Lassa Ateşi’nin belirti ve bulguları tipik olarak virüsle temastan 1-3 hafta sonra ortaya çıkıyor lakin Lassa ateşinde semptomlar çok değişiktir ve hastalığa mahsus değildir. Bu nedenle klinik teşhis ekseriyetle güç olmakta. İşte Lassa ateşi nedir ve hakkında bilinmesi gerekenler…
LASSA ATEŞİ BELİRTİLERİ NELER?
Lassa Ateşi’nin belirti ve bulguları tipik olarak virüsle temastan 1-3 hafta sonra ortaya çıkar. Yaklaşık %80 hastada semptomlar hafif ve teşhis konulamaz seviyededir. Hafif semptomlar hafif ateş, başağrısı, genel kırıklık ve halsizlik biçimindedir. Enfekte bireylerin %20’sinde semptomlar ciddileşebilir. Kanamalar( dişetleri, gözler yahut burun kanamaları gibi), teneffüs problemi, tekrarlayan kusmalar, yüzde ödem, göğüs, sırt, karın ağrısı ve şok gelişebilir. Ensefalit, tremorlar ve işitme kaybı üzere nörolojik sorunlar de tariflenmiştir. Birinci semptomların ortaya çıkmasından sonra iki hafta içinde çoklu organ yetmezliğine bağlı mevt görülebilir (hastaneye yatırılan olayların %15-20’si). Mevt oranı hastalığa yakalanan, bilhassa 3. trimestirde ki gebe bayanlarda daha yüksektir. Spontan düşük; enfekte annelerin fetuslarının %95’nin vefatıyla sonuçlanan önemli bir komplikasyondur.
Lassa Ateşi’nin en sık komplikasyonu sağırlıktır.Vakaların yaklaşık 1/3’ünde değişik derecelerde sağırlık oluşur ve birçoklarında da kalıcıdır. Bilindiği kadarıyla hastalığın şiddeti bu komplikasyonu etkilemez, önemli hadiseler kadar hafif olaylarda da sağırlık gelişebilir.
LASSA ATEŞİ NASIL BULAŞIR?
Lassa Ateşi hayvan kaynaklı bir hastalıktır. Vektörü çok göğüslü sıçan “Multimammate rat” olarak bilinen Mastomys natalensis’tir. Bu kemirgen bir kere enfekte olduktan sonra uzun bir müddet virüsü idrarıyla çıkarır. Mastomys kemirgenleri Batı, Doğu ve Merkez Afrika’da ki savanalarda ve ormanlarda yaygın olarak bulunurlar. Meskenlerde ve besin saklanan bodrumlarda basitçe yerleşirler.
Lassa virüsünün insanlara bulaşması en çok besinlerle ve teneffüs yoluyla meydana gelir. Mastomys kemirgenlerinin çıkartılarıyla (idrar, dışkı) direkt temas, çıkartılarla kirlenmiş nesnelere dokunmak, kontamine besinleri yemek yahut açık yara ve kesiklerin maruziyetiyle enfeksiyon gelişebilir. Kemirgenlerin yaşadığı ortamların süpürülmesi esnasında havaya karışan enfekte küçük partiküllerin teneffüs yoluyla alınmasıyla ve ek olarak kemirgenler yiyecek olarak tüketilmek gayesiyle yakalanırken ve hazırlanırken de bulaşabilmektedir. Şahıstan bireye (hasta kişinin kan, doku, sekresyon ve çıkartılarıyla temasla) bulaş kelam hususudur. Bilhassa sıhhat bakım ünitelerinde, kâfi ferdî esirgeyici tedbirler alınmamışsa bireyden bireye geçiş sıktır(nozokomiyal enfeksiyon). Lassa virüsü tekrar tekrar kullanılan iğne ve enjektörler üzere kontamine olmuş tıbbi materyallerle de yayılabilir.
LASSA ATEŞİ HASTALIĞININ TEDAVİSİ NEDİR?
Lassa Ateşi’nde semptomlar çok değişiktir ve hastalığa özgü değildir. Bu nedenle klinik teşhis ekseriyetle zordur. Teşhis için en sık serolojik testler kullanılır. Tedavide bir antiviral ilaç olan Ribavirin’le başarılı sonuçlar alınmaktadır. İlacın hastalığın erken devrinde verildiği takdirde çok tesirli olduğu gösterilmiştir. Hastalar kesinlikle semptomlara yönelik takviye tedavisi de almalıdır.
