Kahve kimimiz için sabah uyanmanın yolu, kimimiz için daha verimli çalışmanın ilacı, kimimiz için de yeme içme kültürünün vazgeçilmez bir kesimi. Olağan bir de sıhhat boyutu var işin… Araştırmalar, kahve içmeyenlere kıyasla içenlerin daha uzun yaşadığını, Tip 2 diyabet, Parkinson, kardiyovasküler hastalıklar ve aşikâr kanser cinslerine yakalanma riskinin daha düşük olduğunu ortaya koyuyor.
George Washington Üniversitesi Milken Enstitüsü Kamu Sıhhati Okulu’nda antrenman ve beslenme bilimleri alanında dersler veren Dr. Rob van Dam, “Sonuç prestijiyle kahvenin yararının ziyanından daha fazla olduğunu söyleyebiliriz” dedi.
Ancak sabah kahvesi, yemek sonrası, akşam keyfi derken haddinden fazla kahve tüketiyor olabilir miyiz? Çok kahve tüketiminin belirtileri nelerdir? Uzmanlar tek tek anlattı…
Northwestern Üniversitesi Feinberg Tıp Okulu’da önleyici tıp dersleri veren Dr. Marilyn Cornelis, “Kahve birçoğu sıhhati etkileme potansiyeline sahip binlerce kimyasal bileşik içerir” dedi. Kahvenin birebir vakitte en güçlü kafein kaynaklarından biri olduğuna dikkat çeken Cornelis, çok tüketimle alakalı risklerin birçoklarının sebebinin de bu olduğunu belirtti.
Buffalo Üniversitesi’nde idman ve beslenme bilimleri uzmanı olarak vazife yapan Dr. Jennifer Temple, “Çok fazla kafein tüketmek kalp çarpıntısına, sinirliliğe, telaşa, mide bulantısına ve uyku problemlerine yol açabilir” ihtarında bulundu.
Oregon Sıhhat ve Bilim Üniversitesi’nde acil tıp dersleri veren tıbbi toksikolog Dr. Adrienne Hughes ise “Aşırı kafein tüketimi ayrıyeten baş ağrılarına, asit reflüsüne hatta aşikâr bir düzeyin üzerinde titremelere yahut kusmaya dahi yol açabilir” dedi.
“Birçok kişi bedenlerinin kafeine verdiği yansıların epey farkında” diyen Dr. Cornelis, aşırı tüketim semptomları ortaya çıkmaya başlar başlamaz kahve tüketimini azaltmanın yaygın bir davranış olduğunu vurguladı.
Dr. Hughes bu nedenle kahve içmenin yan tesirlerinin tehlikeli yerlere vardığı durumların çok az olduğunu belirterek, “Aşırı dozda kafein alımı çoklukla tozlar ya da destekler üzere konsantre eserlerin çok kısa müddet içinde çok fazla tüketiminden kaynaklanır” diye konuştu.
Hughes, “Çoğu örnekte, ölümcül sonuçların ortaya çıkması için en az 10.000 miligram kafein tüketmeniz gerekir. Bu da kahvenin gücüne nazaran 50 ila 100 fincan kahveye denk gelir” sözlerini kullandı.
Dr. Hughes, kafeinin bilhassa nizamlı tüketmeyen bireylerde tansiyonu ve kalp atış suratını kısa vadeli olarak artırabileceğini de hatırlattı. Lakin kafeinin bu tesiri genelde ziyan olarak görülmüyor. Dahası araştırmalar, nizamlı kahve tüketmenin uzun vadede tansiyonu yahut olağandışı kalp ritmi riskini artırıyor üzere görünmediğine işaret ediyor.
Bununla birlikte kalp ritmi meseleleriniz varsa yahut kafein tükettikten sonra çarpıntı hissediyorsanız, kafeinin tesirlerine karşı hassasiyetiniz yüksek olabilir. Dr. Hughes, bu durumdaki bireyleri, alışkın olduklarından fazla kahve tüketmemeleri ve kafein destekleri ya da güç içecekleri üzere konsantre kaynakları büyük dozda almamaları konusunda uyardı.
Dr. van Dam ise gebeyken çok fazla kafein tüketmenin düşük riskini artırabileceğine dair çalışmalar olduğunu belirtti.
ABD Besin ve İlaç Dairesi’nin (FDA) yönergelerine nazaran, birçok yetişkin için günde 400 miligram kafein tüketimi inançlı kabul ediliyor. Bunu 4 kupa filtre kahve, 6 shot espresso yahut 6 fincan Türk kahvesi olarak düşünebilirsiniz. Lakin Amerikan Kadın Doğum Uzmanları Birliği, gebelerin günde 200 miligramdan fazla kahve içmemesini tavsiye ediyor.
Bununla birlikte fincan büyüklüklerinin ve farklı cinste kahvelerin kafein ölçüsünün çeşitlilik gösterdiğini de akılda tutmakta yarar var. FDA’e nazaran ortalama bir kupada 80 ila 100 miligram kafein bulunuyor. Fakat farklı markaların farklı eserlerinin kafein oranları çeşitlilik gösteriyor.
Kafein ayrıyeten birtakım çaylarda, gazlı içeceklerde, bitter çikolatalarda, baş ağrısı ilaçlarında ve çeşitli güç ve atlet içeceklerinde de bulunabiliyor.
Bununla birlikte Dr. van Dam, 400 miligram ihtarının birden fazla yetişkin için makul olduğunu vurguladı. Üstelik bu ölçü, araştırmalara nazaran, kahvenin rahatsız edici yan tesirlerini yaşamadan sıhhate olan yararlarını alabilmek için gerekli ölçüyle da örtüşüyor. Özetle günde 2 ila 4 kupa kahve ne eksik ne fazla tam olması gereken ölçü kabul ediliyor.
Ne var ki Dr. van Dam, herkesin kafeini bedenden farklı hallerde attığını da vurguladı. Bir diğer deyişle 400 miligram kafein bir bireye çok fazla gelip rahatsızlık yaratabilirken, diğer bir bireye her gün bu kadar kafein alsa da rastgele bir yan tesir yaşamayabiliyor.
Dr. Cornelis, “Genlerinize bağlı olarak kafeinin yarım dozunun kanınızdan temizlenmesi 2 ila 10 saat alabilir” dedi. 10 saate yaklaşan bireylerde, öğlenden sonra içilen bir espresso, uyku meselelerine yol açabilirken, kafeini daha süratli metabolize eden bireyler sorun yaşamıyor.
Tütün eserleri içmek de kafeinin metabolize edilme suratını artırabiliyor. Bu nedenle sigara içenler, uyanık kalmak için daha fazla kafein tüketmeye gereksinim duyuyor. Dr. van Dam ayrıca hamileliğin ve doğum denetim haplarının da kafeinin metabolize edilmesini yavaşlatabileceğini söyledi.
Dr. Temple, “Nihayetinde değerli olan bedeninizi dinlemek” dedi ve ekledi: “Eğer midenizin bulanmaya başladığını ya da gergin yahut korkulu olduğunuzu hissediyorsanız, kafeini azaltmayı düşünebilirsiniz. Uyku sıkıntıları yaşıyorsanız, katiyetle kafeini azaltın” dedi.
The New York Times’ın “How Much Coffee Is Too Much Coffee?” başlıklı haberinden derlenmiştir.
