Dünya Kanser günü nedir? Dünya Kanser Günü her yıl Dünya Kanser Günü Kanser Denetim Örgütü tarafından 4 Şubat günü dikkat çekmek ve farkındalık yaratmak ismine çalışmalar yapılmaktadır.
DÜNYA KANSER GÜNÜ NEDİR?
UICC , Kanser Gününde kanser konusunda farkındalık yaratarak ve eğitim vererek önlenebilir milyonlarca mevt olayının önüne geçmeyi hedeflemektedir. Ayrıyeten hükümetleri ve bireyler kansere için harekete geçmeye davet etmektedir.
Dünya Kanser Günü birinci defa 2005 yılında Milletlerarası Kanser Denetim Örgütü (UICC) tarafından düzenlenmiştir. Birebir yıl ülkemizde de Türk Kanser Araştırma ve Savaş Kurumu Derneği tarafından başlatılmış, Dünyada ve ülkemizde kanser konusundaki en büyük kampanyalardan biri olmuştur.
YILIN SLOGANI: KARARLIYIM VE YAPACAĞIM
Uluslararası Kanser Kontrol Birliği bu yıl tema olarak “#IAmAndIWill”, “Kararlıyım ve Yapacağım” sloganını seçti. Gülten Kaptan bunun harekete geçirici bir bildiri olduğunu söylüyor. “Bu harekete geçme taahhüdü kanserin global tesirini azaltmada güçlü bir ilerlemeye yol açacak beklentisi ile oluşturulmuş. Kansersiz bir dünya yaratma taahhüdüne gereksinimimiz var” diyen Kaptan, kanser hastalığının tarifini şöyle yapıyor: “Kanser, bedendeki bir küme olağan hücredeki değişiklikler, tümör ismi verilen bir yumru oluşturan denetimsiz, olağandışı büyümeye yol açtığında ortaya çıkan bir hastalıktır. Bu lösemi (kan kanseri) hariç tüm kanserler için geçerlidir. Tedavi edilmezse, tümörler büyüyebilir ve kan sirkülasyonu ve lenfatik sistemler yoluyla etraftaki olağan dokuya yahut bedenin başka bölgelerine yayılabilir. Hatta sindirim, hudut ve sirkülasyon sistemlerini etkileyebilir yahut beden fonksiyonunu etkileyebilecek hormonları hür bırakabilir.”
EN BÜYÜK RİSK SİGARA
Kanserin birçok nedeni var ve bunların kimileri önlenebilir. Sigara en büyük risk faktörlerinden birisi olarak görülüyor. Sigaraya ek olarak; fazla alkol tüketimi, obezite, fizikî hareketsizlik, yetersiz ve istikrarsız beslenme üzere risk faktörleri de sayılabilir. Şu anda önlenemeyen en kıymetli risk faktörünün yaş olduğu ve bunun da 50 yaş ve üzeri şahıslarda daha fazla olduğu belirtiliyor. Prof. Dr. Gülten Kaptan, Dünya Sıhhat Örgütü’nün araştırmalarına nazaran; kanseri tedbire, erken teşhis ve tedavi için kaynağa uygun stratejiler uygulanarak her yıl birçok insanın hayatının kurtulabileceğini söylüyor. Kaptan değerlendirmelerini şöyle sürdürüyor: “Tütün, obezite, fizikî hareketsizlik, enfeksiyonlar, alkol, etraf kirliliği, mesleksel karsinojenler ve radyasyon üzere risk faktörlerine maruz kalmak azaltılarak tüm kanserlerin üçte birinden fazlası önlenebilir. Etraf kirliliği, mesleksel karsinojenler ve radyasyon üzere öbür karsinojenlere maruziyetin azaltılması da diğer kanserlerin önlenmesine yardımcı olabilir.”
“HEMŞİRELER DAHA ÇOK SORUMLULUK ÜSTLENMELİ”
Hekim ve hemşireler başta olmak üzere tüm sıhhat çalışanları tüm dünya ve ülkeleri için kanser tedbire ve bakımda anahtar rol oynamakta. Sıhhat hizmeti sunumunun merkezinde yer alan hemşirelerin kanseri tedbire ve tedavisinde değerli sorumluluklar üstlenmesi gerektiğini söyleyen Prof. Dr. Gülten Kaptan, “Dünya Sıhhat Örgütü (WHO), 2020’yi Florence Nightingale’nin 200. doğum yıldönümü gururuna “Hemşire ve Ebe Yılı” olarak belirledi. 2020 yılı Dünya Sıhhat Örgütü için ‘evrensel sağlık” kapsamında hemşirelik ve ebelik güçlendirme bağlamında kıymetlidir. Bu güçlenme kanser ve öteki hastalıkların önlenme, bakım ve tedavisine büyük ölçüde katkı sağlayacaktır” diye konuşuyor. Kaptan, kıymetlendirme ve tekliflerini şöyle sürdürüyor: “Hemşireler, hayat müddeti boyunca kanser tedbire ve denetiminde sıhhat takımının kıymetli üyeleridir. Hemşireleri bu değerli role hazırlamak için tüm hemşirelere kanser tedbire ve tespitinde eğitim programları başlatılmalıdır. Onkoloji hemşiresinin ana vazifesi kanser hastalarını denetlemek ve hemşirelik bakımını sağlamaktır. Kanserden korunma ve denetim emeli doğrultusunda kanser insidansını ve mortalitesini azaltmak ve (kanser) bireylerin ve ailelerinin hayat kalitesini düzgünleştirmek gerekir. Uygun tasarlanmış bir Ulusal Kanser Denetim Programı hazırlanması, bilgi ve uygulama ortasındaki boşluğu doldurmak ve bu gayeye ulaşmak için en tesirli araç olarak hemşirelerin ön plana alınması son derece değerlidir.”
