Folikül uyarıcı hormon (FSH) üreme sisteminin kıymetli bir modülüdür. Yumurtalık foliküllerinin büyümesinden sorumludur. Foliküller, yumurtalıklarda östrojen ve progesteron üretir ve bayanlarda adet döngüsünün korunmasına yardımcı olur. Erkeklerde FSH, gonadların ve sperm üretiminin gelişiminin bir modülüdür. Artık, FSH hormonu ile ilgili bilinmesi gerekenlere bir göz atalım…
FSH HORMONU NEDİR?
Folikül Uyarıcı Hormon ya da Follicle-Stimulating Hormone, Hipotalamusdan salınan GnRH ile hipofiz bezinden salgılanan bir hormondur. Bu hormonun erkekte ve dişide moleküler yapısı benzeridir. Hem yumurtalıkların hem de testislerin işlevlerini düzenler. Eksikliği yahut yetersizliği hem erkeklerde hem de bayanlarda kısırlığa neden olabilir.
FSH düzeylerini ölçmek için yapılan kan testi, rastgele bir kısırlık olup olmadığını anlamak için yapılır. FSH kan testi, bir bayanın düzeylerinin olağan olup olmadığını denetim etmek için bu hormonun kandaki düzeyini tespit eder. Bu bilgi daha sonra yumurtalık işlevi için bir gösterge olarak kullanılır.
Düşük FSH düzeyleri çoklukla daha yeterli yumurtalık işlevi ile, yüksek FSH düzeyleri ise azalmış yumurtalık rezerviyle ilişkilendirilir. Birden fazla bayan 20’li yaşlarda düşük FSH düzeylerine sahiptir ve yaşlandıkça FSH düzeyleri artmaktadır.
FSH BEDELLERİ KAÇ OLMALIDIR?
Folikül uyarıcı hormon bayanlarda hayat boyunca ve adet döngüsüne bağlı olarak değişiklik gösterir. Bu nedenle sonuçlar değerlendirilirken hastanın yaşı ve adet döngüsündeki yeri dikkate alınır. FSH hormonu pahaları yaşa ve adet döngüsüne nazaran aşağıdaki aralıklarda olmalıdır. Erkeklerde FSH hormonu yaşa nazaran değişiklik gösterir.
Kadınlarda:
0-7 yaş ortasında: <6.7 mIU/mL
8 yaş ya da ergenlik sonrası:
Foliküler faz: 3.1-7.9 mIU/mL
Ovulasyon fazı: 2.3-18.5 mIU/mL
Luteal faz: 1.4-5.5 mIU/mL
Menopoz: 30.6-106.3 mIU/mL
Erkeklerde:
0-7 yaş ortasında: <6.7 mIU/mL
8 yaş sonrası:1.3-19.3 mIU/mL
FSH YÜKSEKLİĞİ BELİRTİLERİ
FSH hormonu yüksekliği durumunda bayanlarda ve erkeklerde farklı belirtiler görülürken, kişinin yaşına nazaran de belirtiler değişebilir.
Kadınlarda FSH yüksekliği belirtileri;
– Yumurtalık işlevi kaybı yahut yumurtalık yetmezliği
– Menopoz
– Bayan hormonlarının istikrarsız olduğu ve yumurtalık kistlerine neden olan bir durum olan polikistik over sendromu
– Bir bayanın X kromozomlarından birinin yahut bir kısmının tamamı eksik olduğunda ortaya çıkan Turner sendromu üzere bir kromozomal anormallik.
Erkeklerde FSH yüksekliği belirtileri;
– Erkek gelişimini etkileyebilecek ekstra X kromozomunun neden olduğu erkeklerde ender görülen bir durum olan Klinefelter sendromu,
– Olmayan yahut düzgün çalışmayan testisler,
– Alkol bağımlılığı üzere bir hastalıktan ziyan görmüş testisler,
– X ışınları yahut kemoterapi üzere tedavilerden ziyan görmüş testisler.
