Erkek bebekler anne karnında iken testisler karın içinde böbreğe komşu bölgede gelişmeye başlarlar. Daha sonra birtakım mekanik ve hormonal faktörlerin tesiriyle kasık kanalını geçerek doğum öncesi devirde olağanda bulunması gereken torbaya (skrotum) yerleşirler. Olağanda torbada olması gereken testisin biri ya da her ikisinin daha üstte ya da karın içinde bulunması durumuna inmemiş testis diyoruz. Olağanda yenidoğan bebeklerde görülme sıklığı %1-3 ortasında değişmektedir. Erken doğan bebeklerde testislerin inişi tamamlanmadığından bu oran çok daha yüksektir. Çoklukla sağ tarafta, daha az sıklıkla sol tarafta bazen iki tarafta da inmemiş testis görülebilir. Testis ekseriyetle olağan iniş yolu üzerinde,bazen de iniş yolunun dışında öteki bir yerde yahut karnın içerisinde kalabilir.
İnmemiş Testis Nasıl Anlaşılır?
Bebeklerin altı açıldığında her iki testisin torbada olduğunun tespit edilmesi gerekir. Testislerin birisi yahut her ikisi bebeğin torbasında saptanamıyorsa, torbaların gelişmesi yetersiz ise yahut kuşkulu bir durum varsa çocuğunuzu kesinlikle çocuk cerrahı ya da çocuk üroloğuna muayene ettirmeniz uygun olur.İnmemiş testisle birlikte idrar deliğinin pipide olağanın dışında daha geride açıldığı (hipospadias) gözlenen tüm bebekler ise cinsiyet gelişim bozukluğu istikametinden araştırılır.
İnmemiş Testis Tanısı Nasıl Konur?
Rahat ve sakin bir ortamda yapılan muayene ile çoğunlukla inmemiş testis tanısı konur. İnmemiş testis şikayeti ile getirilen çocuğun muayenesinde % 80 oranda testis kasık bölgesinde ele gelir. Testisin ele geldiği durumda ek hiçbir teşhis usulüne gerek yoktur. Muayenede % 20 oranında testis hiç ele gelmez. Bu durumda iki ihtimal kelam mevzusudur. Ya testis karın içindedir. Ya da yoktur. Böyle bir durumda en kesin teşhis yöntemi
“laparoskopi” dir. Anestezi altında göbekten girilen bir teleskop yardımı ile karın içinde testis varlığı araştırılır. İki taraflı ele gelmeyen testislerde karın içinde testis varlığını tespitte uyarıcı hormon testleri yapılır.
Utangaç (Retraktil) Testis Nedir? Tıp dilinde “retraktil testis” olarak isimlendirilen utangaç testis, testislerin çoklukla torbada bulunduğu fakat bilhassa soğuğun tesiriyle yahut muayene esnasında testisi saran kasların uyarılmaları sonucu üste, kasıklara hakikat kaçan testis durumudur. Çoklukla iki taraflıdır. Utangaç testis gerçek inmemiş testisten farklı bir durumdur ve çoğunlukla tedavi gerektirmez. Çocuğunuzun ilerideki hayatında bir meseleye yol açmaz. Utangaç testislerde az bir ihtimalle de olsa vakitle gerçek inmemiş testis durumu gelişebilmektedir. Bu nedenle çocuğunuzun ergenlik periyoduna kadar 6 aylık ortalarla çocuk cerrahı ya da çocuk üroloğu tarafından denetimi gerekir. Kısırlık nedeni olabilir. Testislerin üreme ilgili iki kıymetli işlevi hormon üretimi ve sperm üretimidir. Testislerin vazifelerini olağan bir halde yapabilmeleri için torbada beden ısısından 3-4 derece daha düşük bir ısı ortamında bulunmaları gerekir. Skrotum testis için gereken bu şartları sağlar. Zira bu bölgede ısı 33 dereceyken; kasık kanalında 35, karın içinde 37 derece civarındadır. Testisin torba dışında üst bölgelerde daha sıcak bir ortamda bulunması sperm üretecek olan yapılarda hasarlanmaya