Tüp Mide Ameliyatı (Sleeve Gastrektomi)
1. Sleeve gastrektomi (tüp mide) ameliyatı Nedir?
Sleeve gastrektomi (tüp mide) ameliyatı obezite hastalarında midenin büyük kısmının çıkarılması ile zayıflamanın sağlandığı ameliyat metodudur. Kalan mide tüp formunda olduğu için tüp mide ismini alır. Birinci Sleeve gastrektomi (tüp mide) ameliyatı duodenal switch ameliyatının modülü olarak 1988 yılında açık sistemle uygulandı. 1999 Yılında ise birinci kere kapalı olarak uygulandı. 2001 yılından sonra ise çok kilolu hastalarda gastrik bypass ameliyatından evvel birinci basamak cerrahi olarak uygulanmaya başlandı. 2009 yılından sonra ise popülerliği giderek artmaya başladı ve tek başına bir cerrahi formül olarak uygulanmaya başlandı. Bilhassa laparoskopik olarak uygulanmaya başlaması ile bu operasyonu hastanede yatış mühletinin kısalması, derlenme müddetinin kısalması, daha az iz kalması ve ameliyat yeri fıtığı mümkünlüğünün azalması sayesinde çok tanınan hale getirmiştir.
2. Gastrik Bypass ameliyatı Hangi Hastalara Uygulanır?
Obezite hastası olup kilo veremeyen yahut fazla kiloyla birlikte kiloya bağlı insülin direnci, eklem rahatsızlığı gibisi şikayetleri olan hastalara uygulanabilir. Bundan on yıl öncesine kadar öncelikle çok obez hastalarda gastrik bypass ameliyatından evvel birinci basamak ameliyat olarak uygulanmaktaydı. Bu sayede hastaların kilosu azltıluıp akabinde da bypass ameliyatı yapılırdı. Lakin daha sonra yapılan müşahedeler ve araştırmalar hastaların birçoklarında ikinci bir ameliyata gerek kalmadığını, bu sayede de kâfi ve kalıcı kilo verme sağlandığını gösterdir. Emsal biçimde diyabet tansiyon üzere hatalıklar üzerine de en az bypasss kadar tesirli olduğu görülünce giderek uygulanma sıklığı arttı. Artık günümüzde en sık uygulanan obezite cerrahisi olmuştur.
3. Şeker hastalığı, astım, tansiyon üzere hastalıklar Sleeve gastrektomi (tüp mide) ameliyatına mahzur olur mu?
Tam bilakis bunlar obezitenin neden olduğu ve daha da şiddetlendirdiği hastalıklardı. Bu hastalıklar ameliyat için mahzur değil bir nedendir.
4. Sleeve gastrektomi (tüp mide) ameliyatı öncesi nasıl hazırlık yapılır, Hangi tetkikler yapılır?
Öncelikle ameliyat öncesi her hastaya aşağıdaki testler ve tetkikler uygulanır
a. Kan Biyokimya testleri
b. Hemogram
c. Hormon testleri
d. Hepatit testleri
e. Tüm karın ultrasonu
f. Mide endoskopi (Anestezi uzmanı ile beraber)
g. EKG (Kalp Grafisi)
h. Akciğer grafisi
i. Akciğer teneffüs testi
j. Muhtaçlık halinde efor testi ve EKO (Elektrokardiyografi)
Bütün bu testler akabinde Anestezi, Dahiliye, Kardiyoloji, Göğüs hastalıkları ve Endokrin uzmanlarınca gerekli muayene ve incelemeler yapılır. Bu incelemeler sonucunda öncelikle hastanın kilo almasına neden olabilecek altta yatan öteki bir hastalık olup olmadığına bakılır. Şayet bu türlü bir hastalık yoksa hasta her ameliyat olacak hasta üzere anestezi tarafından incelenir ameliyata bir mahzur olup olmadığı bakılır. İlgili uzmanlar gerekirse ameliyat öncesi uygulanacak tedaviler hakkında tekliflerde bulunur. Bu sayade ameliyat esnasında ve sonrasında oluşabilecek meseleler en aza indirilmiş olur.
5. Sleeve gastrektomi (tüp mide) ameliyatı nasıl yapılır?
Sürecin tamamı laparoskopik (kapalı) ameliyat sistemi ile yapılır. Laparoskopik cerrahi çok sayıda küçük kesi yapılarak gerçekleştirilir. Bu kesilerden yerleştirilen portlar el aletlerinin karına ulaşması için kullanılır. Bunlardan biri bir görüntü kameraya bağlanan cerrahi teleskop ve başkaları özelleşmiş cerrahi aletlerinin girmesi içindir. Cerrah operasyonu bir görüntü monitörden izler. Deneyim ile, tecrübeli bir laparoskopik cerrah pek çok prosedürü motamot açık ameliyattaki üzere laparoskopik olarak uygulayabilir.
