Mandalina, yaprak dökmeyen küçük bir ağaçta yetişir. Kasım-Aralık aylarında olgunlaşırlar, başka turunçgillere nazaran daha karakteristik bir kokuya sahiptir ve kabuğunun posadan ayrılması daha kolaydır.
Dünyada bu meyvenin yaklaşık iki yüz çeşidi ve melezi vardır ve formu, tartısı, rengi ve tadı farklıdır.
Mandalina güçlü bir vitamin, antioksidan ve besin kaynağıdır. Meyveler ağaçta yetiştiği için toprakta birikebilecek ağır metalleri içermezler.
100 gr mandalinanın besin içeriği:
Kalorİ. 53 kcal
Karbonhidrat: 13 gr
Protein: 0.8 gr
Yağ: 0.3 gr
Su: 85 gr
Vitamin ve mineral içeriği (günlük pahanın yüzdesi):
A vitamini: Yüzde 14
C vitamini: Yüzde 44
B1 vitamini: Yüzde 2
B3 vitamini: Yüzde 2
B5 vitamini: Yüzde 2
B6 vitamini: Yüzde 4
B9 vitamini: Yüzde 4
Kalsiyum: Yüzde 4
Magnezyum: Yüzde 3
Potasyum: Yüzde 5
MANDALİNANIN FAYDALARI
Mandalinanın bilimsel araştırmalarla kanıtlanmış birçok yararı vardır. İşte mandalinanın kanıtlanmış 10 yararı:
Bağışıklık Sistemini Güçlendirir
Mandalina, soğuk mevsimde gerekli olan çok ölçüde C vitamini içerir. Bağışıklık hücrelerini aktive ederek bedenin enfeksiyonlara ve virüslere karşı savaşmasına yardımcı olur. C vitamini konsantrasyonu, taşıma şartlarına ve mandalina çeşitlerine nazaran değişir. Nakliye sırasında dondurulan meyvelerde ekseriyetle C vitamini ölçüsü düşer.
Bağırsak İşlevini Normalleştirir
Mandalinalar yeterli ölçüde lif içerir. Ayrıyeten, hem çözünür hem de çözünmez life sahiptir. Çözünür lif bir prebiyotik misyonu görür ve sindirimi güzelleştiren ve bağırsak florasını eski haline getiren yararlı bakterilerin büyümesini uyarır. Çözünmez lif ise başka besinlerin daha güzel emilmesini sağlar. Bir orta uzunluk mandalina, günlük diyet lifi alımının yüzde 8’ini sağlar.
Kaygıyı Azaltır
Mandalina tasa, anksiyete ve gerilimle çabada tesirlidir. Ve bu yalnızca meyvenin parlak rengi değil, içeriğindeki B vitaminleri ve C vitamini sayesindedir. Bunlar gerilim hormonu kortizolün sentezini azaltarak, adrenal bezleri düzenler ve hudut sistemini korur. Ayrıyeten mandalina esansiyel yağı, uykusuzluk ve berbat ruh hali için en güzel doğal tahlillerden biridir.
Soğuk Algınlığına Karşı Gayret Eder
Mandalinaları soyarken beyaz çizgileri çıkarmayın. Bariz bir anti inflamatuar (iltihap önleyici) tesire sahip olan flavonoid nobiletin içerirler. Soğuk algınlığı için ayrıyeten mandalina kabuğu çayı içilmesi tavsiye edilir. Kuru öksürüğü giderir, balgamı sıvılaştırır ve ciğerlerden uzaklaştırır. Ayrıyeten yüksek C vitamini ve su içeriği ile yüksek ateşte dehidrasyonu önlemeye yardımcı olur ve mandalina yağı, bakteri ve mantarların büyümesini maniler.
Metabolizmayı Hızlandırır
Mandalina şekeri hayli yüksek olmasına karşın, kalori bakımından düşüktür ve kilo vermeye yardımcı olur. Bileşimlerindeki potasyum ve kalsiyum metabolizmayı güzelleştirir ve lif tokluk hissini sağlar ve uzun müddet açlığı giderir. Araştırmalar, günlük diyete 10 gr çözünür lif eklemenin, göbek yağını eritebileceğini ve obezite riskini yüzde 3,7 oranında azaltabileceğini gösteriyor.
Cilt Durumunu İyileştirir
A ve C vitaminlerinin bolluğu sayesinde mandalinalar cilt durumunu düzgünleştirir. Ek olarak, mandalina yara düzgünleşmesini hızlandırır ve erken yaşlanma belirtileriyle savaşır. Kırışıklıklar, kuruluk ve cilt elastikiyetinde azalmayı önler. Yüksek C vitamini içeriği ayrıyeten kemiklerin, tendonların, saçların ve tırnakların oluşumu için gerekli bir protein olan kolajen sentezini de uyarır.
