Demokraside Birlik Vakfı, Ankara Gençlik Parkı Kültür Merkezi’nde “Türkiye’nin İkinci Yüzyılında Tam Demokrasi Gayesi ve Yeni Anayasa’dan Beklentiler” başlıklı panel düzenledi.
ANKA Haber Ajansı’nın haberine nazaran, panelde konuşmacı olan eski Anayasa Mahkemesi (AYM) Başkanı Haşim Kılıç, 2010’daki anayasa değişikliği için “Bir vesayeti kaldırırken bir öbür vesayetin fırtınasına uğradık” sözlerini kullandı.
Mahkemelerin yorum hakkını yanlışsız kullanmadığını belirten Kılıç, “Biz tutukluluk konusunu bile cezalandırma aracı olarak kullandık, maddede yazmasına karşın keyfi yorumlarımızla, insanları tutuklayarak hapishanelerde bekletmek durumunda kaldık. Bir anayasa var, bir de anayasanın uygulanması ve yorumu var. Bir hukuk devleti var, hukuk devletinin uygulanması ve yorumu var. Meselemiz ne Anayasa, ne de maddelerimizdir. Bunu uygulayan ve yorumlayan insanlarımızdır. Yargı erkine verilmiş olan yorum hakkı maalesef isabetli kullanılmıyor” dedi.
“Türkiye’de üç tane kurum var: Anayasa Mahkemesi, Hakimler Savcılar Kurulu, Yüksek Seçim Konseyi. Bu üç kurumun tarafsız ve bağımsız olmasını temin etmedikçe meselelerimizden asla kurtulamayız” diyen Haşim Kılıç’ın konuşmasından başlıklar şöyle:
‘BİR VESAYETİ KALDIRIRKEN BİR DİĞER VESAYETİN FIRTINASINA UĞRADIK’
“Cumhuriyet’in kurulduğu günden beri -ki ben 2010 anayasa değişikliğini Türkiye için bir dönüm noktası olarak görüyorum- 2010 anayasa değişikliği Türkiye’nin makas değiştirdiği yıldır, çok kıymetli bir değişikliktir. Bu değişiklikte yargı vesayeti ile askeri vesayetin ortadan kaldırılması konusunda önemli adımlar atılmış ve o bahiste da başarılı olunmuştur. Fakat bir vesayeti kaldırırken bir diğer vesayetin fırtınasına uğradık.
Bugün terör örgütü olarak anılan cemaatin yapılanması ve onun ele geçirilmesi daha sonra da mevcut siyasi partinin iktidarı ele geçirilmesi sonunda bu vesayet bitmiş değil, bu vesayet devam ediyor. Geriye gerçek gittiğiniz vakit Türkiye iki hususta çok önemli problem çekmiş: Birisi söz özgürlüğü, oburu de din ve vicdan özgürlüğü ve problemlerimiz bu eksende daima doğmuş.”
‘NE DEMOKRASİNİN NE LAİKLİĞİN NE DE HUKUK DEVLETİNİN İÇİNİ GEREĞİNCE DOLDURDUK’
“1961 Anayasası’nda Cumhuriyet’in nitelikleri belirtilmiş; demokratik, laik, toplumsal bir hukuk devleti olarak nitelendirilmiştir. Lakin bu kavramların içleri doldurulması gereken kurum tarafından kozmik hukuk kıymetlerine uygun olarak doldurulmadığından ötürü maalesef bu problemleri yaşayarak geldik. Tabir özgürlüğünün içerisine basın özgürlüğünü de örgütlenme, toplantı, şov yürüyüşü özgürlüğünü de katabilirsiniz. Din ve vicdan özgürlüğü konusunda da tarihi yanlışlar yapılarak belirli bir noktaya kadar geldi ve bugün birtakım bahislerde şikayet ediyorsak, birtakım hususları eleştiriyorsak, memnun değilsek bu laiklik konusunun içinin kozmik manada doldurulamadığındandır.
Biz ne demokrasinin ne laikliğin ne de hukuk devletinin ne de toplumsal devletin içini gereğince doldurduk. Bunu yapması gereken Anayasa Mahkemesi’ydi. Anayasa Mahkemesi yorum hakkı olan, anayasayı yorumlayan ve ‘Anayasa Mahkemesi ne diyorsa anayasa odur’ olan bir kurum bizim için. Ancak bunların içi doldurulamadı.”
