Genellikle uzun ameliyatlar yahut çok ağrılı olanlar için kullanılan genel anestezinin birinci uygulamasına dair bilgiler MÖ 1200 yıllarında Antik Yunanistan’a kadar uzanır. Fakat bilimsel manada kullanımı 19’ncı yüzyılın ikinci yarısından itibaren olmuştur. Pekala, genel anestezi nedir, kimlere uygulanmaz? Merak edilen tüm ayrıntılar haberimizde…
GENEL ANESTEZİ NEDİR?
Genel anestezi, hastaların rastgele bir ağrılı cerrahi süreç için uyutulması, sürecin sonunda da uyandırılmasıdır. Derin bir uyku durumuna benzeyen genel anestezi altındaki beyin ağrı sinyallerine yahut reflekslerine yanıt vermez. Çoklukla intravenöz ilaçlar ve gazlar birlikte kullanır. Şuur kaybı ve anestezinin yanı sıra amnezi (unutma) ve kas gevşemesi de sağlanır.
Genel anestezide kullanılan iki temel anestezik vardır; inhalasyon ve intravenöz anestezi ilaçları. İnhalasyon (solunum yoluyla verilen) anestezi ilaçlarına volatil anestezikler de denir (uçucu). Volatil anestezikler akciğerlerden (solunum yoluyla) kana karışırak dokulara ulaşır. Günümüzde inhalasyon anestezikleri tek başına kullanılmazlar, intravenöz anestetiklerle birlikte kullanılırlar. İnhalasyon ve intravenöz anestezik kombinasyonuna, ekseriyetle ağrı giderme için opioidler (morfin türevi) ve kas gevşemesi (felci) için nöromüsküler blokerler eklenir. Bu anestezi çeşidine istikrarlı anestezi denir.
Genel anesteziden kaynaklanan önemli komplikasyon riski düşük olmasına karşın, kalp krizi, inme, beyin hasarı ve mevt olabilir. Komplikasyon riski, kısmen hastanın yaşı, cinsiyeti, kilosu, alerjileri, genel sıhhat durumu, sigara, alkol yahut uyuşturucu kullanma hikayesine bağlıdır.
GENEL ANESTEZİ KİMLERE UYGULANMAZ?
Genel anestezi genel olarak çok inançlıdır; kıymetli sıhhat meseleleri olan birçok insan önemli bir sorun yaşamadan genel anestezi alabilir. Lakin, bilhassa teneffüs yolu sorunları olan hastalarda, ileri evredeki kalp ve akciğer hastalıklarında genel anestezi birtakım riskler getirebilir. Bu süreçte fonksiyon görmeyen hudut hücreleri organların işlevlerini pürüzler. Ayrıyeten teneffüs yolu sorunları olan hastalar içinde genel anestezi yapılmaz. İleri evredeki kalp ve akciğer hastalıklarında genel anestezi kimi riskler getirebilir. Tıpkı vakitte kol bacak, karın ve bölgesel olan hastalıklar için de genel anesteziye gerek yoktur. Karın içi kimi ameliyatlar kasıktan iğne yapılarak ya da kateter yerleştirilerek epidural anesteziyle gerçekleştirilebilir.