neden olur. Bu durum sperm yapısında bozulmaya ve ileride kısırlık meselelerine neden olabilir. İki taraflı inmemiş testisli hasta tedavi edilmezse kısırlık kaçınılmazdır. Testisler ne kadar erken olağan yerine indirilirse kısırlık riski o kadar azalır. İki taraflı inmemiş testis ameliyatı geçirmiş çocukların ileride çocuk sahibi olma oranları %65 civarındadır. Tek taraflı inmemiş testis ameliyatı geçirenlerin çocuk sahibi olma oranı olağan erişkinlerden farklı değildir. Kanserleşme: İnmemiş testisli olgularda ileri yaşlarda testis kanseri riski olağana nazaran 25-40 kat artmaktadır. İnmemiş testisli hastaların %1’inde testis kanseri gelişme ihtimali mevcuttur. Ameliyatla testisin indirilmesi kanser gelişme riskini azaltmaz, lakin erken teşhise imkan sağladığı için erken tedavi mümkün olur. İnmemiş testislerde testisin etrafında dönerek kan dolanımının bozulması (testis torsiyonu) oranı olağan testislere nazaran daha yüksektir. Bu durum dönerek kan akımı bozulan testisin kaybı ile sonuçlanabilir. İnmemiş testisle birlikte kasık fıtığı da olabilir: Her vakit belirti vermese de inmemiş testisli hastaların % 65 kadarında ameliyatta fıtık da tespit edilir ve cerrahi tedavisi yapılır. Kanalda kalan testis sıkı bir ortamda bulunduğu için fizikî travmaya daha açıktır. Olağan yerinde ise rahat hareket edebildiğinden travmadan daha az etkilenir. Çocuklar testislerinin eksik olmasından ötürü ruhsal sorun yaşayabilirler. İnmemiş Testis Ne Vakit Tedavi Edilmelidir? İnmemiş testisle doğan bir bebekte testislerin inişi doğumdan sonra bir müddet daha devam eder. Bilhassa erken doğan bebeklerde iniş daha besbellidir. Bu nedenle doğumdan sonraki birinci altı ay rastgele bir teşebbüs yapmaya gerek yoktur. Altı aylıktan sonra ise testislerin tabiatıyla torbaya inme ihtimali çabucak hemen hiç yoktur. Bu nedenle bebekler 6 aylık olduğunda tedavi planlanmalı ve en geç 1 yaşına kadar tamamlanmalıdır. Şayet inmemiş testis tanısı ve tedavisi 1 yaştan sonraki periyoda ertelenmek zorunda kalınmışsa ya da bir yaşından sonra tespit edilmişse vakit kaybetmeden tedavi edilmelidir. Tedavinin bir yaşından evvel yapılmasının nedeni, inmemiş testiste kalıcı yapısal bozuklukların 1 yaşından sonra başlamasıdır. Şayet bebekte inmemiş testis ile birlikte kasık fıtığı da varsa, yaşına bakılmaksızın beklenmeden ameliyat edilmesi gerekir. Öncelikle hastanenize ve hekiminize güvenmeniz gerekir. Çocuklarda yapılan başka ameliyatlarda olduğu üzere İnmemiş testis ameliyatı da deneyimli çocuk cerrahı ve çocuk ürolojisi uzmanlarınca başarılı bir halde yapılmaktadır. Bebeklerin anestezi ve ameliyatı kaldıramama üzere bir kaygınızın olmaması gerekir. Çocuk Cerrahisinin birçok ameliyatlarında olduğu üzere inmemiş testis ameliyatları da günübirlik şartlarda yapılır. Ameliyat için randevu gün ve saatinde hastaneye gidip, çocuğunuz ameliyat olduktan 4-6 saat sonra, birebir gün yeniden hastaneden konutunuza dönebileceksiniz. Çocuğunuz anne sütü ile besleniyorsa planlanan ameliyat saatinden 3 saat öncesine kadar anne sütü ile besleyebilirsiniz. Şayet çocuğunuz katı besinlerle besleniyorsa planlanan ameliyat saatinden 6 saat öncesine kadar katı besin ile, 3 saat öncesine kadar sıvı (su, meyve suyu) gıdalar