İstanbul’da yaşayan G.D. eşinden boşanmak için geçtiğimiz yıl dava açtı. Boşanma davasına bakan İstanbul 5. Aile Mahkemesi 7 aylık müşterek çocuğun süreksiz velayetini anneye verdi. Boşanma davası açıldıktan sonra B.D., eşi G.D.’yi sık sık vefatla ve çocuğunu kaçırmakla tehdit etti ve konutunu bastı. Mahkeme şikayet üzerine, 6284 Sayılı yasanın getirdiği kararlardan yararlanarak 3 aylık muhafaza kararı verdi. G.D., müdafaa kararı aldıktan sonra eski eşinin meskeninde bulunan eşyalarını almak için mahkeme kararıyla kendisine eşlik eden kolluk güçleriyle birlikte konuta gitti. Lakin G.D. burada eski eşi tarafından tekrar tehdit edildi ve hücuma uğradı.
NÖBETÇİ HAKİM KARAR VERMEDİ
Koruma kararını ihlal eden B.D. hakkında, ihlalin tartısı da göz önüne alındığında 6284 sayılı yasanın 13. unsuru uyarınca 10 günlük zorlama mahpusu verilmesi gerekiyordu. Lakin ihlale dair G.D.’nin şikayeti üzerine geçtiğimiz Cuma günü görülen davada evraka, asıl hakimin müsaadeli olması nedeniyle nöbetçi hakim baktı. Hakim, nöbetçi olduğu belgede karar vermeyeceğini söyleyerek başvuruyu cevapsız bıraktı ve davayı erteledi.
YASA UYGULANMAYINCA KONUTU DÖNER BIÇAĞIYLA BASIP ÇOCUĞU KAÇIRDI
B.D. duruşmadan sonra iki arkadaşıyla birlikte G.D. iş yerindeyken konutu döner bıçağıyla basıp çocuğun yanında bulunun anneanneyi darp etti. B.D. velayeti annede olan çocuğu kaçırdıktan sonra ortadan kayboldu. G.D. bakıma muhtaç 7 aylık çocuğunun nerede olduğunu ve sıhhat durumunu bilmiyor. Şayet 6284 sayılı yasanın 13’ncü unsuru uygulansaydı çocuk bugün hâlâ annesiyle olacaktı.
Tüm bu olaylar evvelki gün yaşanırken B.D. iki arkadaşıyla birlikte G.D. iş yerindeyken meskeni döner bıçağıyla basıp çocuğun yanında bulunun anneanneyi de darp etti. B.D. velayeti annede olan çocuğu konuttan kaçırdıktan sonra ortadan kayboldu. 7 aylık çocuk özel bakıma muhtaç ve annesi şu an sıhhat durumunun ne durumda olduğunu bilmiyor. Şayet 6284 sayılı yasanın 13’ncü unsuru uygulansaydı çocuk bugün hâlâ annesiyle olacaktı.
‘KARAR İÇİN ÖLMESİNİ Mİ BEKLİYORLAR?’
Eğer 6284 uygulansaydı bu olaylar yaşanır mıydı? G.D.’nin avukatı Aras Doğruel şu cevabı veriyor: “6284 sayılı Kanunun 13. unsuru epeyce açık: Hakkında önlem kararı verilen kişi, karara muhalif hareket ettiği takdirde ihlal edilen önlemin niteliğine ve tersliğin yüküne nazaran zorlama hapsine tabi tutulur. Habere bahis olayda müvekkilim yaklaşık sekiz aydır bir fiil vefatla, çocuğunun kaçırılmasıyla ve öldürülmesiyle tehdit ediliyor. Tüm bunlara dair kanıtlar de evraklarda mevcut. Mahkemeler karar vermek için 7 aylık bir bebeğin ya da bir bayanın öldürülmesini mi bekliyorlar? Gelinen noktada şayet İstanbul 5. Aile Mahkemesi geçtiğimiz Cuma günü görülen davada vazifesini yapıp belgeyi inceleyerek zorlama mahpusu kararını verseydi, şu an müvekkilim ve 7 aylık bebeği konutlarında birlikte olacaklardı. Elbette bu makul bir pratiğin sonucudur ve siyasi iktidarın bayanlara, bayan hareketine, bayan hakları çabasına ve kazanımlarına yaklaşımıyla teğe bir temaslıdır.”