İlk Sleeve gastrektomi (tüp mide) ameliyatı duodenal switch ameliyatının modülü olarak 1988 yılında açık formülle uygulandı. 1999 Yılında ise birinci kez kapalı olarak uygulandı. 2001 yılından sonra ise çok kilolu hastalarda gastrik bypass ameliyatından evvel birinci basamak cerrahi olarak uygulanmaya başlandı. 2009 yılından sonra ise popülerliği giderek artmaya başladı ve tek başına bir cerrahi sistem olarak uygulanmaya başlandı. Bilhassa laparoskopik olarak uygulanmaya başlaması ile bu operasyonu hastanede yatış müddetinin kısalması, derlenme müddetinin kısalması, daha az iz kalması ve ameliyat yeri fıtığı mümkünlüğünün azalması sayesinde çok tanınan hale getirmiştir.
Karın içine co2 gazı verilerek karın şişirilir. Daha sonra trokar denen özel aletler içinden karın içine ulaşılır. Öncelikle kalan mide genişliğini ayarlamak için bir kılavuz silikon tüp ağızdan mide çıkışına dek yerleştirilir. Mide etrafını saran yağ dokudan, damarlardan ve çabucak komşusu olan dalaktan ayrılır. Daha sonra stapler denen özel aygıtlar ile midenin fazla kısmı kesilip ayrılır. Geriye yaklaşık 80-150 ml lik mide hacmi kalır. Ayrılan bu kısım karın dışına çıkarılır ve patolojiye gönderilir. Daha sonra kesilen ve stapler ile dikilen kısımda kanama denetim edilir. Bunun için ek metal klipsler kullanılabilir yahut muhtaçlık olursa ek dikiş atılabilir. Yeniden muhtaçlık halinde kanamayı azaltmak hedefiyle birtakım özel ilaçlar da yara yerine uygulanabilir. Daha sonra içeride biriken sıvıları dışarı alabilmek için ameliyat yerine silikon bir dren yerleştirilir. Yara yerleri estetik olarak kapatılarak ameliyat sonlandırılır.
6. Sleeve gastrektomi (tüp mide) ameliyatında kaçak testi yapılıyor mu?
Sleeve gastrektomi (tüp mide) ameliyatı sırasında ve daha sonra 2. günde kaçak testi yapılmaktadır. Ameliyattta yapılan kaçak testinin emeli zımbalarda bir sorun olup olmadığı, dikiş sınırında sızıntı olup olmadığının tespitidir. Şayet sızıntı varsa ilgili kısıma ek dikiş konarak sızıntı önlenir. Tekrar ameliyat sonrası sıvı besinlere başlamadan evvel kaçak testi yapılarak gerekli tedbirlerin vaktinde alınması ve müdahale edilmesi sağlanır.
7. Sleeve gastrektomi (tüp mide) ameliyatında dikiş atılıyor mu?
Obezite ameliyatlarında stapler denen özel materyallerin üzerine ek dikiş konması tartışmalıdır. Birtakım cerrahlar dikiş konmasının kanama ve kaçak olma ihtimalini azalttığını ve her hastaya dikiş konması gerektiğini düşünmektedirler. Birtakım cerrahlar ise dikiş konmasının kanama ihtimalini bir ölçü azaltsa da kaçak riskini azaltmadığı bilakis dikiş konarken damar yaralanması sonrası daha çok kaçak ve kanamaya neden olabileceğini söylemektedirler. Bizim ise klinik yaklaşım olarak bu ikisinin ortasındayız. Her hastaya ek dikiş koymamakla birlikte stapler sınırı bize gereğince inançlı gelmiyorsa kesinlikle ek dikiş koymaktayız. Sonuçlarımızın Dünya ortalamalarından çok daha yeterli olması bizim uyguladığımız yolun daha başarılı olduğunu ortaya koymaktadır. Burada en değerli olan nokta ameliyatı yapan cerrahın her türlü meseleye müdahale edip düzeltecek yetenek ve deneyiminin olması gerektiğidir.
