güç yahut yiyecek gereksinimine işaret etme yoludur. Ghrelin ismi verilen bir hormon tarafından tetiklenen fizikî bir histir. Ghrelin, açlık hormonu olarak bilinir ve beyninize iştahı artırıcı sinyaller gönderir.
Duygular ne vakit ve nasıl yediğimizi yönetmeye başladığında, bu açlık ipuçlarını görmezden gelmek ve istediğimiz vakit yemek yemek çok kolay olabilir. Bedeninizle yine irtibat kurmak ve açlık ipuçlarınızı dinlemek için biraz vakit ayırın. Açlık hissini ne vakit hissediyorsunuz? Bir yemekten sonra tekrar acıkmanız çoklukla ne kadar sürer?
Açlık ipuçlarınızı ne kadar âlâ anlarsanız, duygusal yemek yemeden o kadar âlâ uzak durabilirsiniz.
Günlük Tutmayı Deneyin
Günlüğe kaydetmeyi, hissettiğiniz hisleri ele almak için kullanabilirsiniz. Tahminen iş konusunda gerilimli olduğunuzda, her vakit yemeğe uzandığınızı bu halde belirleyebilirsiniz.
Günlüğe kaydetmeyi hislerinizi keşfetmek ve bunlarla çalışmak için bir araç olarak kullanın. Neden olur? Bunlardan rastgele biri sizin denetiminizde mi? Denetiminiz dışında bırakmanız gereken şeyler var mı?
Enerjinizi Yönlendirin
Alışkanlıkları kırmak zordu , bunu hepimiz biliyoruz. Lakin, eski alışkanlıkları yeni alışkanlıklarla değiştirmek, davranış değişikliği ortasındaki boşluğu doldurmak için denenmiş ve gerçek bir sistemdir.
Bazen duygusal yeme, saat üzere gerçekleşebilir. Tahminen uzun bir günün akabinde her akşam, gevşer ve karşılaştığınız tüm gerilimli durumları düşünürsünüz ve akabinde rahatlamak için yemeğe dönersiniz. Bu dürtü ortaya çıktığında gücünüzü yeni bir şeye yönlendirerek, mevcut alışkanlığınızı kırmaya ve onu yenisiyle değiştirmeye başlayabilirsiniz.
Belki günlüğünüzü çıkarırsınız, bir kitap okursunuz ya da kendinize bir fincan sıcak çay yaparsınız. Ne olursa olsun, duygusal yemek yeme davarnışından uzak kalmak için tam o gerilimli anı belirleyebilmeniz ve gücünüzü farklı taraflara dağıtmanız gerekir.
Bunun bulmacanın yalnızca bir modülü olduğuna dikkat etmek değerlidir. Basitçe gücünüzü tekrar yönlendirmek, sorunu büsbütün ele almaz, lakin konuştuğumuz evvelki taktiklerle birleştirildiğinde, bahtınız epey yeterlidir.
Tüm bunları günlük pratiğiniz haline dönüştürün. Başlamak her vakit en sıkıntı kısımdır. Bazen gereksinimimiz olan tek şey biraz ekstra caserattir.
