Aşı nedir?

Aşı nedir?

Aşı, bir mikroorganizmanın tüm yapısının yahut kimi kısımlarının makul süreçlerden geçirildikten sonra canlılara verilmesi ve sonucunda da doğal enfeksiyon sonrası gelişen bağışıklık karşılığına misal bir karşılık oluşturularak, hastalıklardan korunmanın elde edilmesidir.

Aşılama neden kıymetlidir?

Aşılama bulaşıcı hastalıkların önlenmesinde, sıklığının azaltılmasında hatta birtakım mikroorganizmalara yönelik hastalığın dünya üzerinde ortadan kaldırılmasında, çocuk ve erişkin sıhhatini muhafazayı sağlayan en tesirli, sağlam ve maliyeti düşük uygulamalardır.

Göz Atın

Kürtaj Nedir?

Tasa Nedir? Hayatımızı Nasıl Tesirler ve Mindfulness ile Şefkat Nasıl Yardımcı Olur?

Mindfulness (Bilinçli Farkındalık) Nedir?

Aşılar nasıl uygulanır?

Aşılar çeşitlerine nazaran, kas içine, deri içine, deri altına ve ağızdan uygulama yolu ile yapılır.

Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı Ulusal Aşı Takvimi nasıldır?

Doğumda : HBV

1. ay: HBV

2. ay: DaBT-IPV-Hib, KPA, BCG

4. ay: DaBT-IPV-Hib, KPA

6. ay: DaBT-IPV-Hib, KPA, HBV, OPA

12. ay: KPA, KKK, Suçiçeği

18. ay: DaBT-IPV-Hib, OPA, Hepatit A

24. ay: Hepatit A

İlköğretim 1. Sınıf (4-6 yaş): DaBT-IPV, KKK

İlköğretim 8. Sınıf (10-12 yaş): dT

Kısaltmalar:

• HBV: Hepatit B aşısı 
• BCG: Verem aşısı 
• DaBT-IPA-Hib: Difteri, aselüler boğmaca, tetanoz, inaktif polio virüs,Hemofilus İnfluenza tip b
• OPA: Oral polio virüs aşısı
•  KPA: Konjuge pnömokok aşısı 
• KKK: Kızamık-kızamıkçık-kabakulak aşısı 
• DaBT-IPA: Difteri, aselüler boğmaca, tetanoz, inaktif polio virüs 
• dT: Erişkin tipte difteri, tetanoz aşısı 

Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı  Ulusal Aşı Takviminde bulunan aşılar:

Hepatit B aşısı

Hepatit B hastalığı nedir?

Hepatit B hastalığı, karaciğer kanseri, siroz, kronik hepatit yahut kronik karaciğer hastalığına sebep olabilen, etkeni virüs kaynaklı bir hastalıktır.

Hepatit B virüsü nasıl bulaşır?

Ortak kullanılan çatal, kaşık, tabak, diş fırçası, havlu, tıraş bıçağı tercih edilmemelidir. Zira Hepatit B hastalığı tükrük salgıları ile bulaşabilir. Ayrıyeten semen-vajina salgıları, kan ile de virüs aktarılabileceği için, cinsel yolla bulaş görülmektedir. Cerrahi aletler, enjektörler ve başka kan eserlerinin kullanımı sırasında gerekli tedbirler alınmazsa yeniden bulaş görülebilir.

Hepatit B aşısı ile ne vakit aşılanmalıyız?

Bebeklere Hepatit B aşısının birinci dozu genelde doğdukları vakit hastanede uygulanır. Birebir vakitte aile sıhhati merkezlerinde de birinci doz Hepatit B aşılaması yapılmamış bebeklere birinci bir hafta içinde yapılır. Takip eden süreçte bebeklere 1. ayda ve 6. ayda Hepatit B aşısının kalan dozları uygulanır.

Eğer bebek vaktinden evvel yani prematüre olarak doğduysa ve annesi Hepatit B virüsü taşıyıcısı değilse, birinci doz aşı doğar doğmaz yapılmaz, 1 aylık olunca uygulanır.

Annesi Hepatit B virüsü taşıyıcısı olan, vaktinde doğan bebeklerde aşılama nasıl olur?

Doğar doğmaz Hepatit B aşısının birinci dozuna ek olarak Hepatit B immunglobulin (HBIG) tedavisi de verilir.

Annesi Hepatit B virüsü taşıyıcısı olan, ancak vaktinden evvel prematüre olarak doğan bebeklerde aşılama farklı mıdır?

