Balık yağı, Türkiye’de ve dünyada en çok kullanılan besin desteklerinin başında geliyor. İster halihazırda bir destek kullananlardan olun, ister bir destek almayı düşünüyor olun, balık yağının tam olarak yararlarını ve rastgele bir dezavantajı olup olmadığını merak ediyor olabilirsiniz.
Bu nedenle, etkileyici mümkün sıhhat avantajları yelpazesinden başlayarak, bilmeniz gerekenleri bir ortaya getirdik.
KRONİK İLTİHAPLANMA İLE GAYRET EDEBİLİR
Sardalya, hamsi ve uskumru üzere yağlı balıklardan elde edilen yağlar, iltihabı azaltmaya yardımcı olduğu ve çoklukla bedendeki iltihap durumlarını güzelleştirdiği bilinen iki tıp omega-3 yağ asidi sağlar: Eikosapentaenoik asit (EPA) ve dokosaheksaenoik asit (DHA).
Kronik, iltihaplanma erken yaşlanma ve birçok hastalıkla bağlantılı olduğundan, balık kaynaklı omega-3’ler geniş bir sıhhat müdafaası yelpazesi sunabilir.
KALBİ KORUR
Balık yağının “iyi” HDL kolesterolü artırmaya, trigliseridleri (kan yağlarını) düşürmeye, tansiyonu düşürmeye, damarlarda plak oluşumunu önlemeye ve damar sertleşmesini önlemeye yardımcı olduğu gösterilmiştir. Tüm bu nedenlerden ötürü uzmanlar, balık yağının kalp sıhhatini destekleyebileceğini düşünüyor. Eylül 2019’da yayınlanan bir meta-analiz çalışması, deniz kaynaklı omega-3’lerin kalp krizi ve kalp hastalığı vefatları riskini azalttığını gösteriyor.
KEMİK YOĞUNLUĞUNU ARTIRMAYA YARDIMCI OLABİLİR
Omega-3 yağ asitlerinden, bilhassa DHA ve EPA’dan çok daha fazla omega-6 yağ asidi (mısır ve ayçiçeği yağları üzere bitki yağlarında bulunan) tüketiyoruz. Bu dengesizlik, hem erkeklerde hem de bayanlarda düşük kemik yoğunluğunun bir sebebi olarak öne çıkıyor. Araştırmalar, daha yüksek omega-3 alımına sahip yaşlı bireylerin kemik yoğunluğunun daha fazla olduğunu ve balık yağının yaşa bağlı kemik kaybını bilakis çevirebileceği potansiyeli olduğunu gösteriyor.
GÖZ SIHHATİNİ DESTEKLER
Çalışma sonuçları karışık olsa da, kimi araştırmalar balık yağının yaşa bağlı sarı nokta hastalığı (makula dejenerasyonu) riskini azaltmaya yardımcı olabileceğini gösteriyor . Yaşla birlikte daha yaygın hale gelen bu durum, merkezi görüş alanının kaybolması yahut bozulmasıyla sonuçlanır.
ÇOCUKLARDA ASTIM RİSKİNİ AZALTABİLİR
Araştırmalar, hamilelik sırasında balık yağı tüketmenin çocuklarda astım riskini azaltmaya yardımcı olabileceğini düşündürmektedir. Ve küçük bir çalışma, hamilelik sırasında balık yağı tüketmenin bebek alerjilerini azalttığını gösteriyor. Bununla birlikte, bilhassa hamilelik periyodunda, balık yağı tüketimine kendi başınıza karar vermemelisiniz. Uygun olup olmadığı ve uygunsa, uygun dozaj ve form hakkında hekiminizle konuşmalısınız.
BEYNİ ZİNDE TUTABİLİR
Bir çalışmada, balık yağı, bir plasebonun tesirlerine kıyasla, 51-72 yaş ortasındaki sağlıklı yetişkinlerde yalnızca beş haftada bilişsel performansı artırdı. Araştırmalar ayrıyeten kandaki yüksek omega-3 düzeylerini daha düşük depresyon ve anksiyete riski ile ilişkilendirdi. Dahası, standart antidepresan tedavilere ek olarak kullanıldığında, balık yağı desteğinin depresyon tedavisinde hayli yararlı olduğu görüldü.
