Daha evvelce severek ve kendi isteğimizle yaptığımız aktiviteleri çeşitli çevresel,hormonal ve genetik bozukluklardan ötürü yapmak istemediğimiz,zevk alamadığımız çökkünlük ve uzun mühlet devam eden üzgün,mutsuz,çaresiz,değersiz hissetme halidir.
Günlük hayatta kolay kolay kullandığımız bu sözcük;aslında çok önemli bir rahatsızlığa işaret eder.Rahatsızlık;sadece fikir,davranış ve öteki beşerlerle alakalarını değil birçok beden işlevini da etkilemektedir.Unutulmamalıdır ki toplumda sık görülen bir rahatsızlıktır ve herkes hayatının birtakım devirlerinde bu durumla karşılaşabilir.Kişi kendisini umutsuz,karamsar,çaresiz,başarısız,suçlu,değersiz hisseder.Kişi bu türlü vakitlerde çoklukla terapinin yararı olmayacağına inanır.Depresyon teşhisi koyabilmek için;kişinin şikayetlerinin en az 2 hafta sürüyor olması,mesleki ve toplumsal hayatını etkiliyor olması gerekir.
DEPRESYONUN BELİRTİLERİ NELERDİR?
Önceden yapılan iş ve aktivitelerden zevk almamak,duygu değişikliklerinin görülmesi,çabuk sonlanmak,hergün daima olarak kendisini üzgün hissetmek,çok uyumak,uyku ortasında sık uyanmak,uykusuzluk çekmek ya da az uyumak,dikkatin çabuk dağılması,bir işe motive olamamak,kişinin kendisini daima huzursuz,işe yaramaz ve kıymetsiz hissetmesi,vücudun fonksiyonlarının azalması,cinsel isteksizlik,kişinin kendisini daima yorgun hissetmesi,intihar kanıları,yaptıklarından daima kendisini sorumlu tutması,karamsar olmak,gelecekle ilgili olumsuz fikirler,geçmişte yaşanan olumsuz olayların sık sık akla gelmesi,enerjinin düşmesi,kişinin çabuk yorulması,iştah azalması,kilo kaybı ya da çok yeme isteği,unutkanlık,yalnızlık hissi,alınganlık da artış,düşünce yavaşlaması münasebetiyle konuşmanın yavaşlaması,artabilir ajitasyon(huzursuzluk),anksiyete(bunaltı, kaygı) seviyesinde artış depresyonun belirleyici semptomları ortasındadır.
DEPRESYON SIKLIĞI
Hastalığın ortaya çıkmasına neden olan etkenlerin belirlenmesi çalışmalarında klinik araştırmalar ayaktan izlenen hastaların %12-36 sı ile,yatarak tedavi gören hastaların %30-38’inde depresif belirtilerin geliştiğini göstermektedir.Yatan hastaların %11-26sında ise klinik manada depresyon tablosu gelişmektedir.1 yıllık yaygınlık ise %2.6-6.2 olarak verilmektedir.Hayat uzunluğu risk erkekler için %3.12 bayanlar için %10.26’dır.Farklı araştırmalara nazaran,farklı sayılar verilmekle birlikte tüm oranlar bu datalara yakındır.Türkiye Ruh Sıhhati Profili Çalışmasında 12 aylık depresif nöbet yaygınlığı bayanlarda %5.4, erkeklerde ise %2.3 olduğunu göstermektedir.
DEPRESYONA YOL AÇAN ETKENLER NELERDİR?
Madde ve alkol berbata kullanımı
Erken ebeveyn kaybı
Anksiyete bozuklukları
Kadın olmak
Genetik yatkınlık ve beynin biyolojik istikrarındaki bozukluklar
Düşük sosyoekonomik düzey
Boşanmış olmak
İşşizlik
Daha evvel depresyon geçirmiş olmak
Bazı ilaçlar
Kişilik yapısı(mükemmeliyetçi,aşırı duygusal)
Tıbbi hastalıklar
Hormonal değişiklikler
Çocukluk devrinde cinsel yahut fizikî istikametten makûs bir hikaye geçirmiş olmak
Evlilikte yaşanan sorunlar
Hiç evlenmemiş olmak
Beyin ve kalp rahatsızlıkları yaşanması
tiroid bezi ve böbrek rahatsızlıkları yaşayanlar
Adet dönemleri
Hamilelik
Doğum sonrası periyotları yaşayanlar da depresyon daha fazla görülür.