Yine doğar doğmaz Hepatit B aşısının birinci dozuna ek olarak Hepatit B immunglobulin (HBIG) tedavisi de verilir. Lakin bebeğin tartısı 2 kg altındaysa, doğar doğmaz yapılan bu Hepatit B aşı dozu birinci doz olarak sayılmaz. 1. ayın sonunda yapılan ikinci doz aşı, birinci doz olarak kabul görür.

Hepatit B aşısının yan tesirleri var mıdır?

Diğer aşılarda da olabileceği üzere, hafif ateş ve enjeksiyon yerinde ağrı kısa devir için gelişebilir. Çok ender olarak aşının içeriğindeki hususlardan birine karşı, aşılanan kişinin hassasiyeti varsa, anafilaksi denilen önemli alerjik tepki görülebilir. Anafilaksi gelişen bireylere bir daha Hepatit B aşısı uygulanmamalıdır.

BCG aşısı ( Verem aşısı)

Halk ortasında bilinen ismi verem olan tüberküloz hastalığı tüm dünyada değerli bir sıhhat problemidir. Verem hastalığı, kemik, böbrek, beyin akciğer üzere pek çok organı etkileyebilir. Her sene dünyada bir buçuk iki milyon ortasında kişi verem nedeni ile ölmektedir. Vefatları önlemede aşı kıymetlidir.

Verem aşısı nasıl ve ne vakit yapılır?

Doğumdan sonra 2. ayda sol kolun üst dış bölgesine, cilt içine yapılır.

Verem aşısının yan tesiri var mıdır?

Aşı; cilt içi alana olmazda, daha derin bölgeye uygulanırsa, sol koltuk altında, uzunluğunda yahut çene altı bölgede lokal lenfadenit olarak isimlendirilen lenf bezi tepkisine yol açabilir. Lokal lenfadenit gelişirse genelde resen düzelir.

Verem aşısı yapılmaması gereken hasta kümesi kimlerdir?

Bağışıklık sistemi bozuk olan hastalara, hamilelere, iki kilo altında tartısı olan bebeklere ve aşının yapılacağı bölgede cilt enfeksiyonu olan bireylere aşı yapılmamalıdır.

Pnömokok aşısı

Pnömokok; ağır akciğer enfeksiyonu, menenjit, eklem-kemik iltihabı, kalp ve kalp zarı iltihabı ve orta kulak iltihabına sebep olabilen bir bakteri çeşididir. İki yaşın altındaki çocuklar, yaşlılar ve bağışıklık sistemi bozuk olan hastalar pnömokok enfeksiyonları için risk altındadırlar.

Pnömokok aşıları kaç tiptir?

Polisakkarit pnömokok aşıları ve konjuge pnömokok aşıları olmak üzere geliştirilmiştir.

Polisakkarit pnömokok aşıları, 2 yaşın altındaki çocuklarda bağışıklık sistemi tam olgunlaşmadığı için kâfi koruyuculuk sağlayamamaktadır. Risk altındaki hastalara uygulandığında beş yılda bir tekrarlanmalıdır.

Risk altındaki hasta kümesi;

• HIV enfeksiyonu olumlu hastalar,
• Bağışıklık sisteminin başka bozukluklarının olduğu hastalar,
• Kronik akciğer hastalığı olanlar,
• Diabeti olan hastalar,
• Nefrotik sendrom dahil böbrek yetmezliği olan hastalar,
• Dalak fonksiyonlarının bozulduğu yahut dalağı olmayan hastalardır.

Konjuge pnömokok aşıları, en yüksek oranda birinci yaş kümesinde tesirlidir. 2 yaş altında korunma %90 civarı iken 2 yaş üstünde %60 dır.. Birincil bağışıklama ile ömür uzunluğu bağışıklık sağlarlar.

Pnömokok aşısı ile aşılama ne vakit ve nasıl yapılır?

Aşı kas içi yahut cilt altına uygulanır.

Bebeklerde aşılama;

Zamanında doğmuş bebeklere başlatılacak aşılama için doğumdan sonraki 2.- 4.-6. Aylarda ve takiben 12. Ayda aşılama yapılır.

Zamanından evvel doğmuş 1500 gr altındaki bebeklerde ise gestasyonel yaş kriter alınmadan, bebek kronolojik olarak 8. haftaya ulaştığında aşılama başlatılır. Doz sayısı ve dozlar ortası mühlet birebirdir.

İlk aşılama 6. aydan sonra başlatılacaksa ve çocuk 6-12 aylıksa;2 ay orta verilerek 2 doz yapılır ve son doz olan 3. doz 12. ayda yapılır.

İlk aşılama 12. aydan sonra başlatılacaksa;2 ay orta verilerek toplam 2 doz yapılır.

Pnömokok aşısının yan tesirleri var mıdır?

