Dış ve iç etkenlere bağlı olarak fizikî sıhhatin vakit zaman bozulduğu üzere çok daha karmaşık ve soyut bir yapı olan ruhsal sıhhatinin da sekteye uğrayıp takviye ve tedaviye gereksinim duyması son derece doğal bir durumdur. Kişinin bozulan ruh sıhhatinin tekrar sağlıklı duruma getirilmesi gayesiyle belirli bir bilimsel kuram ya da kuramlara bağlı profesyonel bir uzmandan yapılandırılmış bir ruhsal takviye alma sürecine en genel manasıyla psikoterapi denir.
Psikoterapinin temeli PsikanalitikPsikolojinin kurucusu olan Sigmund Freud tarafından atılmış ve günümüze kadar farklı kuramlar ve yüzlerce teknikle şekillendirilmiş ve şekillendirilmeye devam etmektedir.
Hangi durumlarda kişisel terapi alınabilir?
1- Kimi psikiyatrik rahatsızlıkların tedavisinde ferdi terapi alınabilir.gerçek bozuklukların tedavisinde
Depresyon
Obsesif kompulsif bozukluk
Panik bozukluk
Yaygın anksiyete bozukluğu
Sosyal fobi
Özgül fobiler (uçak fobisi, kedi-köpek fobisi, asansör fobisi, kan-enjeksiyon fobisi gibi)
Sınav kaygısı
Bağımlılıkların tedavisi (Alkol, unsur, kumar, internet bağımlılığı)
2- Gerilim ve meselelerle baş etme gücünü arttırmak için
3- Hayatı derinden etkileyebilecek kıymetli kararları sağlıklı verebilmek için
4- Eş, aile yahut öbür bireylerle olan bağları düzenleyebilmek için
5- Mevt ve öteki yas süreçleri sonrası
6- Ferdi yahut toplumsal travmalar sonrası
7- Duygusal zorlukların üstesinden gelebilmek için
8- Bireyin kendisine dair farkındalıklarını ve özgüvenini arttırmak için
9- Davranış ve tavır değişikliği için
Psikoterapi Nasıl Yarar Sağlar?
Psikoterapinin bir kişi üzerinde yararlı olmasını sağlayan kıymetli ögelerden biri danışanın psikoterapistiyle kurduğu terapötik ittifaktır. Terapötik ittifak; en genel manasıyla psikoterapist ve danışan ortasında oluşan, danışanın problemlerinin tahliline ve daha kaliteli bir hayat yaşamasına yönelik insani, inanç temelli, işbirliği ve ahenge dayalı bağı sürecidir.
Oluşan terapötik ittifak sayesinde danışan tahminen de birinci kere en mahrem hususlarını yargılanmadan, eleştirilmeden bir oburuyla paylaşma ve çözümleme imkânı bulur, çünkü misal bir ilgiyi günlük hayatta diğerleriyle kurması çoğunlukla mümkün olamaz, olsa da etrafındakiler profesyonel bir psikoterapist üzere olayları tarafsız değerlendiremez. Münasebetiyle yalnızca psikoterapistle kurulan bu terapötik ittifak sayesinde bile süreçte ilerleme kaçınılmaz bir hal alır.
Psikoterapinin yararlı olmasını sağlayan bir öbür öge ise psikoterapistinin bilgi birikimi, tecrübesi ve profesyonelliğidir. Profesyonel bir psikoterapist öbür insanlardan farklı olarak sorunun kaynağını, tesirlerini, tahlil mahzurlarını ve tahlil yollarını tespit ederek danışanına has bir güzelleştirme süreci planlamasına ehil bir kişidir. Bir psikoterapisti öbür insanlardan ayıran bu marifet, danışanın problemlerinin kaynağını fark ettirip onları çözümlemesine yönelik epey kıymetli bir tesir sağlar. Hasebiyle psikoterapistin bu profesyonel dayanağı ve yönlendirmesiyle psikoterapi süreci çok daha süratli ilerleyebilir.
Bunların yanı sıra, psikoterapist bilgi ve tecrübesiyle danışanın sıkıntılar karşısında baş etme hünerlerinin güçlenmesine imkan sağlayan profesyoneldir. Bu sayede danışan psikoterapi süreci boyunca ve sonrasında karşılaştığı sıkıntılarla daha kolay baş edebilecek bir duruma erişir.
Psikoterapi her vakit işe fayda mı?
Psikoterapinin işe yaraması için en değerli öge kişinin psikoterapi sürecine inanması ve psikoterapiye istekli bir halde gelmesidir. Aksi takdirde psikoterapist ne kadar da profesyonel olursa olsun şahsa yararlı olma talihi azalır.
Kişi değişime inanıp kendi isteğiyle psikoterapiye geldiği vakitlerde ise bunun işe yaraması için en kıymetli etken psikoterapistin yaklaşımıdır. Terapist ve danışan ortasında terapötik ittifak sağlanmazsa psikoterapinin işe yaraması çok zordur ve psikoterapi süreksiz tahliller sağlamaktan öteye gidemez.
