Abluka altındaki Gazze’de bir küme Filistinli bayan, geri dönüşüm projesiyle ikinci el giysilerin yanı sıra fabrikalardan aldıkları dokuma ve deri modülü üzere çeşitli atıkları işleyerek yine kullanılabilir gereçler üretiyor.
Tarım mühendisi İnas el-Gul öncülüğünde başlatılan “İğne ve Tığ” projesi kapsamında dokumacılık atıkları teşebbüsçü bayanların elinde tekrar hayat buluyor.
Proje, yüklü olarak fabrikalardan alınan dokumacılık atıklarının yanı sıra ikinci el giysi, kumaş, deri, ahşap, hasarlı araç lastikleri ve demir üzere materyallerin geri dönüştürülmesine dayanıyor.
Gazze’nin güneyindeki Han Yunus kentindeki atölyede ortalarında 2 işitme engellinin bulunduğu 5 bayan, 2020’den bu yana, geri dönüşüm projesiyle kumaş ve deri atıklarını işleyerek piyasadaki muadillerine nazaran daha yüksek kalitede ve düşük maliyetli eserler üretiyor.
Filistinli teşebbüsçü bayanlar atık materyallerden yeni giysi, çanta, kırlent, puf ve konut gereçleri üzere çeşitli gereçler ortaya çıkarıyor.
Projenin başlama serüveni
İsrail ablukası altındaki Gazze’de ikamet eden Filistinli mühendis Gul, “İğne ve Tığ” projesini AA muhabirine anlattı.
Kırsal kalkınma alanında uzman Gul, 2020 yılında yaptığı bilimsel araştırmalarda Gazze’deki en fazla atığın, bilhassa kırsal bölgelerdeki kumaş ve deri atıkları olduğu sonucuna ulaştığını belirtti.
Girişime öncülük etme öyküsüne değinen Gul, ulaştığı sonuçtan hareketle bu gereçlerin geri dönüştürülmesinin değerini halka anlatmak ve bir teşebbüs başlatmak için kırsal bölgelerde yaşayan bayanlarla eğitim kursları ve toplantılar düzenlediğini lisana getirdi.
Gul, sonuçta Filistinli bir küme bayanla yaklaşık 3 yıl evvel başlattıkları “İğne ve Tığ” projesi kapsamında ikinci el kıyafetlerin de ortasında olduğu atık dokuma gereçlerini işleyerek, tüketiciye yararlı tekrar kullanılabilir eserler ortaya koyduklarını söyledi.
Karşılaşılan en büyük zorluk: Elektrik krizi
Gazze’deki olumsuz kurallar nedeniyle bölgeye günde yaklaşık 8 saat elektrik verildiğini aktaran Gul, jeneratör kullanamadıklarını ve işte karşılaştıkları en büyük zorluğun bu olduğunu kaydetti.
Gul, eserlerin atölyeye gelerek tekrar dönüştürülme sürecini şöyle anlattı:
“Önce ikinci el ya da atık gereçleri eserin cinsine, rengine, hacmine yahut başka kriterlerine nazaran tasnif ediyoruz, yıkama ve temizleme sürecinin akabinde tasarlama, kesme, dikme, süsleme ve nakış üzere süreçlere geçiliyor. Ben işi koordine ediyorum ve personelleri yönlendiriyorum. Asıl işim, eserleri tasarlamak ve kalıp çıkarmak.”
Filistinli mühendis, düşük maliyetle geri dönüştürülmüş eserlerin piyasadaki muadillerine nazaran daha ucuz olmasına karşın yüksek kalitede olduğunu lisana getirdi.
Geri dönüşümün yararları halkın ilgisini çekti
Gul, müşterileri geri dönüşümden elde edilen eserleri satın alma fikrine ikna etmenin birinci başta sıkıntı olduğunu lakin toplumsal medya ile bu eserlere yönelik talebin önemli biçimde arttığını söyledi.
Toplumda geri dönüşüm kültürünü yaygınlaştırmak için çok sayıda aktiflik ve eğitim düzenlediğini belirten Gul, “Geri dönüşüm gelişmiş ülkelerin tersine Gazze’de yaygın bir şey değildi. Bayanlar birinci başta geri dönüşüme ikna olmadı lakin atıklardan elde edebilecekleri eserleri gördüklerinde bunun değerini anladılar.” sözlerini kullandı.
Kırsal bölgede yaşayan kimi Filistinlilerin şu an mesken eşyalarını geri dönüşümden elde ettiğini aktaran Gul, “Bazı bayanlar ekseriyetle çöpe atacakları eski kıyafetlerini bize verirdi lakin artık bunları kendileri, meskenlerinde işe yarayacak eşyalara dönüştürüyorlar.” diye konuştu.
Geri dönüşüm projesini genişletme planına değinen Gul, Gazze’nin kırsal bölgelerinde geri dönüşüm kültürünü daha da yaymak için seyyar bir grup oluşturmak istediğini söyledi.
Bölgede atıkların yakılmasını azaltan proje etraf dostu bir uygulama oldu
Projenin etrafa katkısına dikkati çeken Filistinli teşebbüsçü bayan, şunları kaydetti:
“Gazze Şeridi’nin sorunu atıklardan yakma yoluyla kurtulması. Bu durum tüm ögeleriyle etraf kirliliğine yol açıyor ve insan üzerindeki tesirleri uzun vadede hastalıklar yoluyla ortaya çıkıyor. Geri dönüşüm sayesinde bölgede çok fazla olan dokuma ve deri atıklarını yakma süreci azaldı. Bu, hem canlılar hem de tabiat için etraf dostu bir uygulama oldu.”
Gul, geri dönüşüm fikrinin Gazze Şeridi’nin tamamında yaygınlaşması durumunda 3 yıl içinde tüm dokuma atıklarının ortadan kalkacağına inandığını kelamlarına ekledi.