Kısa periyodik ateş, kas ağrısı ve aşı yerinde ağrı, kızarıklık ve şişlik olabilir. Çok ender olarak anafilaksi, aşı içeriğindeki hususlardan birine karşı hassaslığı olan bireylerde görülebilir.

Karma aşı (Beşli aşı)

Beşli aşı hangi hastalıklara karşı esirgeyicidir?

Difteri, boğmaca, tetanoz, çocuk felci virüsü ve Hemofilus influenza Tip b bakterisine karşı aşı koruyuculuk sağlar.

Boğmaca nasıl bir hastalıktır?

Boğmaca, teneffüs yollarında süratli seyirli bulgularla giden, etkeni bakteri olan bir hastalıktır. Kırıklık, hafif ateş, burun akıntısı, iştahsızlık, hafif öksürük başlangıçta görülür. 1-2 hafta sonra 5-20 kere tekrarlayan değişen mecburî kuru vasıfta öksürük ile ataklar gelişir. Öksürük nöbeti sırasında hasta morarabilir, balgam çıkarabilir ve kusma görülebilir. Bir yaşından küçük çocuklarda vefatla sonuçlanabilir.

Boğmaca nasıl bulaşır?

Yakın temas ve damlacık yoluyla bulaşır. Birebir meskende yaşayan bireylerden birinde boğmaca varsa, başka bireylere %90 oranında geçiş olur.

İlk aylarında yenidoğan bebeklerin boğmacaya yakalanmaması için yeni doğanlar ile teması olan anne, baba, kardeş, bakıcı, sıhhat işçisi üzere öbür şahısların boğmacaya karşı bağışıklıklarının tam olması gerekir.

Doğum sonrası periyot boyunca, annelerle ve yenidoğanlarla teması olan şahıslara, boğmaca pekiştirme doz aşının yapılmasını önerilmektedir. Koza stratejisi olarak isimlendirilen bu yaklaşım, aslında 1 yaş altında süt çocukları ile teması olan tüm bireylere uygulanmalıdır. Böylelikle aileler, hem kendilerini hem de bebeklerini boğmacaya karşı koruyabileceklerdir

Boğmaca aşısı nasıl ve ne vakit uygulanır?

Kas içine uygulanır. Sağlık Bakanlığı tarafından Türkiye’de uygulanan aşı takvimine nazaran aile sıhhati merkezlerinde 2-4-6. aylarda yapılır. 18.ayda pekiştirme dozu vardır. İlkokul 1. sınıfta ve 8. sınıfta yetişkin tipi difteri aşısı ve tetonoz aşısı birlikte uygulanır.

Boğmaca aşısının kimlere yapılması sakıncalıdır?

Karma aşı yapıldıktan sonraki yedi gün içinde ensefalopati olarak isimlendirilen uykuya meyilli olma ve giderek beyin işlevlerinde bozulma yaratan klinik durum gelişmişse ve yirmi dört saat içinde düzelmeyen havale geçirilmişse, boğmaca aşısı yapılmamalıdır.

Tetanoz nasıl bir hastalıktır?

Tetanoz hastalığına yol açan bakteri, toprak, toz, insan ve hayvan dışkısında bol ölçüde bulunur. Bedene açık yaralar ve sıyrıklardan geçer. Bulaştan 1-2 hafta sonra birinci olarak çene ve boyun kaslarından başlamak üzere tüm kaslarda denetim edilemeyen kasılmalar gelişir. Bu sırada hastanın şuuru açıktır. Başlangıçta kasılma atakları daha hafif ve seyrek sayıdayken, giderek daha ağrılı ve sık aralıklarla olur. Teneffüs kaslarının tutulumu ile teneffüs zorluğu, koma hatta vefat görülebilir.

Tetanoz aşısı ne vakit yapılır?

Türkiye’de sağlık bakanlığı aşı takvimine göre, karma aşı içeriğinde 2-4-6. aylarda ve 18. ayda kas içine uygulanmaktadır. Tetanoz için gerekli koruyuculuğun devam edebilmesi için her on yılda bir tetanoz aşısı tekrarlanmalıdır. Erişkinlerde yetişkin tipte tetanoz aşısı(dT) kullanılmalıdır.

Difteri nasıl bir hastalıktır?

Halk ortasında kuşpalazı olarak bilinen etkeni bakteri olan bir hastalıktır. Hastalık için tek kaynak insanlardır. Bulaşma hasta ya da taşıyıcı bireylerle yakın temas sonrası olur ve bulaş sonrasındaki 2-4. günler belirtiler ortaya çıkar. Boğaz ağrısı ile birlikte üst teneffüs yolunda çeşitli anatomik bölgelerde membranlar oluşur. Deri, kulak, göz, genital bölge, kalp ve hudut sistemini de etkileyebilir.