‘KORUMA KARARLARINI 1 AYA KADAR DÜŞÜRDÜLER’
Doğruel, “Mahkemeler evvelden 6 ay olarak verdikleri müdafaa kararlarını, vakitle 3 aya ve son periyotta de 1 aya kadar düşürdüler” diyerek şöyle devam etti: “Mahkeme uygulamalarının siyasi iktidarın telaffuz ve siyasetleriyle şekillendiğini artık kundaktaki bebeğin dahi bildiği bir periyotta yaşıyoruz. Hasebiyle burada emel; kolluktan savcılığa, savcılıktan mahkemeye tüm süreci yavaşlatıp bürokrasi dar boğazına sokarak uğraş eden bayanları yıldırmak, bıktırmaktır. Fakat bu tıp uygulamalarda siyasi iktidarın elini kolunu yasal olarak bağlayan aşikâr düzenlemeler var. Şimdiki olarak; bayana karşı şiddeti bir insan hakkı ihlali ve ayrımcılık tipi olarak tanımlayan, bağlayıcı nitelikte birinci memleketler arası düzenleme olan İstanbul Sözleşmesi’nden Türkiye’nin imzasının çekilmesi gündeme getiriliyor siyasi iktidar tarafından. Üstelik Türkiye, tekrar AKP iktidarı devrinde imzaya açılan bu mukaveleyi imzalayan birinci devlet olmuşken…”
Doğruel, İstanbul Sözleşmesi’yle ilgili son olarak şunları söylüyor: “Bir avukat ve insan hakları aktivisti olarak şunu çok net söylemek isterim: İstanbul Mukavelesi 100 yıldan fazladır süregelen bayan hakları çabası sürecindeki en büyük kazanımlardan biridir. AKP iktidarının, birinci hususu ‘kadınları her türlü şiddete karşı korumak ve bayana karşı şiddeti ve aile içi şiddeti önlemek, kovuşturmak ve ortadan kaldırmak; bayana karşı her türlü ayrımcılığın ortadan kaldırılmasına katkıda bulunmak, bayanlarla erkekler ortasında değerli ölçüde eşitliği yaygınlaştırmak, bayana karşı şiddet ve aile içi şiddetin ortadan kaldırılması için bütüncül bir yaklaşımın benimsenmesi niyetiyle kuruluşların ve kolluk kuvvetleri ünitelerinin birbiriyle tesirli bir biçimde işbirliği yapmalarına takviye ve yardım sağlamak’ formunda özetleyebileceğimiz yükümlülükleri içeren İstanbul Sözleşmesi’nden çıkmak istiyor oluşu Türkiye’de başta bayanlar olmak üzere tüm yurttaşların artık daha da eşitsiz bir toplumsal tertibe mahkum edilmek istemekten öbür nedir? Üstte yazan unsurların hangisi bir toplum için olumsuz sonuçlar doğurabilir? Gündeme getirildiği üzere siyasi iktidar tarafından İstanbul Sözleşmesi’nin belirli kararlarına Türkiye ismine çekince konur ya da mukaveleden büsbütün imza çekilirse mahkemelerin uygulamalarının nasıl olacağını öngörmek için üstteki unsurda düzenlenen yükümlülüklerin tamamını, sonlarına bir olumsuzluk eki koyarak okumak kâfi olacaktır.”
6284 SAYILI YASA NEDİR?
6284 sayılı kanun, şiddete uğrayan yahut şiddete uğrama tehlikesi bulunan bayanlar, çocuklar, aile bireyleri ve tek taraflı ısrarlı takip mağduru olan bireylerin korunması ve bu bireylere yönelik şiddetin önlenmesi ile şiddet uygulayan yahut uygulama ihtimali olan bireyler hakkında şiddetin önlenmesine yönelik önlemler ile bu önlemlerin alınması ve uygulanmasına ait yordam ve asılları kapsar. Bu kanunun sağladığı birçok hak ise şöyle: Barınma yerinin sağlanması, süreksiz maddi yardım yapılması, rehberlik ve danışmanlık hizmeti, süreksiz muhafaza altına alınma, kreş imkânı sağlanması işyerinin değiştirilmesi, başka yerleşim yeri belirlenmesi, kimlik ve öbür bilgi ve evrakların değiştirilmesi.
