Judy Naylor
Hamburg’da düzenlenen Avrupa Diyabet Araştırmaları Birliği (EASD) yıllık toplantısında paylaşılan yeni bir araştırmanın ileri sürdüğü kadarıyla, her gün ‘koyu çay’ içmek, daha sağlıklı bir kan şekeri denetimi aracılığıyla, yetişkinlerde tip 2 diyabet riskini ve hastalığın ilerleyişini azaltmaya yardım edebilir.
Avustralya’da bulunan Adelaide Üniversitesi ve Çin’de bulunan Güneydoğu Üniversitesi’nden araştırmacılar tarafından gerçekleştirilen araştırma, yaş, cinsiyet, etnik köken, beden kitle indeksi, ortalama arteriyel kan basıncı, açlık plazma glikozu, kolesterol, alkol kullanımı, sigara içme durumu, ailede diyabet geçmişi ve sistemli idman de dahil olmak üzere diyabet riskini çoğalttığı bilinen yerleşik risk faktörlerini hesaba kattıktan sonra, hiç çay içmeyen insanlara kıyasla her gün koyu çay tüketenlerde prediyabet riskinin yüzde 53 ve tip 2 diyabet riskinin yüzde 47 daha düşük olduğunu ortaya çıkardı.
SAĞLIĞA BÜYÜK KATKILARI VAR
Çalışmanın başyazarı ve Hastane Araştırma Vakfı Kümesi Üyesi olan Doçent Tongzhi, “Son yıllarda gerçekleştirilen birkaç araştırmada, çayın, kardiyovasküler hastalık ve tip 2 diyabet riskinin azalması da dahil olmak üzere, sıhhat açısından büyük yararlar sağladığı bildirildi; öte yandan, bu yararların altında yatan sistemler şimdi belirsizliğini koruyor” diyor: “Ulaştığımız bulgular, koyu çay içmenin idrarda glikoz atılımını artırması, insülin direncini güzelleştirmesi ve hasebiyle kan şekerinin daha yeterli denetim edilmesi yoluyla kan şekeri idaresine dair hami tesirlerine işaret ediyor. Bu yararlar, en çok her gün koyu çay içenler ortasında görüldü” diye ekliyor.
Metabolizma denetimine ait bu olumlu tesirler, güçlü bir antioksidan tesir gösteren (alkaloidler, hür amino asitler, polifenoller polisakkaritler ve türevleri gibi) eşsiz biyoaktif bileşikler ve anti-inflamatuar tesirler üretebilen, hem insülin hassaslığını hem de pankreastaki beta hücrelerinin performansını düzgünleştiren ve bakterilerin bileşimini değiştiren bir süreç olan ‘mikrobiyal fermantasyon’dan geçen ‘koyu çayın’ üretilme biçimiyle kontaklı olabilir.
Gerçekleştirilen son kesitsel araştırma, Çin’deki 8 kentte yaşayan 1.923 yetişkini (20-80 yaş ortası 562 erkek ve 1.361 kadını) içeriyordu. Toplamda 436 iştirakçinin diyabet, 352’sinin prediyabet sorunu yaşadığı görüldü; 1.135’i ise olağan kan şekeri düzeylerine sahipti. İştirakçiler ortasında hem çay içme alışkanlığı olmayanlar hem de sadece tek cins çay içme hikayesi olan bireyler bulunuyordu. Bu bireylere çay tüketim sıklığı (asla, orta sıra, sık sık ya da her gün) ve çeşidi (yeşil, siyah, koyu çay ya da öteki çaylar) soruldu.
DİYABET PROBLEMİNDE YARDIMCI BİR ETKEN
Araştırmacılar, çay tüketiminin sıklığı ve tipiyle birlikte idrardaki glikoz atılımı (sabah idrarındaki glikoz-kreatin oranı [UGCR] ile değerlendirilir), insülin direnci (açlık plazma glikozundan türetilen trigliserit ve glikoz indeksi [TyG] kullanılarak ölçülür) ve glisemik durum (tip 2 diyabet hikayesi, mevcut antidiyabetik ilaç kullanımı ya da olağandışı 75g oral glukoz tolerans testi olarak tanımlanır) ortasındaki alakayı incelediler.