Difteri aşısı nasıl ve ne vakit uygulanır?

Kas içine uygulanır. Sağlık Bakanlığı tarafından Türkiye’de uygulanan aşı takvimine nazaran aile sıhhati merkezlerinde 2-4-6. aylarda ve 18. ayda yapılır.

Yedi yaşından büyüklere erişkin tip difteri aşısı uygulanır. Başlangıç aşılama için en az bir ay ile üç doz aşılama yapılmalıdır. Üçüncü doz aşı ile dördüncü doz ortasında en az altı aylık bir müddet olmalıdır. Difteri aşılaması, tetanoz toksoidi ile birlikte yapılmalıdır. Kâfi bağışıklığın sağlanabilmesi için, on yılda bir tekrar aşılama gereklidir.

Hemofilus influenza Tip b aşısı

Hemofilus influenza, teneffüs yolları olağan florasında bulunan bir bakteridir. Yapısal özelliklerine nazaran çeşitli alt tiplere sınıflandırılmıştır. İçlerinde Hemofilus influenza Tip b’nin (Hib) klinik seyri daha ağır olmaktadır.

Hemofilus influenza Tip b aşısı kaç çeşittir, nasıl ve ne vakit uygulanır?

Hemofilus İnfluenza Tip b (Hib) aşısı kas içine uygulanır. Aşının birinci çıktığında üretilen formu, bağışıklığı istenildiği kadar sağlamadığı için, daha sonraki devirlerde aşı geliştirilmiştir. Bağışıklığı arttırmak hedefi ile aşının yapısına farklı proteinler eklenmiştir. 3 farklı çeşit Hib aşısı bulunur. Bu aşılar karma aşıdan farklı olarak yalnızca Hib için tesirlidir.

Zamanından evvel doğanlar dahil olmak üzere bütün bebeklere 2 aylıkken Hib aşısı başlanılması önerilir. Türkiye’de uygulanan aşı takvimine nazaran, karma aşı içeriğinde 2-4-6. aylarda ve 18. ayda kas içine uygulanmaktadır.

Polio virüs aşısı

Polio virüs, halk ortasında çocuk felci denilen hastalığın nedenidir, yalnızca insanları enfekte eder. Hijyen şartlarının makûs olduğu yerlerde yiyecek ve dışkı yoluyla bulaşır.

Hastalığın ilerleyişi şahıstan bireye fark gösterebilir. Nispeten daha hafif seyirli hastalık tablolarında, yüksek ateşle birlikte farenjit, kas ağrısı, mide bulantısı, kusma, baş ağrısı ve ense sertliği meydana gelir. Ağır hastalık durumlarında ise, hastaların birçoklarında menenjit geliştikten sonra, şiddetli kas ağrı ve kramplarının eşlik ettiği ve kas zayıflığının görüldüğü nörolojik bulgular ön plandadır. Kimi hastalarda yutma, konuşma, teneffüs yetersizliği gelişir.

Polio virüs aşıları kaç çeşittir?

Polio virüs aşıları, inaktif polio virüs aşısı ve canlı zayıflatılmış oral polio virüs aşısı (OPA) olmak üzere iki çeşittir.

Türkiye’de uygulanan aşı takvimine nazaran beşli aşı kapsamında, polio virüs aşılaması kas içi uygulanarak 2-4-6. aylarda ve 18. ayda gerçekleştirilir. Ayrıyeten 6. ayda ve 18. ayda OPA yapılmaktadır. OPA’nın her dozu 2 yahut 3 damla, ya da aşının prospektüsünde belirtilen ölçüdür. OPA ağızdan uygulanır.

Kimlere karma aşı uygulanmaz?

Karma aşının rastgele bir dozunda anafilaksi denilen önemli alerjik durum meydana geldiyse, aşının içinde bulunan unsurlardan rastgele birine karşı hassasiyet varsa, karma aşı kalan dozları yapılmaz.

Karma aşının yan tesirleri var mıdır?

Kısa periyodik aşı yerinde kızarıklık, ağrı, şişlik, kaşıntı olabilir. Ateş gelişebilir

Kızamık-Kızamıkçık-Kabakulak aşısı

Kızamık nasıl bir hastalıktır?

