Hollanda’da yapılan bir araştırmada, bilim insanları laboratuvar ortamında HIV’i enfekte olmuş hücrelerden ayırmayı başardıklarını açıkladı. Araştırmacılar çalışmada Nobel ödüllü CRISPR gen değiştirme teknolojisini kullandı.
Moleküler seviyede birer makas üzere çalışan bu teknoloji ile DNA ‘kesilerek’ içindeki ziyanlı kısımlar ayrıştırılabiliyor ya da işlemez hale getirilebiliyor. Çalışmalar sonunda gaye bedenin büsbütün virüsten arındırılabilmesi lakin bu usulün inançlı ve tesirli olduğunun kanıtlanması için daha çok sayıda araştırma yapılması gerekiyor. Mevcut HIV ilaçları virüsün yayılmasını durdurabiliyor fakat virüsü ortadan kaldırmıyor.
‘TEDAVİDE KULLANILMASI YAKIN VAKİT İÇİNDE MÜMKÜN DEĞİL’
BBC Türkçe’nin aktardığına nazaran, Amsterdam Üniversitesi’nde araştırmayı yürüten grup, çalışmanın özetini bu hafta yapılan bir tıp konferansında tanıttı. Fakat grup çalışmanın fikir evresinde ve yalnızca ‘bu kavramı kanıtlayan’ bir araştırma olduğunu ve HIV tedavisinde kullanılmasının ‘yakın vakit içinde mümkün olmadığını’ vurguladı.
İngiltere’deki Nottingham Üniversitesi’nde kök hücre ve gen terapisi teknolojileri üzerine çalışan Prof. Dr. James Dixon da temkinli davranarak, araştırma sonuçlarının daha yakından incelenmesi gerektiğini belirtti. Prof. Nixon, “Elde edilen ölçümlerin tedaviye imkan verecek halde tüm bedende tesirli olup olmayacağına dair daha çok çalışma yapılması gerekiyor” değerlendirmesinde bulunarak HIV olumlu hastaların tedavisinde kullanılmadan evvel bu teknolojide çok daha fazla gelişme kaydedilmesi gerektiğini ekledi.
CRISPR TEKNOLOJİSİ DAHA EVVEL DE DENENMİŞTİ
CRISPR teknolojisini HIV’e karşı kullanmayı deneyen diğer bilimsel çalışmalar da bulunuyor. Bunlardan biri olan Excision BioTherapeutics, üç istekli üzerinde 48 haftadır süren çalışmada şimdi bir yan tesire rastlanmadığını açıkladı. Lakin Londra’daki Francis Crick Enstitüsü’nden Dr. Jonathan Stoye, ‘dolaylı ve uzun vadeli yan tesirleri nedeniyle bu teknoloji hakkında kaygıların sürdüğünü’ belirtti.
HIV bağışıklık sistemindeki hücrelere saldıran bir virüs. Bu hücreleri kullanarak kendisini kopyalıyor. HIV olumlu birçok kişi hayatları boyunca antiretroviral tedavi görmek zorunda kalıyor. Çünkü bu ilaçları kullanmayı bıraktıklarında virüs yine harekete geçebiliyor.
CRISPR TEKNOLOJİSİ NEDİR?
CRISPR (Gen değiştirme teknolojisi) 2012 yılında keşfedildi. CRISPR teknolojisinde, Cas9 proteini DNA’yı kesebilmek için bir moleküler makas olarak kullanılıyor. Bilim insanları bu teknolojiyi laboratuvarlarda insan hücrelerindeki hastalıklara yol açan DNA’ları kesmek için kullanıyor. Fakat uzmanlara nazaran, bu prosedür eksiksiz olmaktan çok uzakta. Çünkü çok fazla DNA’nın kesilmesiyle sonuçlanabiliyor. Bu da öbür değerli genlerin değişmesine yol açarak, kanseri tetikleyebiliyor. Genom değiştirmenin en tartışmalı konusu ise gelecek kuşaklara aktarılacak genler üzerinde değişiklik yapılması potansiyeli.
(DIŞ HABERLER SERVİSİ)