8. Sleeve gastrektomi (tüp mide) ameliyatında kan sulandırıcı neden kullanılır?
Her ameliyat sırasında damar içinde kan pıhtısı olup rastgele bir damarı tıkama ihtimali vardır. Bu kalp, akciğer ve beyin üzere hayati organları besleyen bir damar olduğunda önemli problemlere yol açabilir. Hastaların kilosu arttıkça emboli riski de artar. Bu gayeyle bu hastalar hangi ameliyat olursa olsun kan sulandırıcı verilmektedir. Her ne kadar kanama riskini bir ölçü artırsa da sağladığı yarar çok daha yüksektir. Kan sulandırıcı kullanımı ameliyat öncesi başlayıp iki hafta daha devam etmektedir. Kalp damar hastalığı olan ya da daha evvel emboli geçirmiş olan hastalar üzere riski yüksek hastalarda kullanım müddeti daha da uzayabilir.
9. Sleeve gastrektomi (tüp mide) ameliyatı sonrası ağrı olur mu?
Ameliyatın en büyük avantajı Sleeve gastrektomi (tüp mide) ameliyatı laparoskopik (kapalı) olarak , yani milimetrik deliklerden girerek yapıldığından teşebbüs sonrası ağrı açık ameliyatlara nazaran çok azdır. Yeniden de “Ameliyat oldu tabiki ağrısı olacak” tabiri son derece yanlışdır. Yirmi birinci yüzyılda hiçbir hasta ağrı çekmemelidir. Her hastaya ameliyat sonrası ağrı kesici uygulanarak ağrı çekmesi büsbütün önlenir. Burada kıymetli nokta şudur. Herkesin ağrı eşiği farklıdır. Yeniden ilaç toleransı ve ilaçtan biyoyararlanımı farklıdır. Hasebiyle tedavi standart olamaz. Her hastanın muhtaçlığına nazaran ağrı kesici tedavi farklı ayrı düzenlenmelidir.
10. Sleeve gastrektomi (tüp mide) ameliyatı sonrası iz kalır mı?
Kesiler çok küçük olduğu için estetik sonuçlar da son derece yeterlidir. Birkaç ay sonra bu çizgiler de çabucak hemen görülemez hale gelecektir. Yaralar iyileştikden sonra size daha az iz kalması için bir krem önerilecektir. Üç ay boyunca kullanmanız halinde çok daha güzel estetik sonuçlar elde edersiniz.
11. Sleeve gastrektomi (tüp mide) ameliyatı sonrası beslenmeye ne vakit nasıl başlanacak?
Ameliyatın 2. günü kaçak testi yapıldıktan sonra sıvı besin almaya başlayacaksınız. birinci iki haftalık sıvı beslenme akabinde iki hafta da yumuşak (püre tarzı) besin ile besleneceksiniz. Tüm bu süreç boyunca daima olarak diyetisyenlerimiz ile irtibat halinde olacaksınız.
12. Sleeve gastrektomi (tüp mide) ameliyatı sonrası beslenme, vitamin ve mineral desteği nasıl olacak?
İlk 15 gün boyunca hastalara protein desteği yapılmaktadır. Bilhassa birinci bir yıl hastalara çeşitli vitamin ve mineral destekleri yapılmaktadır. Bunlar her hasta için standart olmayıp rutin denetimlerde yapılan tetkikler sonrası hastanın durumuna nazaran, neye ne kadar gereksinimi olduğuna nazaran karar verilir.
13. Sleeve gastrektomi (tüp mide) ameliyatı sonrası çabucak ayağa kalkabilir mi, çabucak işe dönülebilir mi?
Ameliyat laparoskopik (kapalı olarak yapıldığı için ameliyatttan bir iki saat sonra ayağa kalkıp yürüyebilirsiniz. Hastanede kaldığınız devir boyunca bile bakım hastası olmayacak, kendi öz bakımınızı kendiniz yapabileceksiniz. Masa başı çalışan yada ağır efor gerektirmeyen işlerde çalışan hastalar bir hafta içinde işe geri başlayabilirler. Ağır efor gerektiren hastaların ise en az bir ay mühlet ile işe orta vermeleri gerekir. Ameliyat sonrası hastalara yeteri kadar müddetle istirahat raporu verilmektedir.
14. Sleeve gastrektomi (tüp mide) ameliyatı sonrası ne vakit dikiş alınır?
Sıklıkla resen emilen dikişler kullanıldığı için dikiş almaya gerek yoktur. Farklı bir nedenle emilmeyen dikiş kullanılmış ise onuncu gün denetime geldiğinizde dikiş denetim edilip uygunsa alınır.