Kızamık etkeni virüs olan bir hastalıktır. Virüs bulaştıktan yaklaşık 10 gün sonra hafif nezle gibisi teneffüs sistemi belirtileri başlar. Bunu izleyen devirde döküntüler evvel yüzde ve göğüste, sonra karın bölgesinde, kol ve bacaklarda görülür. Döküntüler 3-5 gün sonra kahverengi hale dönüşerek solar ve kaybolur. Kızamığın en değerli komplikasyonu, mevcut hastalık seyrine eklenen ikincil bakteriyel enfeksiyonlardır. Akut orta kulak iltihabı, sinüzit, akciğer enfeksiyonu yahut tüm bedende organ sistemlerini etkileyen sepsis tablosu bütün hastaların %5-10’unda gözlenir.

Kızamıkçık nasıl bir hastalıktır?

Kızamıkçık virüs kaynaklı bir hastalık olup birinci bulgular virüs bedene girdikten yaklaşık 16-18 gün sonra oluşur. Döküntü yüz ve göğüsten başlar. 24 saat içerisinde tüm bedene yayılır. Döküntüler, deriden hafif kabarık yahut deri ile birebir hizadadır ve birleşme eğilimi göstermez. İkinci günden itibaren döküntü süratle solar, nadiren 3-4 günden uzun sürer. Çabucak çabucak her hastada sıklıkla başın arka-alt kısmında, kulak gerisi ve boyun bölgelerinde olmak üzere, bir hafta yahut daha uzun mühlet devam eden büyümüş lenf bezleri saptanabilir.

Kabakulak nasıl bir hastalıktır?

Kabakulak tükrük bezlerinin iltihabı ve kimi hastalarda da testisler, pankreas ve öbür organları etkileyen viral enfeksiyon hastalığıdır. İştahsızlık, halsizlik, hafif ateş, baş ağrısı ile başlar. Bir iki gün içinde kulak altı tükrük bezleri çene kemiğinin art bölgesi üzerindeki alanda şişerek barizleşir. Yaklaşık 1 hafta içinde olağan boyutlarına döner. Hastaların %10’unda beyin zarı iltihabı (menenjit) gelişebilir. Genelde uygun seyirlidir hasar vermeden güzelleşir. Ergenlik periyodunda olmak üzere olayların dörtte birinde testis iltihabı tabloya eklenebilir. Testisler şiş, kızarık, ağrılı ve sıcaktır. Olağan boyutlarına 2-3 haftada döner. Hastaların ileri devir ömürlerinde kısırlık çok nadir olarak gelişebilir.

Kızamık-kızamıkçık-kabakulak aşısı nasıl ve ne vakit uygulanır?

Derialtına uygulanır. Türkiye’de uygulanan aşı takvimine nazaran aşılama vakti, 1 yaşında ve ilkokul birinci sınıftadır. Aşı tesiri zayıflatılmış canlı virüs aşısıdır. Aşılamadan sonra 20-30 gün içerisinde koruyuculuk başlar. Koruyuculuk %95 civarındadır.

Kızamık-kızamıkçık-kabakulak aşısı yapıldıktan sonra ne tıp yan tesirler olabilir?

Ateş, döküntü, lenf bezlerinde şişme, eklem ağrısı, çok ender olarak kan sayımıda trombosit düşüklüğü, beyin işlevlerinde giderek bozulma ile seyirli ensefalopati tablosu ve anafilaksi olarak isimlendirilen önemli alerjik tepkilere neden olabilir.

Kimlere kızamık-kızamıkçık-kabakulak aşısı yapmamalıyız?

Aşının içeriğinden dolayı neomisin, jelatin alerjisi olan bireylere aşı yapılmamalıdır.

Ayrıca canlı zayıflatılmış aşı özelliği olduğu için, bağışıklık sistemi bozukluğu olan yahut bağışıklık sistemini baskılayıcı tedavi alan hastalara uygulanmamalıdır.

Hamilelerde yapılmamalıdır. Erişkinlerde aşı uygulandıktan sonra 3 ay gebe kalınmamalıdır.

Aşının içeriğinden ötürü, ağır yumurta alerjisi olan çocuklara kızamık aşısının duyarsızlaştırma yolu ile yapılması uygundur.

Hepatit A aşısı

Hepatit A nedir?

Hepatit A; Hepatit A virüsünün (HAV) neden olduğu, karaciğeri etkileyen, süratli seyirli, bulaşıcı bir hastalıktır. Pek çok kişi hastalığı belirti vermeksizin atlatabilir. Hastalığın belirti verdiği bireylerde ise bulantı, kusma, ishal, sarılık, ateş ve karın ağrısı görülebilir. Hastalığın bulaşması ile belirtilerin ortaya çıkması ortasındaki müddet 2-6 hafta ortasında değişir.

Hepatit A virüsü nasıl bulaşır?

