Otomobillerin şoförden bağımsız kendi kendine hareket edebilmesini tanımlayan “otonom” sözünü son vakitlerde sıkça duymuşsunuzdur.
Tesla ve Google başta olmak üzere birçok şirket, otonom sürüş denilen şoförsüz teknolojiyi geliştirmek için dev yatırımlar yapıyor.
Günümüzde piyasaya sunulan elektrikli arabalar, çeşitli otonom sürüş düzeylerine sahip. Araba Mühendisleri Topluluğu’na nazaran, günümüzde otonom sürüş düzeyleri 0’dan 5’e kadar numaralandırılıyor.
Gelin daima birlikte, tüm otonom sürüş düzeylerinin ne işe yaradığına yakından bakalım.
Seviye 0 otonom
Bu düzey aslında otonom sürüş teknolojisinin araçta kullanılmadığı manasına geliyor. Bu nedenle sürat, fren ve direksiyon denetimi üzere etkenler büsbütün şoför tarafından denetim ediliyor.
Seviye 1 otonom
Seviye 1 otonom sistemini kullanan araçlar, ekseriyetle şoföre yardımcı olan fakat ana ögeleri yerine getirmeyen teknolojilerden oluşur.
Bu düzeyde hızlanma, frenleme ve etraf denetimi üzere ögeler yeniden şoförün denetimindedir. Düzey 1 otonom örneğine, bir araca olması gerekenden fazla yaklaştığınız vakit yapılan otomatik fren örneğini verebiliriz.
Seviye 2 otonom teknolojisinde yavaş yavaş şoför müdahalesi azalıyor. Bu düzeyde araç, direksiyon idaresi ve hızlanma konusunda şoföre yardım ediyor.
Ancak şoförün her vakit araç yönetimini almak için hazır olması, emniyet kritik aksiyonları ve etraf denetimi kontrolünü sürdürmesi gerekiyor.
Seviye 3 otonom
Aracın etraf denetimini kendi kendine sağlaması, düzey 3 otonom sistemlerle birlikte başlıyor.
Hızlanma ve frenleme üzere işler otomatik olarak yapılıyor. Fakat bu düzeyde bile şoförün kesinlikle direksiyon başında durması gerekiyor.
Seviye 4 otonom
Seviye 4 otonom teknolojisi; tüm direksiyon yönetimi, frenleme, hızlanma/yavaşlama, araç ve yol takibi üzere misyonları yerine getirebiliyor.
Bu teknoloji; karar gerektiren şerit değiştirme, dönme, sinyal verme üzere olaylara yanıt üretme aksiyonlarını de gerçekleştiriyor.
Ancak tekrar de bu düzey, dinamik sürüş rotalarında (trafikten kaçınma ya da otoyola bağlanma gibi) karar verici olamıyor.
En son teknoloji otonom sürüş sistemi olan düzey 5’te, artık bütün denetimler araca ilişkin oluyor ve şoför büsbütün devre dışı kalabiliyor.
Direksiyon yönetimi, gaz ve fren pedallarıyla hızlanma üzere tüm hareketler, kritik kıymete sahip tüm durumlar ile etraf denetimi ve trafik sıkışıklığı üzere özel durumlar da dahil olmak üzere her şey otomatik olarak gerçekleşiyor.
Her ne kadar şu anda piyasada bulunan elektrikli arabaların hiçbiri düzey 5 otonom teknolojisini geliştiremese de Tesla bunun üzerinde çalıştığını açıklamıştı.
Uzmanlara nazaran, 2035 yılından evvel tam otonom araçların piyasaya çıkması mümkün görünmüyor.