ile besleyebilirsiniz. Belirtilen saatlerden sonra çocuğunuza hiçbir besin vermeyiniz ve çocuğunuzu hastaneye aç olarak getiriniz. Odanıza yerleştikten sonra çocuğunuzun parmağından kan alınıp ameliyat öncesi gerekli tetkikler yapılacaktır. Anestezi hekiminiz tarafından çocuğunuz değerlendirildikten sonra çocuğunuz hemşire refakatinde ameliyathaneye indirilecek ve ameliyata alınacaktır. İnmemiş Testis Ameliyatında Ne Yapılır? Ameliyatta temel olarak üstte kalmış olan testisin cerrahi olarak olağanda olması gereken torbaya yerleştirilme süreci yapılır. Çocuğunuzun daha evvelki muayenesinde ele gelen testisin cerrahi olarak torbaya indirilmesinde kasık bölgesinde küçük bir kesi yapılarak testis bulunur. Testisin inişine mahzur olan bant ve öteki yapılar özgürleştirilip fıtık tamiri da yapıldıktan sonra testis torbaya indirilir. Bu biçimde bir cerrahi sürecin başarısı %90‘ın üzerindedir. Ameliyat öncesi yapılan fizik muayenede testis ele gelmiyorsa karın içerisindeki testisin varlığı laparoskopi yardımıyla görülebilir. Şayet karın içinde olağan bir testis yoksa, kalıntılar ileride oluşabilecek kanser riski nedeni ile çıkarılır. Şayet olağan bir testis mevcutsa laparoskopik usulle testis torbaya indirilir. Bu süreç testisin karın içindeki bulunduğu yere bağlı olarak tek ya da iki sa alı yapılır. İki sa alı süreç uygulanması halinde birinci sa ada testisin indirilmesine pürüz olan damarlar kesilir. Ekseriyetle altı aylık bir mühlet sonunda testisi besleyen kollateral damarlar gelişmiş olur ve ikinci etapta testis tekrar laparoskopi yardımıyla torbaya indirilir. Ameliyat Sonrası Dönem Çocuğunuz ameliyattan sonra birebir gün meskene gönderilecektir. Günübirlik ameliyatların maksadı çocukların ameliyat sonrası periyodu alıştıkları konut ve aile ortamında daha rahat geçirmelerini sağlamaktır. İnmemiş testis ameliyatı olan çocuklar birebir gün hastaneden taburcu edilir ve ameliyat sonrası birinci bir kaç saatten sonrasını konutta geçirirler. Ağrı kesici-ateş düşürücü ilaçlarla çocuğunuzun ağrısı denetim altına alınır. Üçüncü gün hastaneye çağrılarak pansuman yapılır ve ameliyat yerleri açık bırakılır. Ameliyatta İçeriden atılan dikişler emilebilir ve estetik olduğu için ameliyattan sonra dikiş almaya gerek yoktur. Üçüncü günden itibaren çocuğunuza banyo yaptırabilirsiniz. Çocuğunuz olağan günlük aktivitelerini rahatça yapabilir fakat bisiklete binme, futbol, jimnastik, güreş üzere sportif aktiflikleri üç hafta yapmaması uygundur. Ameliyat sonrasında torbada ve kasıkta hafif şişlik ve morluklar olabilir. Bunlar birkaç gün ve hafta içinde bizatihi geçer. Ameliyat alanında çok şişlik, kızarıklık olması, yaradan kan ve iltihap gelmesi durumlarında ya da çocuğunuzda yüksek ateş, bulantı, kusma üzere belirtilerin ortaya çıkması durumlarında doktorunuza başvurmanız gerekir. Üç hafta sonra tekrar denetim ve altı ay sonra son denetim yapılır. Testisin olmadığı yahut rastgele bir nedenle alınmak zorunda kalındığı durumlarda hastalarda ruhsal travmayı azaltmak ve estetik nedenlerle ileri yaşlarda silikon gibisi protezler torbaya yerleştirilir.İnmemiş Testis Neden Tedavi Edilmelidir?
Hastaneye Gelirken Nelere Dikkat Etmeliyiz?
Sağlıklı ve keyifli günler dileklerimizle,