Hepatit A virüsünü içeren dışkının bulaştığı besinin yenilmesi ya da suyun içilmesi ile bulaşır. Hastalığın bulaştığı bireyle yakın temas yolu ile de öbür bireylere yayılabilir.

Hepatit A aşısı ile neden aşılanmalıyız?

Karaciğerde gelişen iltihaplanma, bazen önemli karaciğer yetmezliği ve ender olarak mevte yol açabilir.

Hepatit A aşısı ne vakit ve nasıl yapılır?

Aşı takvimine nazaran 18. ayda ve 24. Ayda uygulanır. Aşı kas içi yapılır.

Suçiçeği aşısı

Suçiçeği, virüs kaynaklı çok bulaşıcı bir enfeksiyondur. Bireyden şahsa ya teneffüs yoluyla yahut direkt temas yoluyla geçer. Bulaştıktan sonra bulguların ortaya çıkması için geçen mühlet 10-21 gün ortasında değişir.

Hastaların enfeksiyonu öbür şahıslara bulaştırıcılığı, döküntüler ortaya çıkmadan 1-2 gün evvel başlar. Döküntüler kabuklanana kadar bulaştırıcılık devam eder. Döküntüler saçlı deriden başlayarak aşağıya gövde ve kol-bacaklara yayılır. Pembe renkli kaşıntılı kızarıklıklar formunda başlayan döküntüler kısa müddette ufak boyutlu içi sıvı dolu hal alır. Suçiçeği etkeni virüs ile birinci müsabaka erişkinlik periyodu olursa, enfeksiyon daha ağır geçirilir. Bağışıklık sistemi baskılanmış hastalarda da ağır enfeksiyon hatta vefat görülebilir.

Suçiçeği aşısı nasıl bir aşıdır?

Canlı zayıflatılmış (hastalık yapma yeteneği ortadan kaldırılmış) bir aşıdır. Deri altına uygulanır.

1 yaşından 13 yaşına kadar tek doz uygulanır. 13 yaşından büyüklere 1 ay orta ile 2 doz uygulanır.

Türkiye’de uygulanan aşı takvimine nazaran 12. ayda tek doz yapılmaktadır.

Suçiçeği aşısını kimlere yapalım?

Koruyuculuk seviyesinin çok âlâ olması nedeni ile anaokulu ve ilköğretime giden öğrencilere aşı yapılırsa, yüksek oranda hastalığın önüne geçilir.

Daha evvel aşılanmamış ve suçiçeği geçiren kişi ile teması olan şahıslara, temas sonrası 3-5 güne kadar aşının yapılması esirgeyici olmaktadır. Bu şahıslarda aşı yapılmasına mani olacak bir durum varsa, pasif bağışıklama VZIG ( Varicella Zoster Immunglobulin) uygulanır.

Suçiçeği aşısının yan tesirleri nelerdir?

Aşı uygulandıktan 1-3 hafta sonra daha hafif seyirli az sayıda suçiçeğine benzeri döküntüler görülebilir. Ateş, aşı yapılan yerde süreksiz ağrı, kızarıklık, hassasiyet olabilir.

Suçiçeği aşısı kimlere yapılmamalıdır?

Ağır orta derecede hastalığı olanlarda aşı ertelenmelidir.

Hamile şahıslara aşı yapılmamalı. Hamilelik planlanıyorsa en az aşıdan 1 ay sonra gebe kalınmalıdır.

Aşı içeriğine karşı hassasiyeti olan şahıslar, alerjik tepkilerden dolayı aşı yaptırmamalıdır.

Bağışık sistemi bozuk hastalara aşı yapılmamalıdır.

On dört günden uzun müddettir yüksek doz steroid tedavisi alan şahıslara, steroid içerikli ilaç kesildikten en az 1 ay sonra aşı yapılabilir.

Suçiçeği aşısı başka aşılarla birlikte uygulanabilir mi?

Türkiye’de uygulanan aşı takvimine nazaran kızamık-kızamıkçık-kabakulak, konjuge pnömokok aşısı ve suçiçeği aşısı 12. aydadır. Bu aşılar farklı enjektörlere çekilerek, bedenin farklı yerlerine tıpkı gün içinde uygulanabilir.

Kızamık-kızamıkçık-kabakulak yahut öteki bir canlı zayıflatılmış aşı ile tıpkı gün uygulanmayacaksa, en az 1 ay sonra yapılmalıdır.

Özel aşılar:

Rota Virüs aşısı

Rota virüs çocuklarda nasıl tesir yapar?

Rota virüsler ekseriyetle 3 ay- 2 yaş ortasındaki çocukları tesirler ve ishale sebep olurlar. Rota virüsler ile kontamine olmuş objelere temas ve damlacık yolu ile bulaş görülür. Bol ölçüde sulu ve sarı renkte gelişen ishaller, ani başlangıçlı ateş, kusma ve halsizlik ile birliktedir.

