Diş eti kanaması toplumun büyük çoğunluğunu ilgilendiren, birçok farklı hastalığın birinci belirtisi olarak ortaya çıkan kıymetli bir sıhhat problemidir. Diş etlerinde görülen kanamalar, dişetlerinin hasta olduğunu, ortada söndürülmesi gereken bir yangın (enflamasyon) olduğunu gösteren birinci sinyal işaretidir. Kimi sistemik hastalıklar, kullanılan birtakım ilaçlar, hormonal sistem bozuklukları , Lösemi dediğimiz kimi kanser cinsleri, pıhtılaşma bozuklukları, kan sulandırıcılar, ağız içindeki birtakım oluşan tümörler, birinci olarak dişeti kanaması formunda kendini gösterir.
Sağlıklı Dişetinin İmajı Nasıldır?
Sağlıklı diş etleri dişleri bir manşet üzere çepeçevre saran, keskin bir bıçak üzere sonlanan, portakal kabuğu üzere üzeri pürtüklü, mat, soluk gül pembesi rengindedir. Kızarıklık, parlaklık, şişkinlik, metalik tad, üzerine basınca sünger üzere yumuşaklık hissi, olağan fırçalama, tükürme, bir elma üzere sert yiyeceği ısırma sırasında kanama, bu belirtilerin biri ya da birkaçının bir ortada görülmesi hastalık belirtisidir. Diş etlerinin ortalama sıcaklığı 35,4 derecedir. Elinizi yıkayıp yanlamasına işaret parmağınızı dişetinizin üzerine koyun, hasta kanamalı diş eti durumlarında ısı artışını dikkatli bir insan çabucak hissedebilir. Diş etinde yangın (inflamasyon) olduğunun belirtisidir, ateş ilerlemeden söndürülmelidir.
Dişeti Kanaması Neden Olur?
Diş etleri tertipli olarak temizlenip, üzerinde ortalarında biriken mikrobiyal plak süpürülüp ortadan kaldırılmaz ise bu bakteriyal plak biyofilm oluşturur. Kılcal (kapiller) damarlarda genişleme, büyüme oluşur, ziyanlı etkenler, bakterilerin enzim ve endotoksinleri dişeti oluğu epitelinin geçirgenliğini artırır, böylelikle iltihap ve ülserasyonlar olur. Hassas kapillerler sonunda en ufak bir travma karşısında yırtılarak kanın epitelden çıkmasına sebep olur. İşte diş eti kanamasının sistemi budur.
Dişeti Kanaması Tedavi Edilmezse Ne Olur?
Dişeti kanamaları kendi haline bırakılıp tedavisi ihmal edilirse gingivitis dediğimiz diş etinin kronik iltihabına, daha sonra da ilerliyerek periodontitis dediğimiz dişin çene kemikleri içinde tutunmasını sağlayan liflerin, çene kemiğinin kenarlarının ilerleyici iltihabi hastalığının ortaya çıkmasına yol açar. Bir kısır döngü biçiminde dişler büsbütün oynayıp dökülünceye kadar bu hastalık ilerler durur.
Dişeti Kanaması Nasıl Önlenir?
Bakteri plaklarının yemek yedikten sonra her öğün muntazaman uzaklaştırılması gerekir. Dişler mutlaka sert değil yumuşak diş fırçasıyla, fırça ıslatılmadan ve aşındırıcı olmayan bir diş macunu kullanılarak hakikat sistemlerle fırçalanmalıdır. Dişler ortasında aralıklar oluşmuş ise proxabrush denilen orta yüz fırçaları kullanılmalıdır. Gingivitis hastalığı olup da fırçaladığımda kanıyor diye dişlerini fırçalamaktan kaçınan çok sayıda insan vardır. Bu fikir yanlıştır, yalnızca hastalığınızın ilerlemesine ve dişlerinizin dökülmesine yardımcı olur. Hastalık ilerleyip periodontitis haline dönüşmüş ise bazan kanamalarda azalma görülür. Hastalarımız bunu; eskiden diş etlerim kanıyordu, artık kanamalarım azaldı ancak bu sefer de dişlerim aralandı, birbirinden uzaklaştı ve dişlerimde oynamalar başladı, güya dişlerim gevşedi diye söz eder.
Her durumda bir diş eti hastalıkları uzmanı periodontiste başvurarak tedavi ihmal edilmemelidir. Kimi insanlarda da çok paklık takıntısı vardır, bu kez sert bir fırçayı aşırı bastırarak kullanmak diş eti kanamalarına, diş etinde yırtıklar oluşmasına, dişlerde aşınmalara yol açar.
Dişeti Kanamalarına Yol Açan Sistematik Bozukluklar Nelerdir?
1- Hanımlarda menstürasyon sırasında dişeti kanamaları görülebilir.
2- Doğum denetim hapları dişeti kanaması yapar.
3- Uzun müddet antikoagülan ilaç kullanmak.
4- Protrombin eksikliği.
5- Akut Ülseratif Gingivitis.
6- Trombositopenik Purpura.
7- Akut Lösemi .
8- C Vitamini, Folik Asit eksikliği.
9- Dişeti büyümeleri ve ağız içi tümörleri.
10- Akut Herpetik Gingivostomatit.
11- Taşkın dolgular, dişeti içine sokulmuş kron kenarları.
12- Tahrişler, travmalar, ağız içi yanıkları.
Dişeti Kanamaları Nasıl Tedavi Edilir?
Bütün diş eti tedavilerinde en başta gelen kural, sebebi bulup ortadan kaldırmaktır. Birçok sefer lokal faktörlerin ortadan kaldırılmasıyla hasta rahatlar. Ağız, diş, dişeti bakımı, periyodik denetimler, bakteriyel plağın uzaklaştırılıp tekrar oluşmasının önemli biçimde önlenmesi ihmal edilmemelidir. Daha ileri durumlarda ki birden fazla hadiseler başlangıç tedavisiyle ortadan kaldırılamamaktadır. Akut lösemi, aplastik anemi, pıhtılaşma ve kanama bozukluğu hastalıklarına bağlı dişeti kanamalarından en ufak bir kuşku kelam konusu olduğunda, hematolog konsültasyonu istemek hayati kıymete haizdir.
