MADEN Tetkik Arama Genel Müdürlüğü (MTA) canlı fay çizgileri haritasını güncelleyerek kamuoyuyla paylaştı. Haritayı kıymetlendiren Yüksek Jeofizik Mühendisi Mehmet Sarper Celasun, “Bizim ülkemizde olan zelzeleler 7 büyüklüğünde 7.6 büyüklüğüne kadar olabiliyor fakat bunlar ana kırıklar üzerinde. Münasebetiyle ikincil kırıklarda tahminen 2 ya da 3 büyüklüğünde 4’e kadar küçük zelzeleler beklenebilir. Bunu tam olarak bilmek mümkün değil. Kırıkların üzerinde yapılaşma olmaması gerekir lakin her kırık da yüzeyden anlaşılmıyor” sözlerini kullandı.
Maden Tetkik Arama Genel Müdürlüğü (MTA) canlı fay çizgileri haritasını güncelleyerek kamuoyuyla paylaştı. Harita üzerinde toplam 485 canlı fay çizgisi belirtildi. Haritada ortalarında Aydın, Bursa, Düzce, Hatay, Kocaeli, Manisa ve Sakarya’nın da olduğu 45 vilayet canlı fayların geçtiği alan üzerinde bulunuyor. Haritayı kıymetlendiren Jeofizik Yüksek Mühendisi Mehmet Sarper Celasun, yeni fayların paniğe sebep olmaması konusunda ihtarlarda bulunarak, “Genellikle büyük sarsıntı üreten kırıklar bizim ülkemizdeki ana kırıklarımız. Kuzey Anadolu Fay Sınırı, Doğu Anadolu Fay Sınırı. Kırıkların üzerine yapılaşma yapmak uygun değil, hasebiyle bu haritaların aktüel olması oralara yapılaşmadan kaçınmak ismine çok yararlı bir şey” tabirlerini kullandı. Celasun, yapılaşmaların belirtilen alanlardan uzakta gerçekleşmesi gerektiğini de vurguladı.
“DİRİ FAYLAR SARSINTI ÜRETEBİLECEK POTANSİYELE SAHİP”
Celasun, “Bu çalışmalar çok önemli jeofizik araştırmaların sonucunda oluyor ve çok maliyetli. Bunlara fiyatsız olarak herkesin erişim sağlaması, hem sarsıntıya dayanıklılık bilinçliliği açısından, hem biz mühendislerin bu hususlarla alakalı çalışma yapması açısından çok olumlu birşey. Bahsedilen yeni canlı faylar da, bizim kırıklarda meyyit ve canlı kırıklar dediğimiz iki ana başlık var. Bunlardan diriler günümüzde sarsıntı üretebilecek potansiyele sahip kırıklar. Kırık haritasından anlamamız gereken zelzelede güvenlik açısından yapıların tasarlanmasında, nerelerden sarsıntı beklenmesi konusunda bize çok değerli bilgiler veriyor. Birçok yeni kırık ekleniyor ancak kimse paniğe kapılmasın” formunda konuştu.
“ANA KIRIKLARA DİKKAT; İKİNCİL KIRIKLARDA 4’E KADAR SARSINTILAR BEKLENEBİLİR”
Celasun, “Genellikle büyük sarsıntı üreten kırıklar bizim ülkemizdeki ana kırıklarımız. Nedir bu ? Kuzey Anadolu Fay Çizgisi, Doğu Anadolu Fay Sınırı üzere. Büyük kırık çizgileri boyunca üretilen zelzeleler, başka ikincil kırıklara nazaran daha büyük oluyor. Kırıkların üzerine yapılaşma yapmak uygun değil, münasebetiyle bu haritaların şimdiki olması oralara yapılaşmadan kaçınmak ismine çok yararlı birşey. Bizim ülkemizde olan sarsıntılar 7 büyüklüğünde 7.6 büyüklüğüne kadar olabiliyor lakin bunlar ana kırıklar üzerinde. Hasebiyle ikincil kırıklarda tahminen 2 ya da 3 büyüklüğünde 4’e kadar küçük sarsıntılar beklenebilir. Bunu tam olarak bilmek mümkün değil. Kırıkların üzerinde yapılaşma olmaması gerekir lakin her kırık da yüzeyden anlaşılmıyor” sözlerini kullandı.
“NASIL YAPI TASARLANMASI GEREKTİĞİNİ HESAPLAYABİLİYORUZ”
Celasun, “Bu kırıklar bizim için neden değerli ‘ Sarsıntıya dayanıklılıkta birinci bahis, zelzelenin büyüklüğü ve sarsıntıdan uzak olma. Bu çalışmalarla biz hem kırıkların yerini, ne kadar büyüklükte sarsıntı üretebileceğini, bu büyüklükteki sarsıntılara nazaran nasıl yapı tasarlanması gerektiğini hesaplayabiliyoruz. Kendi yaptığımız çalışmalarla da hem yapıların güvenliğini, hem yerde zelzele güvenliğini ölçebiliyoruz. Yerde titreşim ölçüleri alarak yerin bir zelzele büyütmesi var mı, rezonansa giriyor mu’ Yapıların bileşenleri sağlıklı mı? Bunlara bakılıyor. Kırıkların da yerleri bilindiği vakit burası bu kadar zelzele üretebilir, o vakit bu dayanıklılığa nazaran yapı yapılması lazım, burada kentleşme kırıklardan uzak olması lazım üzere birçok husus açığa çıkmış oluyor” dedi.
“MARMARA’YA YAKIN VİLAYETLERİN TAMAMINDA BU ZELZELE HİSSEDİLECEK”
Celasun, “Önce zelzele beklenen yeri tespit etmemiz lazım, kırıkların kıymeti buradan geliyor. Kırıkları buluyoruz ki buralarda zelzele beklenebilir, buralarda sarsıntı olabilir.Önemli olan ikincil kırıklar yahut buna bağlı küçük kırıklar değil ana kırık sınırları çok kıymetli. İstanbul için konuşulacak olursa Kuzey Anadolu kırığının Marmara’daki kırılmasını beklediğimiz kısım şu anda öncelikli lakin yalnızca İstanbul değil Marmara’ya yakın vilayetlerin tamamında bu sarsıntı hissedilecek. Hasebiyle burada en berbata hazırlanmak değerli. Biz tedbirlerimizi almalıyız.Bu kırıklar mühendisler için ehemmiyeti ancak beşerler açısından da oturduğu yeri bilmesi, inceleyip karar vermesi için natürel ki önemli” diye konuştu.
