Human Papilloma Virus (HPV),servikal kanserin gelişiminde en değerli etyolojik casustur. Yapılan çalışmalarda serviks kanseri (rahim ağzı kanseri) olgularının %99’unun HPV’nin kimi tiplerinden kaynaklandığı saptanmıştır. HPV enfeksiyonu cinsel yolla bulaştığından, cinsel etkin her bayan ya da erkek HPV enfeksiyonu geçirebilir. 15-49 yaş ortasındaki her 4 bireyden 3’ünün hayatının rastgele bir periyodunda HPV enfeksiyonu geçirdiği bildirilmiştir.
HPV, cinsel yolla bulaşan virüslerin başında gelir. HPV’nin bulaşması için kesinlikle tam bir cinsel bağ olması gerekmez, enfekte bölgelerin birbiri ile kısa periyodik teması bile bulaşması için kafidir. Yavaş üreyen bu virüsün latent devri 9-12 aydır, lakin rastgele bir lezyonun görülmediği bu periyotta de hastalık cinsel yolla bulaştırılabilir. Faal genital lezyonların bulunduğu durumlarda bulaşıcılık çok yüksektir.
Human Papilloma Virus (HPV) beşerde siğil oluşumuna neden olur. HPV’nin beşere geçen 50’den fazla tipi vardır, bir kısmı cinsel yolla bulaşmaktadır ve genital bölgede condyloma acuminatum (kondilom) ismi verilen siğil biçiminde kitlelerin oluşumuna neden olur. Cinsel yolla bulaşan HPV tiplerinin %15’i karsinojeniktir.
HPV’li kişi birçok vakit enfekte olduğunun farkında değildir. Enfeksiyon yıllarca bulgu vermeyebilir, her vakit genital siğillere sebep olmaz. Bu nedenle genital bölgede siğil bulunmaması kişinin virüsü taşımadığı manasına gelmez.HPV’nin kanserle bağlı olan onkojenik tipleri bayanlarda servikal kansere neden olabilir.
HPV küçük, sirküler, çift sarmallı bir DNA virüsü olup, papovaviridae ailesine aittir. HPV’nin 200’den fazla tipi tanımlanmış ve bunlardan 40 adedinin genital kanalı enfekte ettiği bilinmektedir.
Düşük onkojenik riskli HPV tipleri: 6, 11, 42, 43, 44, 54, 61, 70, 72, 81 olup,
Yüksek riskli HPV tipleri: 16, 18, 31, 33, 35, 39, 45, 51, 52, 56, 58, 59, 68, 73, 82’den oluşmaktadır.
Düşük riskli kümeler daha çok siğil dediğimiz anogenital kondilomlara ve düşük grade skuamoz intraepitelyal lezyonlara (LGSIL) yol açarken, yüksek riskli kümeler anogenital kanserleri oluşturmakta ve servikal kanserlerin %99.7’sinde saptanmaktadır.
Onkojenik HPV tipleri içinde 16 ve 18 servikal intraepitelyal neoplazilerin (CIN) %52’sinden ve servikal kanserlerin ise %77’sinden sorumlu iken, HPV 6 ve 11 ise anogenital kondilomların %90’ından sorumludur.
İnfeksiyonun girişi çoklukla sürtünmeye bağlı zedelenmiş deri aracılığı ile gerçekleşir. Prezervatif kullanımı geçişi bir ölçü azaltsa da büsbütün gözetici değildir.
Genital siğiller, sıklıkla daha evvelden enfekte olmuş partnerle korunmasız cinsel ilişki sonrasında ortaya çıkar, hem bayanda hem de erkekte genital bölgede karnıbahar görünümünde tek bir bölgede yahut yaygın dağılımlı, toplu iğne başından bazen 5 cm (bazen 15-20 cm. çaplı olabilir) büyüklüğe kadar erişebilen ağrısız kitlelerdir. En sıklıkla etkin cinsel yaşlar olan 18-25 yaş ortasında gözlenir. Kondilom’lar kadınlarda en sık vulva (dış genital), anus (makad çevresi), vajen ve serviks (rahim ağzı) bölgelerinde, erkeklerde ise penisde ve kasık bölgesindedir. Siğiller bireylerde manzara olarak kahır yaratmakla birlikte, ağrı, kanama ve kaşıntı üzere şikayetleri de beraberinde getirebilir. Bu lezyonlar cinsel partnere bulaştırılmasının engellenmesi ve yarattığı şikayetler nedeniyle tedavi edilmelidir.