FORMDA KALMAYA YARDIMCI OLUR
Bazı araştırmalar omega-3’lerin yağ kaybını desteklediğini gösteriyor. Çalışmalarda, balık yağının erkeklerde ve bayanlarda kas kütlesi ve fonksiyonundaki olağan düşüşü yavaşlattığı gösterilmiştir. Balık yağı, kas büyümesini uyarmaya ve hareketsiz yaşlılarda bile kas kütlesini düzgünleştirmeye yardımcı olabilir. Araştırmalar ayrıyeten, balık yağının beyindeki besin alımını denetim eden bölgeleri uyararak kilo idaresi üzerinde dolaylı bir tesire sahip olabileceğini göstermiştir.
BUNLARA DİKKAT EDİN
Balık yağının kan inceltici tesiri vardır, bu nedenle çok fazlası kanama riskini artırabilir. Bilhassa aspirin üzere öbür kan sulandırıcılarla yahut E vitamini, sarımsak, zencefil, ginseng ve zerdeçal ile birleştirilirse ziyanlı olabilir. Balık yağı ayrıyeten birtakım reçeteli ilaçlarla etkileşime girebilir, bu nedenle bir ek almaya başlamadan evvel hekiminizle konuşmayı unutmayın.
Haftada birkaç kere yağlı balık (somon, uskumru yahut sardalya gibi) yerseniz, bir desteğe gereksiniminiz olmayabilir. Balık yağı almanın sizin için uygun olup olmadığını hekiminize yahut diyetisyeninize sorun.
Bazı uzmanlar, günlük olarak 1.000 mg DHA ve EPA sağlayan bir destek seçmeyi önermektedir. Şayet vegansanız yahut balığa alerjiniz varsa, yosun yağından yapılan bitki bazlı seçenekler vardır. Fakat hakikat eseri belirlemek için hekiminize veuya diyetisyeninize sormanız en güzelidir. Rastgele bir destekten yararlanmanın tek yolu, onu yanlışsız ve bilgili bir sıhhat uzmanının rehberliğinde kullanmaktır.
BALIKLARIN OMEGA-3 MİKTARLARI
Orkinos (100 gram): 2.5-2.6 gram
Somon (100 gram): 1.8 gram
Göl alabalığı (100 gram): 2 gram
Hamsi (100 gram): 1.4 gram
Lüfer (100 gram): 1.2 gram
Çizgili levrek (100 gram): 0.8 gram
Levrek (100 gram): 0.65 gram
Ton balığı (konserve, yağı süzülmüş, 100 gram): 0.5 gram
Uzmanlar, kalp hastalığı hikayesi olmayan hastaların haftada en az 2 porsiyon balık yemesini önermektedir (toplam 180-240 gram). Bu, çeşitli balıkları içermelidir. Uskumru, ton balığı, somon, sardalya ve hamsi üzere balık çeşitleri omega-3 yağ asidi içerir. Kalp hastalığınız varsa, sıhhat uzmanınız her gün bir gram EPA + DHA almanızı önerebilir. Bu ölçüsü tek başına yiyecek yoluyla almakta sorun yaşıyorsanız, balık yağı desteği alma konusunda hekiminizle konuşun.
Yüksek trigliserid düzeyiniz varsa, trigliserid düzeyinizi düşürmek için ilaç alıyor olsanız dahi, yeterli omega-3 yağ asidi kaynakları olan daha fazla yiyecek yemeniz gerekebilir. Sıhhat uzmanınız ayrıyeten bir balık yağı desteği almanızı isteyebilir. Genel olarak, trigliserid seviyeleri yüksek olan hastalar için her gün 2-4 gram EPA + DHA önerilir. Bu ölçünün trigliserid düzeylerini düşürdüğü bilinmektedir.
