Sağlıklı ve istikrarlı beslenmek uygun hayatın temelidir.
Günümüzde sağlıklı besinlere ilgi arttıkça besinlerin
hastalıklarla bağı daha fazla bilinir hale gelmiştir.
Mutfaklarımızda kullandığımız birçok besin farkında
olsak da olmasak ta bedenimizin şifa kaynağıdır.
Halsizliği gideren, gün içerisinde bize güç veren,
bedenin savunma sistemini koruyan ve kolay
hastalanmamızı önleyen birçok besini yalnızca midemizi
doyurmak için değil, yararlarını bilerek beslenme
alışkanlıklarımızda farkındalık yaratarak tüketmeye
itina göstermeliyiz. Gün içerisinde gerilimden baş
ağrısına, şeker hastalığından kansere kadar birçok sağlık
sıkıntılarından yediklerimiz sorumludur. Dünyada artık
sıhhati esirgeyici besinlere daha fazla yer verilirken
şuurlu tüketiciler gün geçtikçe artmaktadır.
Bilhassa işlevsel besinler olarak isimlendirdiğimiz bir
küme besin var ki hastalık riskini azaltıcı potansiyel
tesirleri çok fazladır. İşlevsel besinler; içerdikleri
fizyolojik etkin bileşenleriyle hem sağlıklı beslenmeye
katkı sağlarlar hem de hastalıklarda bağışıklık sisteminin
güçlenmesinde faal rol oynarlar.
Bu besinlerin sıhhati hami tesirlerine baktığımızda;
domates ve türevlerinde likopen: Domatese kırmızı
rengini veren husustur. Antioksidan özelliği yüksek
olması bakımından akciğer, mide, göğüs ve servikal
kanser tiplerine karşı kollayıcı özelliği vardır.Domates
ve türevleri bilhassa ısı ile temas ettiğinde likopenin
olumlu tesiri çok daha fazla artmaktadır.(pişirilen
yemeğe bol domates eklemek yahut salça kullanmak
gibi…)
Elma ve soğanda kuarsetin:Elma ve soğandaki beyaz
rengi veren kuarsetin bilhassa mide kanserine karşı
gözetici özellik taşır. Ayrıyeten kalp-damar sağlığında
düzgünleştirici tesirleri vardır
Üzüm ve üzümsü meyvelerde resveratrol: Çok güçlü bir
antioksidan olan resveratrol kan basıncını azaltıcı etkiye
sahip olup kalp sıhhatini esirgeyici özellik taşır.
Yaşlanma zıddı olan bir unsur olan resvaratrol cildin
sağlıklı ve canlı bir görünüme sahip olmasını sağlar. Son
yıllarda hoşluk bölümü de cilt sıhhati ve hoşluğu için
üzüm çekirdeğinde bulunan resvarotrol maddesini
kullanmaktadır.
Sarımsakta bulunan kükürtlü bileşikler(diallil
disülfit):Kükürtlü bileşenlerden ötürü yedikten sonra
kokusundan ötürü çok sevilmeyen sarımsağın faydaları
saymakla bitmez, koroner kalp sıhhati ve kan basıncını
düşürücü tesire sahiptir. Ayrıyeten kolon ve mide
kanserine karşı gözetici özelliğinin yanı sıra oksidatif
gerilimi (düzensiz ömür biçimi, toksinlere maruz kalma,
çok ağır antrenman, iş gerilimi, uykusuzluktan oluşan
gerilim üzere.)azaltır. Günde 1 diş sarımsak tüketilmesi
gözetici sıhhat açısından kanıtlanmıştır.
Brokoli lahana ve karnabaharda izotiyosiyonatlar:Bu
sebzelerin tat ve kokusunda ağır olarak bulunan
izotiyosiyonatlar bilhassa rektum pankreas ve prostat
kanserlerinin oluşumunu önlemede, hudut sistemi
hastalıklarının azalmasında olumlu tesir göstermektedir.
Yeşilçayda kateşin ve siyah çayda flavonoid:Antioksidan
özellikleri yeşil çayda daha fazla olmak kaydıyla her iki
çay çeşidi de kansere karşı gözetici özellik taşır.
Bilhassa yeşilçayda bulunan kateşinler yaşlanmayı
geciktirmede olan tesiri kanıtlanmıştır. İnflamasyonu
önlemede tesirlidir. Hem yeşil hem de siyah çay
LDL(kötü huylu)kolesterolü azaltıcı tesir gösterirler.
Flavonoidler Tümör oluşumunu mahzurlar.
Soya fasulyesinde isoflavonlar:Soya fasulyesi ve
eserlerinde bulunur.Fitoöstrojen içeriğinden dolayı
bedendeki östrojen düzeyini hem arttırıp hem de
azaltan tesirleri vardır.antioksidandırlar ve meme
kanserini engelleyici tesirleri vardır.
İlaç üzere kullanılan öteki besinler
Probiyotikler: Bağırsak florasını olumlu tarafta etkileyen
canlı mikroorganizmalar olan probiyotikler bağışıklık
sisteminin güçlenmesinde, sindirimi düzenleyici ve
bütün bağırsak kanserlerinde önleyici etkileri
kanıtlanmıştır.
İshali ve kabızlığı önler
Vitaminlerin emilimini arttırırlar
Bağırsak PH sını düşürürler(antimikrobiyal tesiri vardır)
Kolesterolü düşürür
Kaynakları: Kefir, yoğurt, turşu, şalgam ve boza en iyi
kaynaklarıdır
Prebiyotikler:Besinlerde bulunurlar ve besinlerin
sindirilemeyen bileşenleridir. Bağırsak florasında yararlı
bakterilerin sayısını ve aktivitesini arttırarak sağlığa
olumlu katkı sağlarlar.
Kalsiyum emilimini arttırırlar
Kansere karşı koruyucudur
Bağırsak hareketlerini düzenler
Diyabetikler için uygundur
Dışkı sıklığını arttırırlar
Trigliserit düzeyini düşürürler
Kaynakları: buğday ,soğan, pırasa ,kuşkonmaz,
sarımsak enginar ve muz en yeterli kaynaklarıdır.
