Veteriner Hekimler Derneği Genel Başkanı Gülay Ertürk ve Ömür Hakları Konfederasyonu Lider Yardımcısı Haydar Özkan, sokak hayvanlarına dair meselelerin nedenleri ve tahlil tekliflerini anlattı. ANKA’ya konuşan Gülay Göktürk, aslında kanunlarda her şeyin yazılı olduğunu lakin uygulama ve kontrolde problemler olduğunu belirterek şunları dedi:
“Sorumluluk kimde derseniz, sorumluluk bu işlerin yapılmasıyla ilgili misyonlu noktalarda olan tüm bu ünitelerin hepsinde. Daima birlikte sorumluyuz. Belediyelerin sahip oldukları, sıhhat hizmeti verdikleri yapıyla alakalı bulundurdukları bu hususta çalışacak olan tabip sayısıyla alakalı. Burada acı olan şudur ki, bugün Türkiye’de birçok belediyede Veteriner İşleri Müdürlükleri bile yok. Münasebetiyle sokak hayvanları ve bu hayvanlardan insanların ezaya düşmesi sorun yaşamasıyla ilgili birinci akla gelen şeyler sokak köpeklerinin taarruzları lakin, olay hücumun da dışında köpeklerden geçebilecek yahut etraf sıhhatinin bozulmasıyla ilgili olarak insanlara geçebilecek birçok hastalık var ve bunların önlenmesiyle ilgili olan en yetkili ünite belediyelerde veteriner işleri müdürlüklerinin olması. Mevcut maddelerimiz ne yazık ki bu manada da bu boşluğu doldurmuş durumda değil. Birçok veteriner doktoru olmayan belediyeler var.
Göstermelik kısırlaştırma kampanyalarının işe yaramayacağını belirten Ertürk 6 ay’da yazde 70’ik kısırlaştırma oranına ulaşılması gerektiğini şöyle anlattı:
“Dünya Hayvanları Muhafaza Topluluğu’yla Dünya Sıhhat Örgütü’nün birlikte yaptığı çalışmalar sonucunda ortaya koydukları raporlar şunu söylüyor: Bir bölgede mevcut olan sokak hayvanlarının en az yüzde 70’ini kısırlaştırmadığınız takdirde oradaki sokak hayvanı, sokak köpeği popülasyonunu azaltmanız mümkün değil. Köpekler 6 ayda bir üreme dönemine girerler. Münasebetiyle 6 aylık bir müddet içerisinde sokak köpeklerinin yüzde 70’ini kısırlaştırdığınızda, bilhassa de dişi köpeklerden bahsediyorum. Mevcut olan köpek sayısını denetim altına almanız mümkün. Lakin bunu daha düşük düzeylerde yaparsanız bu anlamsız bir çalışma oluyor. Örneğin yapılmış çalışmalar var, yüzde 30’unu kısırlaştırdığınızda hiç kısırlaştırma yapmamışsınız üzere bu köpekler tekrar üreyerek tıpkı sayıya hatta fazlasına ulaşabiliyorlar. Münasebetiyle eş vakitli olarak, aşikâr bir vakit dilimi içerisinde 6 ay üzere bir mühlet içerisinde bir seferberlik üzere tüm hayvanların en az yüzde 70’inin kısırlaştırılması, mevcut olan sayıyı daha sonraki vakit dilimlerinde azaltacaktır.”