DEPRESYONUN,DEPRESİF BELİRTİLER İLE YASTAN FARKI NEDİR?
Depresif belirtiler,günlük hayat olayları sonrası bireylerin olumsuz etkilenmeleri ve buna karşı oluşturdukları kendi ve etraflarına karşı hoşnutsuzluk hissinin yarattığı hal ve hareketlerdir.
Yasta ise;anksiyete(bunaltı,kaygı),kötü hayaller,uyku meseleleri,iştahsızlık üzere depresyona misal belirtiler bulunur.Ancak belirtiler vakitle azalarak kaybolur ve doktor müdahalesi gerekmez.Depresyon da benlik hürmeti azalırken,yasta bu durum yaşanmaz.
Depresif belirtilerle farkına gelicek olursak,uyaranlar ortadan kalktığında depresif bozukluk geçicidir,depresyon ise kişinin hayat kalitesini düşürür ve kesinlikle tedavi gerektirir.
DEPRESYONUN MESLEKSEL VE TOPLUMSAL FONKSİYONELLİK ÜZERİNDE TESİRLERİ NELERDİR?
Depresyon ile birlikte konsantre olma zahmetleri,enerji kaybı,değersizlik hisleri hem zihinsel hem de fizikî yavaşlamalara neden olduğu için;günlük fonksiyonları sürdürmek hayli güçtür,sosyal yaşama ayak uydurmak hayli zorlayıcıdır.
DEPRESYONUN MÜHLETİ NEKADARDIR?
Hiç tedavi edilmemiş bir kişinin depresyon atağı 6 ila 24 ay sürer.
HERKES BİREBİR TİP DEPRESYON HASTASI MIDIR?
Herkes tıpkı tip depresyon hastası olmaz.Depresyonun melankolik,tipik,atipik,mevsimsel tip üzere durumları vardır.Mevsimsel tipte;depresyon belirtileri,mevsim tekrarladıkça görülür.Atipik depresyonda;uyku ve iştahın artması görülürken,tipik depresyonda;iştah ve uyku azalması üzere semptomlar hastalığa eşlik eder.
DEPRESYON BAŞARILI BİR FORMDA TEDAVİ EDİLİR Mİ?
Bu durum kişinin,doktoruyla ortasındaki sağlıklı alakaya bağlıdır aslında.Öncelikle verilen talimatlara uyulması,hastalığın aşılmasıyla ilgili en kıymetli basamaktır.Terapiler ve antidepresanlar neredeyse depresyondan bütün etkilenenlere uzun periyodik yardımda bulunurlar.Bir gecede düzelme hiçbirzaman gerçekleşmez,depresyonun düzelmesi;sabır ve irade işidir.Bu da terapi için umut ve teşviktir.Bilişsel davranışçı tedaviler,kişilerarası bağlara yönelen psikoterapiler depresyonda hayli fayda sağlamaktadır.
KİŞİYE DÜŞEN VAZİFELER NELERDİR?
Bedensel olarak faal olunması,yatakta yatıp kalmamak
Önceden gün planları yapmak.Mümkünse 1 gün evvelden işlerini tam olarak planlayın ve plana uyun.
Kendinize kolay maksatlar koyun,böylece motive olmuş olursunuz ve başarısızlıkları unutmuş olursunuz.
Depresif niyetlerden uzak durun.
Yaşadığınız aksilikleri,etrafınızdaki beşerlerle paylaşın.
Düzenli ve sağlıklı beslenin.
İnsanlardan soyutlanmayın.
Arkadaşlarınızla birarada bulunun.
Sizi üzen durumlardan kaçının.
Yürüyüşe çıkın.
Korku ve şiddet içerikli sinemalar izlemeyin.
Sürekli gülümsemeye çalışın ve poztif olun.
Alkolden uzak durun.