Tedavide: Cerrahi olarak çıkartma, Elektrokoterizasyon (yakma), Kriyoterapi (dondurma), CO2 lazer ablasyonu, kimyasal destrüksiyon (biklorasetik asit, triklorasetik asit, podofilin, podofilotoksin) uygulanabilir. Ancak koter ile tedavi HPV odakların yakılması bu gün kabul gören en geçerli tedavi sistemidir. Bilhassa dış genital genital bölgedeki kondilomların yok edilmesi için ülküdür. Ekseriyetle tek seferde tüm odaklar yok edilebilir. Tedavi süreci kısadır. Kimyasal prosedürler sağlıklı ciltte tahriş etkisine sahip hususlardır, inflamasyon, erozyon, ağrı ve ülserasyon oluşabilir. Hastanın kendisinin uygulaması epey zordur, sağlıklı deriye dokunulduğunda burada da harabiyet meydana getirecektir. Ayrıyeten günlerce ve tekrarlayan uygulamaları gerektiren uzun bir tedavi seçeneğidir.
Siğiller yakma, dondurma ve öteki tedavilerin sonrasında hayatın belli periyotlarında tekrarlama bahtına sahiptir. Sebebi vakit zaman çeşitli nedenlerle bedenin immün (bağışıklık) sisteminin düşmesi halinde viral enfeksiyonun yine aktive olmasından kaynaklanır.
Serviks Kanseri (rahim ağzı kanseri), dünyada bayan kanserleri ortasında göğüs kanserinden sonra en sık görülen ikinci kanser cinsidir. En sık 35-55 yaşlarındaki bayanlarda görülmektedir. WHO datalarına nazaran her yıl dünyada yaklaşık 493.000 servikal kanser olgusu görülmekte ve bunların yaklaşık 270.000’i mevtle sonuçlanmaktadır. Bu ölümlerin %80’den fazlası ise kâfi tarama programlarının bulunmayışı nedeniyle gelişmekte olan ülkelerde görülür. Lakin servikal sitoloji ve taramalara (pap smear) ehemmiyet verilmesiyle bu oranlar süratle aşağı çekilmektedir.
Cinsel olarak faal olan ya da 18 yaşındaki tüm bayanlarda yıllık pap smear testi ve jinekolojik muayene önerilmektedir. Pap Smear testi %20 yanlış negatif sonuç verebilir, bu nedenle enfeksiyon varsa uygun antibiotik tedavisi akabinde tekrar smear alınıp değerlendirilmelidir.
Servikal displazisi olan hastalarda lezyonun derinliği ve genişliği ile yayılımının saptanması maksadıyla “Kolposkopi” yapılmalıdır.Kolposkop, serviksin yani rahim ağzının 6-40 kat büyütülerek incelenmesini sağlar.
Özet olarak sistemli jinekolojik muayene ve pap smear yapılmalıdır. Siğillerden biopsi alınıp HPV tip tayini istenebilir. Tedavide jinekoloğunuzun uygun gördüğü tedavi biçimiyle nizamlı olarak denetimler ihmal edilmemelidir.
HPV cinsel yolla bulaşan bir hastalık olduğundan bu bahiste genel tedbirlerin alınması gerekir. Fakat HPV’nin bulaştırıcılığı o kadar yüksektir ki, kuşkulu ilgilerde kondom kullanılması bile enfeksiyondan korumayabilir. Cinsel temas esnasında erkek genital bölgesinin prezervatifle korunmayan kısımlarından bayana ya da erkeğe bulaşma kelam konusu olabilir. Bu yüzden bariz kondilom lezyonları mevcut olanlarla cinsel temastan kaçınılması çok kıymetlidir. Ayrıca bulaşmayı önlemek için genel toplum kullanımına açık tuvaletler, kaplıcalar ve otellerde hijyenik kurallara azami ihtimamın gösterilmesi zaruridir.
Günümüzde kullanılan bivalan ve kuadrivalan HPV aşıları âlâ tolere edilmektedir, aşılar yüksek oranda immünojeniktir ve yüksek antikor seviyeleri sağlamaktadır.
HPV’e karşı aşılamanın 11 yaşından itibaren tüm kız çocuklara rutin yapılması önerilmektedir. Şimdi cinsel taraftan faal olmamış kızların aşılamadan tam fayda sağlaması beklendiğinden 26 yaşına kadar yapılması tercih nedenidir.26 yaşından büyük ve cinsel istikametten faal bayanlara muhakkak kriterler göz önüne alınarak aşılama yapılabilinir. Aşı üç doz halinde IM yapılır.Aşılama yaptırmış hastalarda olağan jinekololojik muayene ve tarama programlarına devam ettirmek durumundadır.
Aşı 3 doz halinde kas içine yapılır. Aşı yapılsa dahi tarama programları devam ettirilmelidir.
