Helva üretiminde kullanıldığı için helvacı kökü olarak da bilinen çöven otu, Orta Anadolu ve Doğu Anadolu’da yetişmektedir. Büyük ve kalın, dışı hafif kırmızımtırak olan çöven otunun çiçekleri ise pembe, beyaz ve salkım halindedir. Türkiye’de 50 çeşit yetişen bu bitkinin yalnızca 5 tipi ekonomik pahası yüksek olanlar ortasında yer almaktadır.
Hoş kokulu şifalı bir bitki olan çöven otu, karanfilgiller bitki ailesinin üyesidir. İnsan sıhhati açısından pek çok faydası bulunan bu bitkinin kök ve yapraklarından bitki çayı yapılabilmektedir.
Peki, kısımları ve kökü köpürebilen çöven otunun yararları nelerdir? Çöven otu neye uygun gelir, nerelerde kullanılır?
ÇÖVEN OTUNUN YARARLARI NELERDİR?
Çöven otunun sıhhat açısından epey faydalı olduğu bilinmektedir. İdrar söktürücü özelliği ile bilinen çöven otu, bağırsakları da temizlemektedir. Çöven otunun ishal yapan tesiri olduğu için kabızlık yaşayan bireyler kullanabilir.
Çöven otunun öbür yararları ise şu biçimdedir:
- Çay olarak tüketildiğinde balgam söktürücüdür.
- Öksürüğü geçirmeye yardımcı olur.
- Romatizmal ağrıları hafifletir.
- Ateş düşürücüdür.
- Regl ağrılarını en aza indirir.
- Avrupa’da lösemi ilaçlarında kullanılır.
- Göğsü yumuşatır ve daha rahat nefes almayı sağlar.
- Çöven otunun sabunu akne tedavisinde tesirlidir.
- Kaşıntıyı yok eder.
- Yorgun ve gergin bedeni rahatlatıcı tesire sahiptir.
- Egzama ve sedef hastalıklarının tedavisinde tesirlidir.
- Uyuz tedavisinde kullanılabilir.
- Vücuda sakinlik ve rahatlık verir.
ÇÖVEN OTU NERELERDE KULLANILIR?
İçeriğinde çok yüksek oranda bir temizleyici özelliği bulundurması nedeniyle sabun otu olarak bilinen çöven otu, doğal sabun olarak kullanılmaktadır.
Günümüzde helvalarda da kullanılan bu ot, pek çok kullanım alanı bulunmaktadır. Bu alanlardan kimileri şu haldedir:
Sebze olarak tüketilmeyen çöven otunun kökleri yemeklerde kullanılabilmektedir. Eczacılıkta ilaç üretimi basamağında da kullanılan bu bitki, gıda sanayiinde tahin helvası imali kademesinde kullanılmaktadır. Tahin helvasında bulunan beyaz renkli unsur çöven otundan gelmektedir.
Kir çıkarma özelliğine sahip olan çöven otu, paklık sanayi içerisinde şampuanların, duş jellerinin, yumuşatıcıların ya da el sabunlarının içerisine ek edilerek kullanılmaktadır.
Aktarlardan alınıp ilaç olarak tüketilebilen çöven otu bitkisinin kurutulmuş yaprakları ya da köklerinden çay da yapılmaktadır.
Çöven otu köklerini iki ya da üç başka kesime bölün ve toplamda 10 dakika ya da 15 dakika demlendirdikten sonra için. Çok dozda ve daima olarak tüketmemeye itina gösterin.
