Aile ve çift terapisi; değişim ve gelişimi sağlamak ismine, aileler ve çiftler ortasındaki yakın alakanın çalışıldığı, psikoterapinin bir koludur.
Bireylerin öteki beşerlerle kurdukları bağlar, ruh sıhhatleri ve duygusal doyumları açısından çok kıymetlidir. Özellikler ebeveyn, eş ve çocuklar üzere bireylerle kurulan yakın bağlantılarda, bu rol daha besbelli bir hal alır. Bu yakın münasebetlerden birisi olan evlilik bağlantısında, eşler vakit zaman çatışmalar, kuvvetli ve problemli periyotlar yaşayabilirler.
Aile ve çift terapisinde maksat, aile içinde ve çiftler ortasında yaşanan güçlü ve düşünceli süreçlerin ele alınarak çatışmaların çözülebilmesi ve tüm aile üyelerinin sağlıklı istikamette değişiminin ve gelişiminin sağlanmasıdır. Hem aile içi münasebetleri düzenlenmesi hem de öbür beşerler ve durumlar ile ilgilerin düzenlenmesi hedeflenmektedir.
Bireyler, külfetli ve sıkıntı olan döngülerinden kurtulabilmek için tüm sistemde meydana gelebilecek bir değişime muhtaçlık duymaktadırlar. Terapistler, aile üyelerinin birbirlerine yardım edebilmeleri için yapan yollar bulmasına yardım ederler. Her bir üyenin külfeti aile sistemi içinde kıymetlendirilir.
Terapiye katılan bireyler, kendileri ve öbür aile üyeleri hakkında daha fazla şey öğrenmektedirler. Bireylerin birbirleri ile kurdukları yakın alakalar desteklenmektedir. Sorunlarla baş etme marifetlerinin edinilmesi ile birlikte, yalnızca o anda yaşanan durumlara tahlil üretilmesi değil, sonrasında da yaşanabilecek birtakım sıkıntı durumlarla baş edilebilmesi sağlanabilmektedir.
Aile ve Çift Terapisinden Kimler Yararlanabilir?
Özellikle aile ve çift ilgilerinde sorun yaşayan herkes bu terapi sisteminden yararlanabilir. Aile ve çift terapisinin çok geniş ve yaygın bir kullanım alanı vardır. Tüm psikiyatrik/psikolojik bozukluklarda, başka formüllerle birlikte kullanılabilir. Kullanım alanlarından kimileri aşağıdaki üzeredir:
Çift ilişkileri
Evlilik problemleri
Boşanma
Çocuk, ergen ve yetişkin ruh sağlığı
Çocuk ve ergenlerde davranış bozukluğu ve okul problemleri
Yeme bozuklukları
Alkol ve unsur kullanımı
Kronik fizikî rahatsızlıklarla
Yas, kayıp ve travmalar
Duygusal istismar, ihmal ve şiddet
Aile ömründe değişiklikler (iş değişikliği, taşınma vb.)
Anksiyete ve depresyonu da içeren duygusal bozukluklar
Ebeveynlik becerileri
Üvey bireyi bulunan aileler dayanak.
Psikoseksüel zorluklar
Evlat edinme, üvey ebeveyn/çocuk ilişkileri
Kendine ziyan verici davranış
Travma sonrası çocuklara, gençlere ve yetişkinlere destek
Göç eden ailelere destek
İş stresi
Ekonomik problemler
Birçok durumda, başka psikoterapi teknikleri ve bazen de ilaçla tedavi metodu eşlik edebilmektedir.
Bazı durumlarda, aile ve çift terapisi yasal olarak önerilmektedir. Örneğin aile mahkemelerinde boşanma vb. birtakım davalarda evvel aile/çift terapisi önerilmektedir.
Aile ve Çift Terapisi Nasıl Yapılır?
Aile ve çift terapisi uygulamalarının farklı prosedürleri vardır. Kimi uygulamalarda tüm aile üyeleri tıpkı seansta bir ortaya gelirken, yüklü olarak terapist aile üyelerinden bir ya da ikisini yahut çiftleri tek tek görebilir.
Özellikle çocuk merkezli aile terapisi uygulamalarında, birtakım durumlarda, çocukları öğretmenleri, okul rehberlik servisi ya da toplumsal hizmet uzmanları ile görüşmeler kelam konusu olabilmektedir.
Aile ve çift terapisi, duruma nazaran değişebilmekle birlikte, çoklukla 8–24 seans olarak yapılmaktadır. Seans mühleti 50 dakikadır. Hastanelerde ya da özel muayenehanelerde/merkezlerde yapılmaktadır. Her seansta aile üyelerinin tümü katılmamaktadır. Yeniden birtakım durumlarda, seansa iki terapist birlikte katılabilirler.
