Prematüre doğum, emme problemine bağlı olarak kâfi beslenememe, anne ile kan uyuşmazlığı, doğum sırasında baş derisi altında kanama, bebeğin kanında enfeksiyon, viral yahut bakteriyel enfeksiyonlar, bebekte bir enzim eksikliği üzere nedenlerle ortaya çıkan yenidoğanlarda sarılık hakkında bilinmesi gerekenleri haberimizde sizler için derledik. Yenidoğan bebeklerde sarılık nasıl geçer? İşte cevabı…
YENİDOĞAN SARILIĞI NEDİR?
Sarılık bilirubin ismi verilen, cilde sarı rengi veren bir hususun kandaki düzeyinin yükselmesi ve deride birikmesi sonucu oluşur. Bilirubin, kırmızı kan hücrelerinin parçalanması sonucu açığa çıkar. Doğumdan evvel kırmızı kan hürelerinin parçalanması ile açığa çıkan bebeğin bilirubinini annenin karaciğeri temizlerken, doğumdan sonra bu misyon bebeğin karaciğerindedir. Bebeğin karaciğeri bilirubini temizleyebilecek kapasiteye erişmek için birkaç güne gereksinim duyar. Bu ortada karaciğer tarafindan gereğince atılamayan bilirubin en önemli deri olmak üzere bedende birikerek sarılığa neden olur. Yenidoğan sarılığı bebeklerin üçte ikisinde görülen, 2 ila 3 hafta sonra resen geçen fakat 3 haftadan uzun müddet devam etmesi durumunda önemli durumlara yol açma ihtimali olan bir hastalıktır.
Fizyolojik ve patolojik olarak iki farklı kümede bedellendirilen yenidoğan sarılığında; Bebeğin doğum haftası, kaç günlük olduğu ve riskler göz önüne alınarak bilirubin seviyesi değerlendirilirek sarılığın patolojik olup olmadığına karar verilir.
Foto: shutterstock
YENİDOĞANLARDA SARILIK NASIL GEÇER?
Yenidoğanlarda sarılık tedavisi, bebeğin kilosu, kaç günlük olduğu ve kandaki bilirübin seviyesi üzere parametrelere nazaran belirlenir. Yenidoğan sarılığı, ekseriyetle iki ya da üç hafta içinde bizatihi düzelir. Lakin bu devirde doktor takibinin yapılması çok kıymetlidir.
Eğer bebeğin bilirubin düzeyi yüksek ise “fototerapi” denilen özel dalga uzunluğunda ışık yayan lambalar altında ışık tedavisine tabi tutulur. Bu tedavide ışık sarılığa neden olan bilirubinin idrarda çözünerek bedenden atılmasını sağlıyor.
Tedavi sırasında, bebek üzerinde yalnızca bezi ile kalacak formda soyulur ve bebeğin gözleri maske ile ışıktan korunur. Bebek ışık kaynağının altına yatırılır. Işık tedavisi esnasında sıvı kaybı olacağından bebekte sıvı açığı oluşmaması için bebek en az iki saatte bir emzirilir ya da sağlanır ya da mama ile beslenir.
Kan kümesi uyuşmazlığı nedeniyle bilirubin seviyesi çok yükselmiş bebeklerde ise kan değişimi yapılması gerekebiliyor. Bu durum ekseriyetle bilirubin ölçüsü 20-25 mg/dl’nin üzerindeki hadiselerde uygulanır. Sarılığın önlenmesinde anne sütü ile beslenme ehemmiyet taşıyor. Bu yüzden tercihen doğumu takip eden birinci saatte emzirmeye başlamak gerekmektedir.
