Macaristan Başbakanı Viktor Orban, Avrupa’nın Ukrayna’daki stratejisinin “bir felaket” oluğunu belirterek “Avrupa’da yeni güvenlik mimarisinin vakti geldi. Türkiye mutlaka bunun içinde olmalı. Türkiye olmadan uzun müddetli barış, Avrupa için mümkün değil.” dedi.
Orban, ülkesinin gözlemci sıfatıyla katıldığı Kazakistan’ın başşehri Astana’da düzenlenen Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) Devlet Liderleri Kurulu 10. Tepesi’nde konuştu.
Geçen aylarda inişli çıkışlı gelişmeler yaşandığını, Türk devletleri açısından olumlu gelişmelerin olduğunu belirten Orban, “Avrupa’da ikilem yaşanıyor. Avrupa’nın siyasette zorluklarla karşı karşıya olunduğunu söyleyebilirim. Avrupa perspektifinden global güvenlik konusu hiç bu kadar makus olmamıştı. Soğuk savaştan beri bu kadar sıkıntı bir güvenlik durumuyla karşı karşıya kalmamıştık.” sözlerini kullandı.
Bir yıldan uzun vakittir devam eden Rusya-Ukrayna Savaşı’nın, Orta Doğu’daki silahlı çatışmaların, AB ülkelerine yönelik silahlı tehditlerin, göç dalgalarının Avrupa siyasetini zorladığını vurgulayan Orban, Avrupa’nın ekonomi ve Ukrayna’daki savaş hususlarında yol ayrımında olduğunu söyledi.
Orban, Avrupa’da iktisat siyaseti konusunda farklı fikirlerin olduğuna işaret ederek “Avrupa’nın çıkarına olan nedir? Bir global iktisat bloku oluşturmak mı yoksa farklı ekonomiler ortasında ilişkililiği artırmak mı? Bir ekole nazaran blok yaratılmak isteniyor. Evvel Avrupa-Rusya ekonomik işbirliği kesildi. Artık farklı düşünülüyor. Bu ilgi Çin ile de kısıtlanmak isteniyor. Buna, ‘riskten kaçınmak’ deniyor. Öteki bir ekol daha var, Macaristan buna da yakın. Biz işbirliğini güçlendirelim diyoruz. Birbirimize bağlıyız. Birbirimize muhtaçlığımız var. Rekabetçi olabilmek için yapılacaklar var. Macaristan şuna inanıyor. Gelecek periyotta küresel bağlantılılığın artırılması, güçlendirilmesi lazım.” değerlendirmesini yaptı.
Orban, Avrupa ülkelerinin Rusya-Ukrayna Savaşı konusundaki görüş farklılıklarını şu sözlerle anlattı:
“Rusya Ukrayna savaşı hepimizi direkt etkiliyor, hepimize risk. 1,5 yıl oldu savaş başlayalı. Avrupa’nın şu ana kadarki stratejisi bir felaket. Avrupa, Ukraynalıların savaşmasını istiyor. Avrupa silah ve dayanak vermek istiyor. ‘Ukrayna cephede kazanacak, Rusya kaybedecek, Moskova değişecek sonra da yeni Rus önder gelecek ve onunla müzakere edeceğiz’ diyorlar. Bu mantıklı bir plan mı? Biraz fazla argümanlı lakin pek de gerçeğe dönüştüğünü görmüyoruz. Aslında bu işe yaramadı.”
Bazı ülkelerin “şu ana kadarki üzere devam edelim” dediğini, kimilerinin da “artık kâfi B planı zamanı” dediğini belirten Macaristan Başbakanı Orban, “50 milyar avro Ukrayna’ya veriliyor. Avrupa ülkelerinin birden fazla şuna inanıyor. Daha evvel çöken strateji devam edecek ve biz finansmana devam edeceğiz. Bu tartışılıyor ve çok gerginlik var Avrupa ülkelerinde. Bence bu tartışma iki ay daha sürecek.” diye konuştu.
Macaristan’ın Ukrayna’daki savaşın durmasından, Ukrayna’nın da tatmin olacağı yeni bir Avrupa güvenlik planı çıkarılmasından yana olduğunu kaydeden Orban, “Avrupa’da yeni güvenlik mimarisinin vakti geldi. Türkiye katiyetle bunun içinde olmalı. Türkiye olmadan uzun periyodik barış Avrupa için mümkün değil.” dedi.
Orban, Avrupa’da güvenliğin yine tesisine takviyelerinden ötürü Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a teşekkür etti.
