Nepal’de 16 yaşındaki bir kız çocuğu, adet gören bayanların meskenlerinin dışındaki kulübelerde kalmaya zorlandığı yasadışı “chhaupadi” uygulaması sonucu hayatını kaybetti.
NTV’nin aktardığına nazaran, Hindistan sonundaki Baitadi bölgesinden Anita Chand‘ın, kulubüde uyurken yılan ısırması sonucu öldüğü anlaşıldı.
Chand’ın vefatı 2019’dan bu yana chhaupadi nedeniyle bildirilen birinci vefat olayı oldu.
Chhaupadi, bayanların ve kız çocuklarının regl devirleri sırasında kirli ve dokunulmaz olduklarına dair yüzyıllardır süregelen inanca dayanıyor. Bu devirde onların pek çok faaliyette bulunmalarına müsaade verilmiyor ve kimi durumlarda bu mühlet boyunca “regl kulübelerine” sürgün ediliyorlar.
Hinduizm ile ilişkili olan bu uygulama Nepal’in batısında derin bir biçimde yerleşmiş durumda.
CEZASI SIRF 3 AY MAHPUS VE 3 BİN RUPİ
2005 yılında yasaklanan chhaupadi, üç aya kadar mahpus ve 3 bin Nepal rupisi (yaklaşık 610 lira) para cezası ile cezalandırılıyor. Baitadi bölge polisi Anita’nın mevtini soruşturduklarını açıklarken, kız çocuğunun ailesi Anita’nın öldüğünde regl devrinde olduğunu reddetti.
Baitadi’deki Pancheshwar kırsal belediyesinin lider yardımcısı Bina Bhatta, “Bu uygulamayı sona erdirmek için çalışıyoruz ancak daha yapacak çok işimiz var” dedi.
Chhaupadi nedeniyle bildirilen son vefat 2019 yılında gerçekleşti. 21 yaşındaki Parwati Budha Rawat, açık havada bir kulübede üç gece geçirdikten sonra hayatını kaybetti.
Ölümü o yıl bildirilen beşinci olay oldu. Bu bayanlar ve çocuklar, hayvan atakları ve penceresiz kulübelerde ateş yaktıktan sonra soludukları duman yüzünden öldüler. Rawat’ın kayınbiraderi ise sırf üç ay mahpusa mahkum edildi.
Rawat’ın mevti, bu uygulamanın sona erdirilmesi için ülke çapında kampanyalar düzenlenmesine yol açtı. Binlerce regl kulübesi yıkıldı, lakin birçoğu yine inşa edildi.
“CHHAUPADİ” UYGULAMASI NEDİR?
Chhaupadi, Nepal’in kimi kırsal bölgelerinde uyuglanan, bayanların regl faaliyetleri ile ilişkilendirilen ziyanlı ve ayrımcı bir uygulamadır. Bu bölgelerde bayanlar ve kız çocukları, regl periyotlarında kirli kabul edilmekte ve derme çatma kulübelerde yahut ana konutun dışında başka, izole alanlarda kalmaya zorlanmaktadır. Bu uygulama, regl devrini çevreleyen esaslı kültürel inançlara ve tabulara dayanmaktadır ve ekseriyetle klâsik uygulamaların bir kesimi olarak kabul edilmektedir.
Chhaupadi’ye maruz kalan bayan ve kız çocuklarının regl devirleri boyunca kendi meskenlerine girmelerine, erkek aile üyeleriyle etkileşime girmelerine, ortak eşyalara dokunmalarına yahut belli yiyecek tiplerini tüketmelerine müsaade verilmez. Esasen toplumun geri kalanından başka tutulurlar ve bu mühlet zarfında dokunulmaz olarak muamele görürler.