15. Sleeve gastrektomi (tüp mide) ameliyatı sonrası ne vakit banyo yapılabilir?
Hastaneden çıktığınızda banyo yapabilirsiniz. Dikiş yerlerinin açık kalıp ıslanmasında sorun yoktur. Duş sonrası pak bir havlu ile kurulayıp üzerlerine baticon sürün ve kurumasını bekleyin. Baticon çamaşırlarınızda kalıcı leke yapmaz. Onuncu günden sonra artık baticon kullanmaya gerek yoktur.
16. Sleeve gastrektomi (tüp mide) ameliyatı sonrası ilaç kullanabilir mi?
İlk bir ay boyunca bizim önerdiklerimiz dışımızda hiçbir ilaç kullanmayın. Öbür bir tabip tarafından bir ilaç önerildiğinde ise kesinlikle bize danışın. Birinci aydan sonra her türlü ilaç kullanabilirsiniz. Tekrar de çok fazla ağrı kesici kullanmamaya çalışın ve ilaç aldıktan sonda bol sıvı alın.
17. Sleeve gastrektomi (tüp mide) ameliyatı nasıl işe fayda?
Sleeve gastrektomi (tüp mide) ameliyatı sanılanın tersine yalnızca besin alımını kısıtlayarak işe yaramaz. Birebir vakitte ameliyatın çok kıymetli hormonal ve metabolik tesirleri vardır. Öncelikle mide hacmi azaldığı için az besin alınır. Ama bu diyet üzere değildir. Aç dolaşmazsınız büsbütün tok dolaşırsınız. Az ölçüde besin dahi doymanıza kâfi olur. Yeniden midenin fundus kısmından iştah hormonu olarak ta bilinen Gharelin denen hormon salgılanır. Midenin bu kısmının alınması ile iştah da önemli oranda azalır. Tekrar mideden salgılanıp barsaklar üzerine tesir eden, tesir sistemi hala araştırılmaya devam eden farklı hormonal tesirler de vardır. Bu tesirin tam oluş hali bilinmese de nihayi tesir ameliyat sonrası daha kilo verme başlamadan bile şeker tansiyon üzere meselelerde önemli güzelleşme görülür. Mideyi önemli biçimde zorlamadıkça uzun periyotta poşun hacminde manalı bir artış olmaz. Hasta küçük ölçüde besin aldığında oluşan birinci cevap, mide poşunun duvarının gerilmesi ve beyne midenin dolu olduğunu bildiren hudutları uyarmasıdır. Hasta adeta büyük bir öğün yemiş üzere doygunluk hisseder, lakin aslında birkaç kaşık yemiştir.
18. Sleeve gastrektomi (tüp mide) ameliyatı sonrası tekrar kilo alımı olur mu?
Sleeve gastrektomi (tüp mide) ameliyatı sonrası yine kilo alım riski hayli düşüktür. Bu fizyolojiden azamî faydanın sağlanması için, hastanın yalnızca öğünlerde yemesi, günde 2-3 öğün alması, öğünler ortasında atıştırmalardan kaçınması gereklidir. Bu ameliyat ta uzun müddet boyunca edinilen yeme alışkanlıklarının değiştirilmesini gerektirmektedir. Ameliyatın geç devirlerinde tekrar kilo alma görülen hadiselerin neredeyse tamamında, öğün kapasitesinde artma olmamıştır. Tekrar kilo almanın nedeni, öğünler ortasında, bilhassa de yüksek kalorili atıştırmalardır. Bu tıp bir yeme alışkanlığının yan tesirlerini ortadan kaldıracak bilinen bir operasyon yoktur.
19. Sleeve gastrektomi (tüp mide) ameliyatının Gastrik Bypass Ameliyatına nazaran avantajları nelerdir?
a. Daha az vitamin,mineral eksikliklerine (özellikle B12 vitamini, demir, kalsiyum ve folatta eksikliğe) neden olur.
b. Daha az hayat uzunluğu vitamin-mineral desteği ve takip gerektirmektedir.
c. Tekrar kilo alımlarda yapılabilecek müdahale seçenekleri son derece geniştir.
d. Bir sorun olduğunda endoskopi ile safra kanalları ve pankreas kanalına müdahale talihi vardır. ERCP, biyopsi üzere süreçler rahatlıkla yapılabilir.
e. Kapatılıp bırakılan mide dokusunu olmadığı için endoskopi ile denetim talihi her vakit vardır.
f. Midenin Gharlin (iştah hormonu) salgılayan fundus kısmı alındığı için iştah azalması daha fazladır.
