Hekimin aileye “çocuğumuzun kalbinde bir üfürüm, ses, hırıltı, hışıltı duyuyorum” formundaki sözünden sonra bu bulgu ailede büyük bir telaşa yol açmaktadır. Üfürüm sıklıkla rastgele bir rahatsızlığı olmayan ve birtakım yaş kümelerinde daha sık olmak üzere çabucak her yaşta duyulabilen bir muayene bulgusudur. Kimi yaş kümelerinde 5 çocuğun 4’ünde dahi duyulabilmektedir. Bu usul suçsuz üfürümler kanın pompalanması esnasında kalbin içindeki doğal yapılardan kaynaklanabilen olağan titreşimlerden oluşmaktadır. Üfürümün şiddeti sıklıkla 1’den 6’ya kadar (1/6, 2/6…..6/6) tabir edilmektedir.
Masum üfürümler kalıcı mıdır?
Masum üfürüm niteliğindeki sesler kimi durumlarda daha da şiddetli duyulabilmekte ve üfürümün şiddeti artmaktadır. Bunlar kansızlık, demir eksikliği, ateş, gribal enfeksiyonlar, üst teneffüs yolu enfeksiyonları, dehşet, heyecan, tasa ve tiroid bezine ilişkin kimi durumlardır. Bu klinik durumlar ortadan kalktığında üfürümün şiddeti azalmakta yahut üfürüm kaybolmaktadır. Yaşa bağlı duyulan suçsuz üfürümler de yeniden vakitle şiddeti azalarak kaybolmaktadır yani kalıcı değildir. Temiz üfürümü olan çocukların öbür sistem muayene bulguları da sıklıkla olağandır.
Masum üfürümler çocuğunuza ziyan verir mi?
Masum üfürümler ya da işlevsel üfürümler olarak nitelenen sesler muhakkak çocuğunuza ziyan vermez veyahut kalıcı bir sıkıntıya yol açmazlar. Günahsız üfürümü olan ve çocuk kardiyoloji tabibi tarafından bedellendirilen çocuklar tüm spor ve vücut aktivitelerine katılabilirler rastgele bir kısıtlama kelam konusu değildir. Vakitle sesler zaten kaybolur ve bu durum da çocuk veya ailesi tarafından katiyetle fark edilemez.
Kalp hastalığına bağlı olarak duyulan patolojik üfürüm nedir?
Kalpte duyulan her üfürüm maalesef günahsız değildir. Kalpteki yapısal patoloji ve bozukluklara bağlı olarak duyulan üfürümlere patolojik üfürüm denir. Birçok nedeni olmakla birlikte sıklıkla kalbin alt ve üst odacıkları ortasındaki duvardaki deliklere ve defektlere bağlı, alt ve üst odalar ortasındaki iki kalp kapakçığına ilişkin meselelerde, kalpten çıkan iki büyük ana damara ilişkin kapak problemlerinde, kalbin içindeki ve dışındaki damarların devamındaki kanal ve darlıklara bağlı duyulabilir. Bu durumlarda patolojiye bağlı olarak kanın suratı artmakta, kan türbülans oluşturmakta daha haşin ve daha net üfürümler ortaya çıkmaktadır. Her vakit yapısal yahut doğumsal patolojilerde değil bazen de çocukluk çağında geçirilen enfeksiyonlar ve kimi sistemik hastalıklar sonrasında da kalp kapakçık yahut kalp kası hastalıklarına bağlı patolojik üfürümler duyulabilmektedir.
Üfürümün patolojik mi saf mu olduğu muayene ile anlaşılabilir mi?
Deneyimli bir aile doktoru yahut çocuk tabibi kalpteki üfürümün saf yahut patolojik olabileceğini fizik muayene bulguları ile saptayabilir. Lakin teşhisin net olarak konulabilmesi ve başlarda soru işareti kalmaması için üfürüm duyulan çocuğun kesinlikle bir çocuk kardiyoloji tabibi tarafından kıymetlendirilmesi gerekmektedir.