‘BARINAKLARIN SAYISI KÂFİ DEĞİL’
Ertürk, hayvanların barınaklara kapatılması görüşüne de şöyle karşı çıktı:
“Barınak, hayvan refahı açısından düşündüğümüzde gerçek yerler değil. Bugün prestijiyle Ankara’dan örnek verelim 100 bin tane köpek bile varsa, mevcut olan şu andaki belediyelere ilişkin bakımevi yahut barınak dediğimiz yerler, bunun yüzde 10’unu bile karşılayabilecek kapasitede bile değil. Toplayıp da bu hayvanları barınaklarda tutmak da hayvan refahını gözettiğimizde, insani bir bakış açısıyla bu soruya karşılık vermek gerekirse çok yanlış bir şey. Bu hayvanların kısırlaştırma operasyonlarını yapıp, kuduz aşılarını yapıp hatta antiparaziter ilaçlandırmalarını gerçekleştirdikten sonra, bunların doğal hayatlarını sürdürebilecekleri yerlere tekrar bırakılmaları yerinde olur. Fakat şuna da müsaade vermemek lazım, sokaklar hepimizin sokağı. Yaşlı anne, küçük çocuk yahut hepimiz için inançlı ortamlar yaratmak durumundayız. Köpekler yapıları gereği beşerler üzere canlılar değiller. Köpekler kümeler halinde yaşayan ve sürü ile yaşayan hayvanlardır. Münasebetiyle sahipsiz bir hayvan yapacağı davranış öteki köpeklerle bir ortaya gelerek bir sürü oluşturmak biçimindedir, doğal davranışları budur. O yüzden de sahipsiz hayvan demek aslında sorun demek. Bizim kısırlaştırıp gerekli sıhhat süreçlerini yaptıktan sonra sokağa bıraktığımız hayvanın da bir sorumlusu bir sahibi olmalı ki bunlar bir ortaya gelip sürüleşerek, o bölgedeki o mahalledeki o sokaktaki insanlara da ziyan verecek niteliğe bürünmesinler.”
HAYDAR ÖZKAN: BELEDİYELER VAZİFELERİNİ YERİNE GETİRMEDİ
Hayvanların Ömür Hakları Konfederasyonu Lider Yardımcısı Haydar Özkan da sokak hayvanı sorunu değil vazifesini yapmayan belediyeler sorunu olduğunu belirterek şunları dedi:
“Sokak hayvanı sorunun da bir sebep var bir de müsebbip var. Bu olayın müsebbibi 2004 yılında çıkan 5199 sayılı kanunun ana gayesi kısırlaştırma idi. Bakın 1389 belediye var, 1389 belediyeden 1200’ü bakım meskeni dahi yapmadı. Bırakın kısırlaştırmayı bakım meskeni dahi yapmadı. Veteriner tabip yok. 20 yıllık bir süreç geçmiş, 20 yıllık bir süreçte hiç kısırlaştırma yapmayan binin üzerinde belediye var. Artık çıkıp buna sokak hayvanı sorunu dersek kusur yaparız. Burada büyük bir misyonunu yapmayan belediye sorunu var. Hayvanlardan ötürü muzdarip olan insan asli vazifesi kısırlaştırma olup, hayvan sayısını popülasyonu denetim altına almak olan belediye ve belediye liderlerine gidip hesabını sormalı.”
Özkan şöyle devam etti:
“Kanun çok açık, 5199 sayılı kanun açık. Hayvanı kısırlaştırmak için tedavi için, aşılama için alacaksın diyor bu hayvanı kısırlaştıracaksın, aşılayacaksın, küpesini takacaksın tekrar aldığın yere bırakacaksın diyor. Maalesef bizim belediyelerimiz kısırlaştırma mazeretiyle hayvanları topladılar, komşu kentlere götürme mazeretiyle götürdüklerinin bir kısmını dağlara, taşlara, ormanlara, çöplüklere attılar. Hayvanlar orada denetimsiz üremeyle artmaya devam etti, tekrar kente geldi. Taşra belediyelerini geçtik, metropol büyükşehir belediyelerimizde bile faal kısırlaştırmalar yapılmadı. Aktif kısırlaştırma ne demek, bu hayvanların yüzde 70’inin erkek ya da dişi yüzde 70’inin kısırlaşması demek. Yapmadı hiçbir belediye. Türkiye genelinde kısırlaştırma oranına baktığımız vakit çok komik sayılar çıkacak. Zira kısırlaştırma yok yapılmadı.” (HABER MERKEZİ)