İshal ve kusmadan kaynaklanan beden su-elektrolit istikrarı bozukluklarından küçük çocuklar erişkinlerle kıyaslandığında, çok daha önemli ve süratli bir biçimde etkilenmektedirler. Bu nedenle Rota virüs ishallerine karşı aşı ile korunma değerlidir.

Rota virüs aşıları ne vakit ve nasıl yapılmalıdır?

İki çeşit rota virüs aşısı vardır: Biri 2 doz uygulanırken, öbür çeşit aşı 3 doz yapılır. Her iki aşı da oral yol ile verilmektedir.

Aşı dozları ortasında en az 4 hafta olmalıdır.

Aşılama başlangıcı süt çocuğunun yaşı 6-12 haftalar ortasında ise de başlatılabilir.

Ama son doz 32 haftalıktan daha büyük çocuklara verilmemeli, aşılama planı evvelce yapılmalıdır. Aşı yapıldıktan çabucak sonra bebeğin kusması yahut tükürmesi durumunda, tekrar aşı uygulamasına gerek yoktur.

Rota virüs aşıları sonrasında yan tesir gelişir mi?

Süt çocuklarına birinci doz aşı 3. aydan sonra yapıldığı takdirde, invajinasyon olarak isimlendirilen, aşikâr bir barsak bölgesinin takip eden öbür barsak bölgeleri ile iç içe geçmesi durumu çok ender olarak görülebilir. Bu üzere durumlarda çoğunlukla meselesiz olağan barsak işlevlerine dönüş vardır.

Grip aşısı

Grip etkeni “influenza” virüsüdür. İnfluenza virüsünün A ve B olarak sınıflandırılan alt tipleri ile ani başlayan ateş, boğaz ağrısı, burun akıntısı, halsizlik, gözlerde yanma hissi halinde grip bulguları gelişir. Grip çoğunlukla hafif atlatılan bir hastalık olmasına karşın, küçük çocuklarda, yaşlılarda, astım, diabet üzere kronik hastalığı olan bireylerde istenmeyen sonuçlara ve mevte neden olabilir.

İnfluenza enfeksiyonları, bilhassa okul çağı çocuklarında ve erişkinlerde de salgınlara yol açabilmekte böylelikle eğitim ve çalışma hayatında aksaklıklara neden olmaktadır.

Grip aşısının özellikleri nelerdir, nasıl, ne vakit yapılır?

İki çeşit grip aşısı vardır. Ülkemizde bulunan ve yaygın olan inaktif influenza grip aşısıdır.

6 ay-3 yaş ortasındaki çocuklara olağan aşı dozunun yarısı ölçüde yapılır. 3 yaşından büyük çocuklara erişkin dozunda uygulanır. 9 yaşın altındaki çocuklara birinci sefer uygulanacaksa, 1 ay ortayla 2 kere yapılır. 9 yaşından büyüklerde ve erişkinlerde birinci sefer yapıldığında tek doz yapılır.

Grip aşısının uygulanması için en uygun vakit Eylül, Ekim, Kasım aylarıdır. Her yıl bu aylarda aşı tekrarlanmalıdır.

Grip aşının yan tesirleri nelerdir?

Aşı yerinde ağrı, kızarıklık, şişlik olabilir.

Aşı içeriğindeki unsurlara karşı hassasiyet mevcutsa nadiren önemli alerjik tepkiler gözlenebilir.

Grip aşısı inaktif aşı olduğu için, uygulandığında kendisi gribe neden olmaz.

Kimler grip aşısı olsun?

6 ay- 2 yaş ortasındaki tüm çocuklar (özellikle vaktinden erken prematüre doğan bebekler)

2 yaşından küçük çocuğu olan anne baba ve çocukla tıpkı konutta yaşayan başka aile üyeleri.

Astım, kistik fibroz, amfizem yahut öbür kronik akciğer hastalığı bulunan şahıslar.

Bağışıklık sistemi bozukluğu olan hastalar.

Kronik kalp ve böbrek hastalıkları olanlar.

Kreşte yaşayan çocuklar ve bakımevinde yaşayan yaşlılar.

Kreş, bakım meskeni çalışanları ile tüm sıhhat çalışanları.

Grip aşısının yaptırmaması gerekenler kimlerdir?

6 aylıktan küçük çocuklara ve bebeklere yapılmamalıdır.

Ateşli hastalıklar sırasında yapılmamalıdır.

Gebeliğin birinci 3 ayında grip aşısı yapılmamalıdır.