Böbrekleri Taşlardan Korur
Böbrek taşı riskinizi azaltmak için mandalinaları daha sık yiyebilirsiniz. Araştırmalar, turunçgillerden güçlü bir diyetin idrardaki sitrat seviyesini artırdığını gösteriyor. Bu unsurlar, katı tortulara, kalsifikasyonlara dönüşen kalsiyum tuzlarının kristalleşmesini ve çökelmesini maniler. Araştırmalara nazaran, böbrek taşlarının birçok tam olarak idrardaki düşük sitrat düzeyi nedeniyle ortaya çıkar.
Doku Hasarını Önler
Mandalinadaki flavonoidler yalnızca iltihabı hafifletmez. Bedeni, doku hasarına ve kansere yol açabilecek hür radikal dengesizliklerinden ve oksidatif gerilimden de korurlar. Ek olarak, bu antioksidanlar kanser hücrelerinin büyümesini engelleyebilir. En fazla flavonoid içeren kısım mandalinanın kabuklarıdır. İçerdiği ölçüye nazaran limon ve greyfurtun önünde yer alır.
Kalp Kasını Güçlendirir
Mandalina, makûs kolesterolü düşüren alkaloid sinefrin içerir. Ayrıyeten çok fazla potasyum içerirler. Bedendeki fazla suyun atılmasını sağlar, tansiyonu olağanlaştırır ve kalp kasını güçlendirir. C vitamini de kalp için hayli yararlıdır, damarların duvarlarını güçlü ve elastik yapar. Ayrıyeten C vitamini eksikliğinde kalp, tüm bedene oksijen sağlamak için olağanın üzerinde çalışmak zorunda kalır.
Göz Sıhhatini Geliştirir
Mandalina göz sıhhati için uygundur. A vitamini görme sertliğini artırır, korneayı güçlendirir, karanlıkta daha âlâ görmeye yardımcı olur ve mukoza dokularını korur. C vitamini ise görsel organlara kan sağlanmasından sorumludur, göz basıncını düşürür ve katarakt riskini yüzde 33 oranında azaltır. Fakat unutmayın; mandalinalar azamî tesir için taze formda yenmelidir. Yüksek sıcaklığın tesiri altında C vitamini kaybolabilir.
YAN TESİRLERE DİKKAT EDİN
Mandalina tüm yararlarına karşın, birtakım beşerler için önerilmez. Akut nefrit, hepatit ve kolesistit için turunçgiller yasaktır. Ayrıyeten, mide yahut oniki parmak bağırsağı ülseri olanlar için mandalina tüketmemek daha yeterlidir.
Uzmanlar, yüksek asitli enterit, kolit ve gastrit için mandalina tüketmemeyi tavsiye ediyor. Mandalinada bulunan meyve asitleri bağırsak ve mide mukoza zarlarını tahriş edebilir. Tıpkı nedenle meyve aç karnına yenilmemelidir. Ayrıyeten başka turunçgiller üzere mandalina da güçlü bir alerjendir. Döküntülere, ağızda şişmeye ve hatta anafilaksiye neden olabilirler.
Ek olarak mandalina, posalarında yüksek ölçüde şeker bulunduğundan diyabet hastaları için ziyanlı olabilir. Ve lif bolluğu nedeniyle mandalina şişkinliğe ve gaza neden olabilir.
Çocuk hekimleri, üç yaşın altındaki çocuklara narenciye verilmesini önermezler. Mandalina yiyip yiyemeyeceğinizden kuşkunuz varsa, bir uzmana danışın.
SATIN ALMA VE SAKLAMA
Olgun ve tatlı mandalinalar için kabuğuna yakından bakın. Lekeler, kesikler ve yumuşak alanlar olmamalıdr. Bunlar, çürümeye başladığını gösterir.
Ayrıca kabuk sıkılığına da dikkat edin. Mandalina olgunlaşmışsa, posanın çok gerisinde kalacaktır. Sert kabuklu ve tek renkli mandalinaları seçin. Onlarda küçük çizikler ve sıyrıklar kabul edilebilir, bu tadı etkilemez. Bu ortada, narenciye meyveleri ne kadar ağırsa, o kadar sulu olur. Lakin kolların ve yaprakların varlığını dikkate almamalısınız. Bu bir tazelik göstergesi değil, bir pazarlama hilesidir.
Tüm gerekli şartlar sağlandığı takdirde mandalinalar tazeliğini 1,5 aya kadar koruyabilirler. Ülkü saklama sıcaklığı 3-8 derece ortasındadır. Buzdolabı olmadan raf ömrü bir haftaya inecektir. Mandalinalar soyulup dilimlenmiş ise kapalı bir kap yahut torbaya sarılıp buzdolabına konulmalıdır.
Mandalinaları yemeden evvel, ılık suyla duruladığınızdan emin olun. Kimi üreticiler, görünümünü korumak ve küf oluşumunu önlemek için meyveye mantar önleyici hususlar ve balmumu uygular.