‘CUMHURBAŞKANINA HAKARET SORUŞTURMALARI SİLAH OLARAK KULLANILDI’
“Bugün cumhurbaşkanlığı sisteminden rahatsız olan varsa ki rahatsızlık da var ve reaksiyon varsa bu reaksiyonun altında bu tarihi gerçekler vardır. Söz özgürlüğüyle ilgili biliyorsunuz, bir vakitler 141, 142, 163. husus silahlarıyla beşerler tarandı, hapishanelerde yer kalmamıştı ve her ne hikmetse bizim yargımız ya da siyasetçilerimiz bu mevzuda çok kabiliyetli, kesinlikle bir şey buluyoruz. Merhum Turgut Özal 141, 142, 163’ü kaldırdı, gerisinden bu sefer 299. unsur çıktı.
Bugün cumhurbaşkanına hakaretten yüz binlerce belge soruşturma açıldı ve bu soruşturmanın bir kısmı kovuşturmayla sonuçlandı, o kovuşturmaların sonunda da 25 ile 30 bin ortasında insan mahkum oldu. Bu nedir biliyor musunuz? Bu bir yerleri müdafaa ismine cezalandırmak için bir silah olarak kullanma aracıdır. Bugün, biliyorsunuz 312. husus terörle çabayla ilgili, önemli manada yorumlar yapılarak mahkemelerimiz kararlar veriyorlar. 10 sene evvel bir tweet attı diye beşerler yargılandı ve hapishanelere düştü. Bugün hapishanelerimizde 300 binin üzerinde insan var.”
‘YARGI ERKİNİN YORUM HAKKI İSABETLİ KULLANILMIYOR’
“Biz tutukluluk konusunu bile cezalandırma aracı olarak kullandık, maddede yazmasına karşın keyfi yorumlarımızla, insanları tutuklayarak hapishanelerde bekletmek durumunda kaldık. Bir anayasa var, bir de anayasanın uygulanması ve yorumu var. Bir laiklik var, laikliğin uygulanması ve yorumlanması var. Bir hukuk devleti var, hukuk devletinin uygulanması ve yorumu var. Artık soruyorum, bunların hangisi hatalı? Bugün meselemiz ne Anayasa, bence ne de maddelerimizdir. Bunu uygulayan ve yorumlayan insanlarımızdır. Yargı erkine verilmiş olan yorum hakkı maalesef isabetli kullanılmıyor. Kullanılmadığı için de bu sıkıntıların ülkede bıraktığı yakıcı ve yıkıcı tesirlerini maalesef çözemiyoruz, çözemedik.”
‘ORTADA DARBE ANAYASASI VAR MI?’
“Anayasa’nın 177 hususu var, 177 hususun 121 hususu değişmiş. Yaklaşık 51 unsuru ikinci ve üçüncü kere değişmiş. Bunun 34 maddesi AK Parti öncesinde değişmiş, AK Parti iktidarıyla birlikte de 79 husus değişmiş. Artık söyler misiniz, ortada bir darbe anayasası var mı? Münasebetiyle bugün çektiğimiz külfetlerin altına baktığımız vakit o yapılan değişikliklerden kaynaklanıyor. Şayet Anayasa Mahkemesi’nin 15 üyesinin 12’sini cumhurbaşkanı seçiyor, 3 adedini Meclis seçiyor ve Meclis’te de çoğunluğunuz varsa şayet 15’ini de tıpkı irade seçmiş dersek yanlış yapmış olur muyuz? Yargıçlar Savcılar Kurulu’nun 13 üyesi var, 6’sını cumhurbaşkanır, 7’sini parlamento seçiyor. Bu parlamentodaki seçimlerin mevcut iktidar tarafından yönetildiği, onların iradesiyle seçildiği konusunda bir tasamız var mı?”
‘BU ÜÇ KURUMUN BAĞIMSIZ OLMASINI TEMİN ETMEDİKÇE SIKINTILARIMIZDAN KURTULAMAYIZ’
“Türkiye’de üç tane kurum var. Birisi Anayasa Mahkemesi, birisi Hakimler Savcılar Kurulu, birisi de Yüksek Seçim Kurulu’dur. Bu üç kurumun tarafsız ve bağımsız olmasını temin etmedikçe biz bu sıkıntılarımızdan asla kurtulamayız. Şayet yargıda bu türlü bir sorun varsa bunun iktisada olan yansımaları, toplumsal hayata olan yansımalarını da düşündüğünüzde bunun temelinde yatan tek şey hukuk güvenliğinin yaratılamamasıdır. Hukuk güvenliğini yaratamadığımız için de bugün para siyasetleriyle, mali siyasetlerle dövizi indiriyoruz faizi çıkarıyoruz, faizi indiriyoruz dövizi çıkarıyoruz ve iktisada ihya etmeye çalışıyoruz. Bunlar yapay önlemler, gerçek önlem bağımsız ve tarafsız herkesin rahatlıkla kanatlarının altına sığınacağı bir yargıyı teşekkül ettirmektir.” (HABER MERKEZİ)
