‘Dünyam güya aksine döndü’, ‘Çevremdeki tüm objeler hareket ediyor’, ‘Yer ayağımın altından kayıyor gibi’, ‘Midem bulanıyor, gözlerim istemsiz hareket ediyor, kulağımda dolgunluk ve basınç hissediyorum, güya işitmem azaldı…’
Bu yakınmalar her 100 şahıstan 3’ünde gelişen baş dönmesi, tıbbi ismiyle vertigonun en sık yol açtığı meselelerden kimileri. Kolay ve yalnızca birkaç saniye süren kısa periyodik atak halinde de gelişebiliyor, saatlerce, hatta günlerce devam ederek günlük ömründe önemli meseleler oluşturabilecek kadar ağır da yaşanabiliyor.
PEK ÇOK ETKEN VERTİGOYA NEDEN OLABİLİYOR
Öyle ki hastalar her an başları dönecek derdiyle sokağa çıkamıyor, hatta konutta tek başına kalmaktan bile korkuyorlar. Ekseriyetle kulak kristallerinin yerinden oynaması sonucu oluşsa da, aslında pek çok etken vertigoya neden olabiliyor. Yaz aylarında çalışma temposunun hafiflemesi ve tatiller nedeniyle ruhsal olarak rahatlamamız sayesinde vertigo görülme sıklığı azalıyor. Lakin tekrar de dikkatli olmakta yarar var, zira yaz aylarına mahsus birtakım faktörler vertigoyu tetikleyebiliyor. Kulak Burun Boğaz Uzmanı Dr. Feyzi Elez vertigoya karşı alınması gereken tedbirleri anlattı, kıymetli ikazlarda bulundu.
BU SAATLERDE GÜNEŞ ALTINDA KALMAYIN
Aşırı sıcaklar iç kulak sıvılarını azaltarak vertigoyu tetikleyebiliyor. Bu nedenle bilhassa güneş ışınlarının yeryüzüne en dik geldiği 10:00-16:00 saatleri ortasında mümkünse dışarıya çıkmayın.
BOL BOL SU İÇİN
Bol su içmek iç kulaktaki sıvı istikrarı açısından değerli. Susamayı beklemeden bol bol su içmeyi asla ihmal etmeyin.
DENİZ VE HAVUZ AKTİVİTELERİNE DİKKAT!
Suda yapılan karşıt hareketler kulak sıhhatimizi olumsuz etkileyebiliyor. Örneğin suya süratle atlamak ve taklalar atmak üzere hareketler her ne kadar keyifli olsalar da, kulak kristallerinin dökülmesine bağlı gelişen vertigoya taban hazırlayabiliyorlar. Tekrar yaz aylarında sıkça tercih edilen tekne seyahatleri de altta yatan iç kulak hastalığını tetikleyebiliyor. Dikkat edilmesi gereken öteki nokta da, dalışlar. Atmosferik basıncın artması migren hastalığını tetikleyerek migrenöz vertigo denilen menier hastalığına misal vertigoya neden olabiliyor.
D VİTAMİNİ ÇOK ÖNEMLİ
Yapılan çalışmalar D vitamini eksikliği ile vertigo ortasında bağlantı olduğunu ortaya koyuyor. Kulak Burun Boğaz Uzmanı Dr. Feyzi Elez kulak kristalleri kalsiyum içerdiği için bu elementin emilimine yardım eden D vitamini eksikliğinde kırılganlığın arttığı ikazında bulunarak, “Yaz ayları D vitamini düzeyinin en yüksek olduğu aylar. D vitamini dayanağı sağlamak için günün uygun saatlerinde güneşten faydalanın. İsterseniz D vitamini desteği de alabilirsiniz. Bilhassa kalsiyum içeren besinlerden yaralanmayı da ihmal etmeyin” diyor.
UZUN MÜDDET ARAÇ KULLANMAYIN
Aşırı yorgunluk ve araç kullanma gerilimi de iç kulak hastalıklarını tetikleyebiliyor. Uzun mühlet hareketli imgeleri takip etmek istikrar sistemini zorluyor, konsantrasyonu bozuyor. Bu nedenle mola vermeden uzun müddet araç kullanmayın, sık aralıklarla dinlenin. Vertigonun yanı sıra araç tutma hikayeniz varsa, bilhassa araç ve deniz seyahatinde yanınızda kesinlikle ilaç bulundurun.
STRESİ DENETİM ALTINDA TUTUN
Vertigoya karşı gerilim idaresini sağlamanız da çok değerli. Gerilim faktörü bilhassa iç kulaktaki damarlar üzerinde tesirli oluyor. Gerilime bağlı damarlarda oluşan daralmalar iç kulaktaki sıvı basıncını değiştirerek vertigoya sebep olabiliyor.
SÜT, PEYNİR VE YOĞURT ÜÇLÜSÜ ÖNEMLİ
Kalsiyum içeriği yüksek süt, peynir ve yoğurt tüketimini arttırın. Yapılan çalışmalara nazaran; kalsiyum alımı kristal yapısının daha sağlıklı olmasına katkı sağlıyor.
AKŞAM SERİNLİĞİNDE YÜRÜYÜN
“Yürüyüş aktivitelerinde bulunun. Zira yürüyüş istikrar rehabilitasyonu açısında önemli”önerisinde bulunan Kulak Burun Boğaz Uzmanı Dr. Feyzi Elez, “Genellikle saatte 4 km süratle sabah ve akşam 30 dakika kadar yapılan yürüyüşün istikrar sıkıntılarını çözmede yararı büyüktür” diyor.
KAFEİNLİ İÇECEKLERİ SINIRLANDIRIN
Kafein içeren yiyecek ve içecekleri sonlu tüketmeye itina gösterin. Kafeinin bilhassa iç kulak basıncına olumsuz tesir ettiğine dikkat çeken Dr. Feyzi Elez, şu bilgileri veriyor: “Aktif iç kulak hastalığı olanlara, bu süreç içerisinde kahve içimini, haftada 1-2 defa olacak formda sonlandırıyoruz. Ayrıyeten, istikrar sistemini direkt olumsuz etkilediği için alkollü içeceklerin de hudutlu tüketilmesi çok önemli”
BU DENİZ ESERLERİ ÇOK LEZZETLİ, ANCAK…
Karides, kalamar, midye üzere derin deniz eserlerini sonlu tüketin. Bu eserler içerdikleri ağır metaller, organik ve inorganik bileşikler nedeniyle çok tüketildiklerinde baş dönmesini tetikleyebiliyor.
