Sağlık Bakanlığı tarafından verilen bilgilere nazaran lassa ateşi; Batı Afrika’da görülen akut viral bir hastalıktır. Birinci hadiseler Nijerya’nın Lassa bölgesinde görüldüğü için bu isim verilmiştir. Etken Arenaviridae ailesine mensup, tek iplikli bir RNA virüsüdür.
LASSA ATEŞİ BELİRTİLERİ NELER?
Lassa Ateşi’nin belirti ve bulguları tipik olarak virüsle temastan 1-3 hafta sonra ortaya çıkar. Yaklaşık %80 hastada semptomlar hafif ve teşhis konulamaz seviyededir. Hafif semptomlar hafif ateş, başağrısı, genel kırıklık ve halsizlik halindedir. Enfekte bireylerin %20’sinde semptomlar ciddileşebilir. Kanamalar( dişetleri, gözler yahut burun kanamaları gibi), teneffüs ezası, tekrarlayan kusmalar, yüzde ödem, göğüs, sırt, karın ağrısı ve şok gelişebilir. Ensefalit, tremorlar ve işitme kaybı üzere nörolojik sorunlar de tariflenmiştir. Birinci semptomların ortaya çıkmasından sonra iki hafta içinde çoklu organ yetmezliğine bağlı vefat görülebilir (hastaneye yatırılan olayların %15-20’si). Vefat oranı hastalığa yakalanan, bilhassa 3. trimestirde ki gebe bayanlarda daha yüksektir. Spontan düşük; enfekte annelerin fetuslarının %95’nin vefatıyla sonuçlanan önemli bir komplikasyondur.
Lassa Ateşi’nin en sık komplikasyonu sağırlıktır.Vakaların yaklaşık 1/3’ünde değişik derecelerde sağırlık oluşur ve birçoklarında da kalıcıdır. Bilindiği kadarıyla hastalığın şiddeti bu komplikasyonu etkilemez, önemli olaylar kadar hafif olaylarda da sağırlık gelişebilir.
LASSA ATEŞİ NASIL BULAŞIR?
Lassa Ateşi hayvan kaynaklı bir hastalıktır. Vektörü çok göğüslü sıçan “Multimammate rat” olarak bilinen Mastomys natalensis’tir. Bu kemirgen bir defa enfekte olduktan sonra uzun bir mühlet virüsü idrarıyla çıkarır. Mastomys kemirgenleri Batı, Doğu ve Merkez Afrika’da ki savanalarda ve ormanlarda yaygın olarak bulunurlar. Konutlarda ve besin saklanan bodrumlarda kolaylıkla yerleşirler.
Lassa virüsünün insanlara bulaşması en çok besinlerle ve teneffüs yoluyla meydana gelir. Mastomys kemirgenlerinin çıkartılarıyla (idrar, dışkı) direkt temas, çıkartılarla kirlenmiş nesnelere dokunmak, kontamine besinleri yemek yahut açık yara ve kesiklerin maruziyetiyle enfeksiyon gelişebilir. Kemirgenlerin yaşadığı ortamların süpürülmesi esnasında havaya karışan enfekte küçük partiküllerin teneffüs yoluyla alınmasıyla ve ek olarak kemirgenler yiyecek olarak tüketilmek gayesiyle yakalanırken ve hazırlanırken de bulaşabilmektedir. Bireyden bireye (hasta kişinin kan, doku, sekresyon ve çıkartılarıyla temasla) bulaş kelam mevzusudur. Bilhassa sıhhat bakım ünitelerinde, kâfi şahsî gözetici tedbirler alınmamışsa şahıstan şahsa geçiş sıktır(nozokomiyal enfeksiyon). Lassa virüsü tekrar tekrar kullanılan iğne ve enjektörler üzere kontamine olmuş tıbbi materyallerle de yayılabilir.
LASSA ATEŞİ HASTALIĞININ TEDAVİSİ NEDİR?
Lassa Ateşi’nde semptomlar çok değişiktir ve hastalığa mahsus değildir. Bu nedenle klinik teşhis çoklukla zordur. Teşhis için en sık serolojik testler kullanılır. Tedavide bir antiviral ilaç olan Ribavirin’le başarılı sonuçlar alınmaktadır. İlacın hastalığın erken periyodunda verildiği takdirde çok tesirli olduğu gösterilmiştir. Hastalar kesinlikle semptomlara yönelik takviye tedavisi de almalıdır.