Psikoterapiden yararlanılmaya ne vakit başlanır?
Bu sorunun karşılığı danışanın yaşı, zekası, eğitim durumu, terapistiyle kuracağı bağ, seansların sıklığı ve mühleti, sorunun niteliği ve psikoterapistinin uzmanlığına nazaran değişiklik arz edebilir.
Araştırmalar 6 aylık bir periyottan sonra ölçülebilir olumlu gelişmeler olduğunu gösterse de birinci seanstan itibaren gelişme kaydeden olaylar da vardır. Bunun yanı sıra 1 yıllık bir psikoterapi çalışmasından sonra ise insanların % 75’inin psikoterapiden yararlandığını gösteren araştırmalar mevcuttur.
Psikoterapiden yararlanıldığı nasıl anlaşılır?
Psikoterapiden yararlanıp yararlanmadığını en âlâ tespit eden danışanın kendisidir. Kendi benlik algısının olumlu tarafta farklılaşması, sıkıntılarla baş etme marifetlerinin artması, daha evvel hissedilen olumsuz his ve kanıların azalması, diğerleriyle kurulan bağların düzelmesi vb. üzere bahislerde gelişmelerin olması psikoterapiden yararlanıldığına dair işaretlerdir.
Genellikle bu üzere değişimler psikoterapi süreci sonlandıktan sonra da devam eder. Bunların yanı sıra, psikoterapiden yararlanıldığını anlamak için danışan öncesi ve sonrasını değerlendirebilen bir grup objektif testlerle kendi durumun ölçebilir ya da psikoterapistine ölçtürebilir.
Psikoterapi neden Türkiye de kıymetli bir hizmettir?
Bu durumun birden fazla nedeni vardır:
Birincisi, bilhassa Avrupa’da ki birtakım ülkelerde ve Amerika’da psikoterapi seansları muhakkak oranlarda sigorta şirketleri ve devlet tarafından karşılanır. Bundan ötürü bu gelişmiş ülkelerdeki insanların psikoterapi takviyesi alması bütçelerini çok fazla sarsmamaktadır. Maalesef Türkiye’de buna misal bir altyapı ve standart şimdi oluşturulamamıştır.
İkincisi, profesyonel bir psikoterapist hangi mesleksel olgunlukta olursa olsun dışarıdan katılacağı eğitimlerle kendisini geliştirmek ve yenilikleri takip etmek durumundadır. Tek başına bu eğitimler bile epey yüksek bir maliyeti bulmaktadır. Bunun yanı sıra her psikoterapist için ülkü olanı danışanlarıyla ilgili öteki bir meslektaşından süpervizyon denilen nezaret ve süreç takibine natürel olmasıdır. Terapistin öteki bir uzmandan aldığı bu süpervizyon da psikoterapist için muhakkak bir maddi sarfiyat oluşturmaktadır.
Terapistlerin psikoterapi uyguladığı merkezlerin kira, stopaj, faturalar, reklam, sekreter maaşı, vergi masrafı üzere öbür masrafları düşünüldüğünde ve psikoterapistlerin verimli olabilmek için sonlu sayıda danışanla ilgilendikleri göz önündü bulundurulduğunda psikoterapi fiyatlarının birçok insan için yüksek olması hayli beklenen bir durumdur.
Ne sıklıkla psikoterapiye gidilmelidir?
Bu durum psikoterapistin bağlı olduğu kuram, çalıştığı teknik; danışanın ferdî özellikleri, vakti, maddi imkanları ve sorunun niteliğine nazaran değişiklik göstermektedir. Şu an da genel kabul başlangıçta en az haftada 45-50 dakikalık bir seans yapılmasının âlâ olacağı tarafındadır, Psikanalitik ve dinamik kuram çerçevesinde bir psikoterapi sürecinde ise psikoterapinin yararlı olabilmesi için görüşmelerin haftada en az 2, 3 seans yapılması gerektiği kanısı hakimdir.
Bunların yanı sıra, değişime hazır bir formda gelmiş şahıslara birkaç seans tesirli olduğu üzere yıllarca psikoterapiye devam etmek zorunda kalan danışanlar da vardır.
İyi bir psikoterapist nasıl bulanabilir?
Bu bahiste psikoterapistin kişisel özellikleri, mezun olduğu okulu, aldığı eğitimleri, bağlı olduğu meslek örgütü, mesleksel deneyimi, kültürel altyapısı, insani ve etik istikameti hayli ehemmiyet arz etmekle bir arada her danışan için “iyi psikoterapist” kavramı farklılık gösterebilir. Bir danışan için çok uygun kabul edilen psikoterapist bir oburu için vasat ya da yetersiz görülebilir. Burada değerli olan nokta psikoterapist ile danışanın kurduğu inanca dayalı ilgi ve ortalarında oluşturdukları psikoterapiye yönelik ittifaktır.