Dünya İnsan Hakları Günü, bu kıymetli dokümanın kabul edildiği tarihe denk gelerek her yıl kutlanır. Bu gün, dünya genelinde çeşitli etkinlikler, seminerler, konferanslar ve kampanyalar düzenlenerek insan haklarına dikkat çekilir ve bu hakların korunması için farkındalık oluşturulmaya çalışılır. Peki, Dünya İnsan Hakları Günü nedir, Dünya İnsan Hakları Günü nasıl ortaya çıktı? Dünya İnsan Hakları Günü ne vakit kutlanır?
DÜNYA İNSAN HAKLARI GÜNÜ TARİHÇESİ
2. Dünya Savaşı’nda 60 milyonun üzerinde insan hayatını kaybetti. Milyonlarca kişi de yaralandı ve evsiz kaldı. Ayrıyeten salgın çeşitli salgın hastalıklar da ortaya çıktı. Savaş sonrası devlet, bireylere tanınan hak ve özgürlüklerin garanti altına alınması için birleştiler. Savaş bittikten 3 yıl sonra da sivil vatandaşların haklarını müdafaaya yönelik İnsan Hakları Kozmik Bildirgesi kabul edildi. Bildirge, Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Kurulu tarafından Haziran 1948’de hazırlandı ve 10 Aralık 1948’de Genel Konseyin Paris’te yapılan oturumunda kabul edildi. İnsan Hakları Kozmik Bildirgesi, yalnızca aşikâr bir ülke yahut bölümü değil tüm dünyayı kapsıyor. Bu nedenle de epey kıymetli.
İNSAN HAKLARI ÜNİVERSAL BİLDİRGESİ’NİN MADDELRİ NELERDİR?
Evrensel İnsan Hakları Beyannamesi, 30 husustan oluşan bir dokümandır ve her bir unsur, temel insan haklarını ve özgürlüklerini muhafazaya yönelik prensipleri içerir. İşte bu beyannamedeki birtakım kıymetli hususlar:
Madde 1: Bütün beşerler özgür, onur ve haklar bakımından eşit doğarlar. Akıl ve vicdana sahiptirler ve birbirlerine karşı kardeşlik anlayışıyla hareket etmelidirler.
Madde 2: Herkes, ırk, renk, cins, lisan, din, siyasi yahut öbür rastgele bir görüş, ulusal yahut toplumsal köken, mülkiyet, doğum yahut öbür bir durum bakımından ayrım gözetilmeksizin, bu Beyannamenin ilan ettiği bütün haklardan ve özgürlüklerden yararlanabilir.
Madde 3: Herkesin ömür hakkına hürmet gösterilmelidir; ömür hakkı, herkesin güvenliğini muhafaza hakkını içerir.
Madde 5: Hiç kimse azaba, zalimce, insanlık dışı yahut aşağılayıcı cezalara yahut muamelelere tabi tutulamaz yahut berbat muamele göremez.
Madde 10: Herkes, eşit bir formda yargılanma hakkına sahiptir.
Madde 19: Herkes fikir ve söz özgürlüğüne sahiptir; bu hak, her türlü bilgi ve kanıyı almak, vermek ve yaymak için sansürsüz özgürlüğü içerir.
Madde 25: Herkesin hayat standardı, sıhhat, yiyecek, barınma ve temel toplumsal hizmetlere ulaşma hakkı vardır.
Madde 30: Hiçbir hükümet, bu Beyannamede belirtilen hak ve özgürlükleri yok sayamaz yahut kısıtlayamaz.