Yumurta ve aşının içeriğindeki hususlardan rastgele birine karşı alerjisi olanlara yapılmamalıdır.

Meningokok aşısı

Meningokok 13 tane alt kümesi bulunan bir bakteridir. Tüm dünya genelinde erişkin ve çocuk hastalarda %10 oranında menenjit (beyin zarı enfeksiyonu) ve %20 oranında sepsis ( bakterinin kan sirkülasyonuna geçerek çok sayıda organ işlev bozukluklarına, birtakım hastalarda şok, koma ve mevte yol açabilmesi ile seyirli klinik durum) yapabilmektedir. Hastalığı geçiren şahısların %15’inde zekâ geriliği, sağırlık, sara atakları üzere kalıcı hasarlar da bırakabilmektedir. 5 yaş altında çocuklar olayların kıymetli bir kısmını oluşturmaktadır.

Meningokok enfeksiyonları aşı ile önlenebilir hastalıklar ortasında en üst sıralardadır.

Kaç çeşit meningokok aşısı vardır?

Polisakkarit meningokok aşısı: Aşının koruyuculuğu 5 yaşından küçük çocuklarda 1-3 yıl, daha büyük çocuklarda ve erişkinlerde ise 3-5 yıl devam eder. Bu nedenle tekrar dozları aralıklı uygulanmalıdır. Günümüzde polisakkarit yapılı meningokok aşıları yerine, konjuge meningokok aşıları tercih edilmektedir.

Konjuge meningokok aşıları: Aşıların bedende yapması beklenen bağışıklık cevabının güçlü olması ve uzun sürmesi gayesi ile “difteri toksoidi yahut tetanus toksoidi yahut non toksik difteri proteni” üzere farklı yapılar aşının içeriğine eklenmiştir. Konjuge meningokok aşılarının bu eklenen içerikler doğrultusunda, uygulanım dozları ve vakitleri değişmektedir.

Meningokok aşısının bileşiminde difteri toksoidi varsa; 9-23 aylık bebeklere kas içine, 3 ay orta ile 2 defa yapılır. Çocuklarda 2 yaşından sonra ve erişkinlerde 1 defa yapılması kâfi olur.

Meningokok aşısının bileşiminde non toksik difteri proteini varsa; 2 yaşın üstündeki çocuklara ve erişkinlere tek doz kas içine uygulanır.

Meningokok aşısının bileşiminde tetanus toksoidi varsa; 1 yaşın üstündeki çocuklara ve erişkinlere tek doz kas içine uygulanır.

Meningokok aşısını kimler yaptırmalıdır?

Meningokok enfeksiyonu için riskli bölgelere seyahat edecek bireyler (Suudi Arabistan, Afrika ülkeleri…)

HIV olumlu hastalar.

Anatomik yahut işlevsel aspleni ( dalağı olmayan hastalar).

Yurtta kalan ortaöğretim-lise ve üniversite öğrencileri.

Askere başlayan bireyler.

Sağlık çalışanları.

Meningokok aşısının yan tesirleri nelerdir?

Aşı yerinde ağrı, kızarıklık, ateş, halsizlik ve baş ağrısı yapabilir.

Papilloma virüs aşısı (rahim ağzı kanseri için esirgeyici aşı)

HPV (human papilloma virüs), bayanlarda genital bölgede siğil oluşumuna ve rahim ağzı kanseri de dahil olmak üzere genital bölge kanserlerine neden olabilen bir virüstür. Bilhassa gelişmiş ülkelerde sık görülür.

HPV aşısı kaç çeşittir ve nasıl uygulanır?

2 çeşittir. Bu aşılardan bir tanesi HPV virüsünün alt tiplerinden genital bölge siğilleri ve genital bölge kanserlerine yol açan HPV 6,11,16,18’e tesirlidir. 3 doz kas içine yapılır. Aşılama 9-45 yaş ortası rastgele bir vakitte olabilir. 1. dozdan sonra 2. aşılama 2 ay sonradır. 3. doz aşılama ise başlangıçtan dozundan 6 ay sonrasında uygulanır.

İkinci aşı ise, genital bölge kanserlerine daha çok neden olan HPV 16,18 alt tiplerine tesirlidir. Aşılama 10-55 yaş ortasında 3 doz kas içine uygulanır. Birinci dozdan sonra ikinci aşılama 1 ay sonradır. 3. doz aşılama ile birinci doz ortasında 6 ay olmalıdır.

HPV aşısının yan tesirleri nelerdir?

Uygulamadan sonra, hafif ateş, bulantı, baş ağrısı, kısa periyodik kas ve eklem ağrısı, aşı bölgesinde kaşıntı, yanma görülebilir.