Beslenme nedir?, Sağlıklı beslenmek için nelere gereksinimimiz var?, Kilo denetimi sandığınız kadar güç bir şey mi?, Gerçek diyet nasıl yapılır? Yemeklerinizi pişirirken nelere dikkat ediyorsunuz?, Yemek yerken nelere dikkat etmeniz gerektiğinizi biliyor musunuz? Bu ve gibisi sorular aklınıza takılıyorsa gelin cevaplayalım.
Beslenme sırf acıktığımızda açlığımızı bastırmak ve karın doyurmak değildir. Beslenme, hayatımızın sağlıklı bir halde devam etmesi ve sıhhatimizin korunması için tüm besin kümelerinin kâfi ve istikrarlı bir formda tüketilmesi manasına gelir. Sağlıklı beslenme hayatımızın birinci anından başlayarak devam etmesi gereken bir alışkanlık olmalıdır. Herkes için sağlıklı ve kabul edilebilen tek bir diyet yoktur. Kişinin hastalıkları, tercihleri, alışkanlıkları, fizikî özellikleri, kültürü üzere birçok etken yapılan diyette tesirlidir.
Kilo denetimi ve sağlıklı beslenmeyi alışkanlık haline getirmek deyince herkesin aklına aç kalmak, kurallar, yasaklar ve hudutlarla dolu bir hayat sürmek geliyor. Ancak durum bundan ibaret değil. Bunu bir terazi olarak düşünelim. Terazinin bir tarafı yiyeceklerden aldığımız güç, öteki tarafı ise fizikî aktiviteler ile harcadığımız güç olsun. Şayet tükettiğimiz besinleri dengeleyecek kadar fizikî aktivite yaparsak kilomuz sabit kalır. İstikrarın hangi tarafı ağır basarsa kilomuz da o halde şekillenecektir. Yani kıymetli olan şey yediklerimizi dengelemek ve bu dengeyi öğrenmektir. İnsanların süratli kilo verebilmek ismine şok diyetler, açlık diyetleri, detoks programları, protein diyetleri, yağsız diyetler üzere tek tip ve yanlış beslenme programlarını uyguladıklarını görüyorum. Hatta bu bahislerde çok fazla soru alıyorum. Öncelikle ne yazık ki bu stil diyetlerin büsbütün sıhhatsiz, tanınan olma ismine sıhhatle oynayan beşerler tarafından uydurma olduğunu söylemeliyim. Giden kilolar, ekseriyetle sudan ve kastan olmaktadır ama sağlıklı ve kalıcı kilo kaybı, fazla olan yağ kütlesinden olmalıdır. Bu biçim diyetler ile süratli verilen kilolar, ne yazık ki süratli bir formda geri alınmaktadır.
Sağlıklı kilo verebilmek için bu türlü kısa müddetli tahliller yerine sizlere kalıcı ve yanlışsız kilo verebilmek için kimi tüyolar hazırladım. Gelin daima bir arada okuyalım.
• Şahsî gereksinimler ve hayat üslubuna nazaran değişmekle birlikte günlük beslenmenizi 5-6 öğüne bölün. Böylelikle uzun müddetli açlıklardan kaçınarak hem kan şekerinizi istikrarda tutun hem de ani açlık krizlerinden kurtulun.
• Günlük su tüketiminize çok dikkat edin. Yapılan aktivite, cinsiyet üzere faktörlere nazaran değişmekle birlikte günlük 2.5-3 litre ortası su tüketmeye uğraş edin.
• Dünya Sıhhat Örgütü (WHO) tarafından da önerilen haftada toplam 150 dakika orta şiddetli bir fizikî aktivite edinin. Örneğin; açık havada tempolu bir yürüyüş, koşu, bisiklete binme, yüzme, merdiven çıkma vs.)
• Verimli ve kâfi bir uyku iştah denetimi açısından çok değerlidir. Uyku ve öğün saatlerinize dikkat edin. Bedeninizi bu saatlere alıştırın.
• Yemekleri mümkün olduğunca meskende kendiniz hazırlamaya çaba edin. Buna ayrılan vakti kayıp olarak görmeyin. Yemek esnasında yalnızca yemeğinize konsantre olun ve bu esnada dikkatinizi dağıtacak hiçbir şey yapmayın. Unutmayın televizyon, bilgisayar vs. karşısında yemek yemek porsiyon denetiminizi zorlaştırır.
• Yemek ortası atıştırmalardan kaçının. Paketli, işlenmiş ve şekerli besinlerden uzak durun. Doğal, işlenmemiş yiyecekleri tercih edin. Alışverişiniz sırasında aldığınız eserin etiketini okumayı alışkanlık haline getirin.
• Meyve ve zerzevatları mevsiminde tüketmeye ihtimam gösterin.
• Kalori hesabı yapmaktan ve bunu takıntı haline getirmekten muhakkak kaçının. Ülkü kilo diye bir şey yoktur, memnun ve sağlıklı olduğunuz kilo sizin ülkü kilonuzdur. Kendinizi gerilime sokmayın
• Bağırsaklarımızın ikinci beynimiz olduğunu unutmayın ve probiyotik besinlere hayatınızda yer açın.
• Yediğiniz besin kadar o besini pişirme metodunuz de çok değerlidir. Besinlerin içerdiği besin ögelerinden daha fazla yararlanmak ve kaybı önlemek için haşlama, ızgara yapma, buğulama, buharda ve fırında pişirme yollarını tercih edin. Kızartma, kavurma sistemlerinden kaçının.
• Süratli yemek yemekten kaçının ve her lokmanızı düzgünce çiğnediğinizden emin olun.
Pazartesi başlanan diyetlerin devamının gelmesi temennisiyle, güzel haftalar dilerim.