Diyabetli bireyler çoğunlukla böbrek glikozunun tekrar emilim kapasitesini arttırır; bundan dolayı böbrekleri daha fazla glikoz alır ve idrarla atılmasını önler ve bu durum daha yüksek bir kan şekeri düzeyine neden olur.
Yapılan inceleme, yaş, cinsiyet ve klinik ve ömür biçimi faktörlerindeki farklılıkları da hesaba kattıktan sonra, hiç çay içmeyenlere kıyasla, her gün çay içmenin idrar glukoz atılımında artış (UGCR 0,11 mmol / mmol) ve insülin direncinde azalmayla (TyG -0,23) irtibatlı olduğunu ve ayrıyeten prediyabet riskini yüzde 15 düşürürken tip 2 diyabet riskini yüzde 28 azalttığını ortaya çıkardı. Sıhhat üzerindeki bu olumlu tesirler, koyu çay içenlerde en güçlü seviyedeydi; koyu çay tüketimi, UGCR’de 0,16 mmol / mmol artış ve TYG’de 0,31 azalma ile irtibatlıydı.
BASİT BİR TAHLİL YOLU OLABİLİR
Doçent Wu’nun aktardığı kadarıyla: “Bu bulgular, koyu çayda bulunan biyoaktif bileşiklerin tesirlerinin, böbreklerde gerçekleşen glikoz atılımını direkt ya da dolaylı olarak iyileştirebildiğini; ayrıyeten bir seviyeye kadar, yeni bir anti-diyabetik ilaç sınıfı olan ve yalnızca tip 2 diyabetin önlenmesinde ve tedavisinde tesirli olmakla kalmayıp birebir vakitte kalp ve böbrekler üzerinde de değerli bir gözetici tesir yaratan sodyum-glikoz ortak taşıyıcı-2 (SGLT2) inhibitörlerini taklit edebildiğini gösteriyor.”
Çin Güneydoğu Üniversitesi’nden araştırma ortak muharriri Profesör Zilin Sun şunları ekliyor: “Elimizdeki bulgular, günlük olarak koyu çay içmenin, daha âlâ kan şekeri denetimi aracılığıyla tip 2 diyabet riskini ve ilerlemesini azaltma potansiyeli barındırdığını ortaya koyuyor. Koyu çay içme alışkanlığıyla temaslı bütün farklı biyobelirteçlere baktığınızda, bu, insanların beslenme sıkıntılarını ve sıhhat durumlarını uygunlaştırmak yolunda basitçe atabilecekleri kolay bir adım olabilir.”
Umut vaat eden bulgulara rağmen, muharrirler, tüm gözlemsel çalışmalarda olduğu üzere, bulguların, günlük çay tüketiminin idrardaki glikoz atılımını çoğaltarak ve insülin direncini azaltarak kan şekeri denetimini güzelleştirdiğini kanıtlayamayacağına dikkat çekiyor; bununla birlikte, olumlu tesirde bulunma ihtimallerinin yüksek olduğunu ileri sürüyorlar. Takım, şu anda, ulaştığı bulguları teyit etmek için tip 2 diyabet sorunu yaşayan şahıslarda koyu çayın kan şekeri denetiminde sağladığı yararları araştırmak hedefiyle ‘çifte kör ve rastgele’ bir çalışma yürütüyor. Bunlara ek olarak, öteki ömür şekli ve fizyolojik etkenlerden kaynaklanan atık karışmasının da sonuçları etkilemiş olabileceği ihtimalini dışlamıyorlar.
*‘Koyu çay’, siyah çay değildir. İngilizcede ‘siyah çay’ diye bilinen çay cinsine Çincede ‘kırmızı çay’ ismi verilir. Rastgele bir karışıklığı önlemek için, sonradan fermente edilmiş çaya İngilizce’de ‘koyu çay’ denir.
Yazının yepyenisi EurekAlert sitesinden alınmıştır. (Çeviren: Tarkan Tufan)
