Lesitin bitkilerin, hayvanların ve insan bedeninin dokularında bulunan biraz farklı yağlı unsurlardan oluşan bir kümedir. Yumurta ve ayçiçek yağı üzere birçok yaygın besinden alınabilirler. Lesitin raf ömrünü artırmak için ve ayrıyeten yağların başka unsurlarla karışmamasına yardımcı olan bir emülgatör olarak kullanılır.
Kimyasal olarak lesitinler fosfolipitler grubundadır. Bu unsurlar bedenimiz için hayati kıymet taşır. Fosfolipitler, birçok organ ve doku için en değerli yapı materyali vazifesi görür.
Ayrıca beden, metabolizma sürecinde ve yağları hareket ettirmek için lesitin kullanır. Bedende, beyin ve hudut sisteminin olağan çalışması için gerekli olan bir nörotransmitter olan asetilkolinin üretilmesine yardımcı olan koline dönüştürülür.
Lesitin besin, kozmetik ve ilaç sanayilerinde kullanılmaktadır. Daha düzgün su ve yağ karışımları oluşturmaya imkan tanır. Örneğin mayonez, margarin, yağlı boya ve krem üretiminde yaygın olarak kullanılır.
Endüstriyel lesitin, katkı unsuru E322 olarak etiketlenir ve eserler soya fasulyesinden (genellikle genetiği değiştirilmiş), ayçiçek yağından, yumurtalardan ve daha az sıklıkla hayvansal yağlardan, balıktan ve mısırdan elde edilir.
Faydalı özelliklerinden ötürü lesitin ayrıyeten bir diyet desteği olarak da satılır ve karaciğer, sindirim ve kalp problemlerine karşı satılan besin desteklerine dahil edilir. Lakin birden fazla vakit bu çeşit besin desteklerinin üreticileri tesirini abartır.
LESİTİN KAYNAKLARI
“Lesitin” sözü, “yumurta sarısı” olarak çeviri edilen eski Yunanca “lekythos” sözünden gelir. Yumurtas ısarısından daha fazla lesitin içeren hiçbir eser yoktur. Ayrıyeten hayvansal lesitin karaciğerde ve öbür sakatatlarda, et ve kümes hayvanlarında, yağlı balıklarda, tereyağında, peynirde, yağlı süzme peynirde ve ekşi kremada bulunur.
Bitkisel lesitin vardır. İçeriği soya fasulyesi yağı ve öbür rafine edilmemiş yağlar, kabuklu yemişler, yağlı tohumlar, baklagiller, mısır, karabuğday ve çeşitli lahana tiplerinde en yüksektir.
LESİTİNİN FAYDALARI
Lesitin tüketimi için belirlenmiş günlük bir ölçü yoktur. Bu hususun yararını gösteren çalışmalarda hastalara günde 0.5-1.2 gr verilmiştir. Birebir vakitte, bir yumurta yaklaşık 2 gr lesitin içerir. Birçok çalışma günde 5 gr’dan fazla alınmaması gerektiğini göstermektedir.
Kolesterol Düzeylerini Düşürür
Lesitinin en ünlü ve incelenen özelliği, kandaki yeterli kolesterol (HDL) düzeyini artırma ve makûs kolesterol (LDL) düzeyini düşürme yeteneğidir. Yapılan bir çalışmada, günde 500 mg lesitin desteği alanların iki ay sonra makus kolesterol seviyelerinde yüzde 56’lık bir azalma olduğu görülmüştür.
Lesitin eksikliğinin kolesterolün damarların duvarlarına yapışmasına, plak oluşumuna ve bunun sonucunda ateroskleroz gelişimine yol açtığı bilinmektedir. Lesitin, yumurtalardaki kolesterolü zararsız hale getirir ve bu da yumurtaların yüksek kolesterol riskini artırmayacağı manasına gelir.
Kalbi Korur
Lesitin de dahil olmak üzere fosfolipidler, L-karnitin sentezi için gereklidir. Bu amino asit, kas dokusuna güç sağlamaktan sorumludur. Bedenimizin ana kası kalp olduğu için onun da L-karnitine gereksinimi vardır. Bu nedenle kalbi güçlendirmek ve kalp krizinden korunmak için lesitin alınması önerilir.
Ülseratif Kolit Semptomlarını Azaltmaya Yardımcı Olur
Lesitin, kolonu kaplayan mukustaki fosfolipidlerin yaklaşık yüzde 70’ini oluşturur. Bu nedenle bu organın otoimmün bir hastalığı olan ülseratif kolitte yararlı olabilir. Çalışmalar, bir emülgatör misyonu gören lesitinin, iltihaplı mukozanın durumunu güzelleştirdiğini ve hastalık yapan mikroflora için bir bariyer oluşturduğunu göstermektedir.
Beyin İçin İyidir
Kolin, beynin kısımları ortasındaki irtibat için gerekli bir unsurdur. Lesitin de dahil olmak üzere kolin kaynakları açısından varlıklı bir diyet, bu tesirin ne kadar güçlü olduğu şimdi net olmasa da bilişsel fonksiyonu güzelleştirebilir. Kimi araştırmalar, lesitinin hafıza ve genel beyin sıhhati için yararlı olduğunu göstermektedir. Ayrıyeten, hususun genel yorgunluk hissini azaltabileceği bilinmektedir. Uzmanlar, lesitinin Alzheimer hastalığında yararlı olabileceğini öne sürüyor, lakin bu şimdi bilinmiyor.
Lesitin, tüm hücre zarlarının ana yapısal bileşenidir, hücre homeostazını (hücrenin kendi istikrarlarını müdafaa çabası) sağlar, tüm güç ve metabolik tepkilere katılır. Bilhassa beyin aktivitesinin aktivasyonu için değerlidir, hafızayı güçlendirir ve hudut liflerinin iletkenliğini geliştirir.
