Almanya uzun bir müddettir Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Almanya’daki siyasete tesirini tartışıyor.
Şimdi ise Almanya’da Türkiye kökenli bir kümenin öncülük ettiği bir siyasi oluşum kuruldu: Çeşitlilik ve Uyanış için Demokratik İttifak (DAVA).
16 Ocak’ta DAVA tarafından yapılan açıklamada, “DAVA’nın “mevcut partiler tarafından temsil edilmeyen pek çok vatandaş için yeni bir siyasi merkez” olduğu belirtildi.
Alman siyasetçiler de “Erdoğan ve AKP etkisi” üzerinden tartışmalara dahil oluyor.
DAVA’nın misyonu ve maksatları nedir?
DAVA, Almanca’da ‘Çeşitlilik ve Uyanış için Demokratik İttifak’ manasına gelen ‘Demokratischen Allianz für Vielfalt und Aufbruch’ sözlerinin kısaltması olarak kullanılıyor.
Türk siyasi tarihinde örgütleyici misyonu ile de kodlanan ‘dava’ kavramı, birebir vakitte Türk sağının sıklıkla kullandığı bir telaffuz.
Ancak ittifakın genel lider yardımcılığını yapan ve tıpkı vakitte hukukçu olan Fatih Zingal, ‘DAVA’ kısaltmasının “herhangi bir İslam terminolojisi ile bir ilişkisi olmadığını” söyledi.
Kurucuları, ittifakın şimdi siyasi partiler yasasına göre parti statüsünü taşımadığını belirtiyor.
Zingal, Haziran ayındaki Avrupa Parlamentosu seçimlerine katılmak istediklerini ve bu nedenle DAVA’nın partiye alternatif bir seçenek olarak “siyasi oluşum” statüsünde kurulduğunu söyledi.
Siyasi oluşumun unsur ve maksatlarının de yer aldığı programı şimdi yayınlanmadı.
Ancak Almanya’da gördükleri “siyasi boşluğu” doldurmayı hedeflediklerini belirten DAVA yetkilileri, “Türk toplumunun, Müslüman toplumun, azınlıkların sesi” olmak istediklerini söylüyor.
DAVA Partisi Genel Lideri Teyfik Özcan, BBC Türkçe’ye yaptığı açıklamada, ittifakın “sadece Türklere yönelik” olmadığını, “genel olarak etnik ve dini azınlıklar için” kurulduğunu söyledi.
“30 yıldan fazla bir mühlet boyunca SPD (Almanya Sosyal Demokrat Partisi) üyesi” olduğunu belirten Özcan, “birkaç hafta evvel istifa ettiğini” de söyledi.
Özcan: Hedef, 2025 Almanya Federal seçimleri
Avrupa Birliği üyesi ülkeler, yeni devir Avrupa Parlamentosu (AP) milletvekillerini belirlemek için 6-9 Haziran tarihlerinde seçime gidecek.
Almanya’daki seçim ise 9 Haziran’da yapılacak.
DAVA da Avrupa Parlamentosu’na milletvekili seçmek için yarışa girmek isteyen aktörlerden biri olmak niyetinde.
İttifak, geçtiğimiz haftalarda AP seçimleri için adaylarını duyurdu.
Avukat Fatih Zingal, eski DİTİB (Diyanet İşleri Türk İslam Birliği) Genel Sekreterliği misyonunu de yapmış olan Dr. Ali İhsan Ünlü ve Doktor Mustafa Yoldaş siyasi oluşumun adayları ortasında.
Ünlü, birebir vakitte 2015 yılında Almanya Federal Liyakat Nişanı da aldı.
Ancak oluşumun statüsü nedeniyle adayların seçimlere katılabilmesi için Almanya çapında 4 bin imza toplamaları gerekiyor.
Özcan, AP seçimleri sonrasında Almanya’da federal seçimlere katılmayı hedeflediklerini de söylüyor.
Almanya’da yaşayan Türk toplumunun sanattan sıhhate, hukuktan spora pek çok alanda başarılı olduğunu söyleyen Özcan, “Siyasette çok zayıfız” tabirini kullandı.
Özcan, Federal Meclis’teki çeşitli siyasi partilerde bulunan Türkiye kökenli milletvekillerinin “yeterli olmadığını” da belirtti.
DAVA, “AK Parti’nin Almanya’daki kolu” mu?
DAVA oluşumunun Alman medyasında yer almasının akabinde Alman siyasetçilerden yansılar geldi.
Yeşiller partisinden Türkiye kökenli Almanya Gıda ve Tarım Bakanı Cem Özdemir, yaptığı açıklamada, “Burada seçimlere katılan Erdoğan uzantısı bir siyasi parti muhtaçlığımız olan son şey” dedi.
Hristiyan Demokrat Birlik (CDU)-Hristiyan Toplumsal Birlik (CSU) ittifakından olan eski sağlık bakanı Jens Spahn (CDU/CSU) ise “Erdoğan-AKP’nin Almanya’daki bir uzantısı, ülkedeki bir başka aşırı parti olacaktır” sözlerini kullandı.
Göç ve güvenlik mevzularında uzman olan CDU/CSU’lu Christoph de Vries de “Türk-İslamcı bir parti” olarak tanımladığı DAVA ile Erdoğan’ın “DİTİB’in yanı sıra öbür bir araca daha sahip olduğunu” ve “güvenlik ünitelerinin bu partiyi izlemesi gerektiğini” söyledi.
DAVA yöneticileri Teyfik Özcan ve Fatih Zingal ise argümanları reddediyor.
DAVA’nın bir “Alman partisi” olduğunu söyleyen Özcan, ittifakta bulunanların yalnızca “AK Parti’yi ve reisi destekleyenler” olmadığını, farklı kökenlerden gelen göçmenlerin de ittifakta olduğunu söyledi.
AKP ile “bazı hususlarda birebir noktada kanılarımız olabilir” diyen Özcan, lakin ‘yakın bir kuruluş’ olarak tanımlamanın “ters ve yanlış” olacağını söyledi ve şu açıklamayı yaptı:
“Bizim amacımız Almanya. Benim birinci vatanım Almanya, Türkiye değil. Biz artık kendi problemlerimizi kendimiz ele almalıyız. Bizim için Türkiye ikinci vatan. Benim çocuklarım, bizim torunlarımız burada doğdu. Vatan olarak Almanya’yı görüyorlar. Bizim onların geleceğini düşünerek şimdiden karar vermemiz lazım. Türk toplumu 20 sene sonra, 50 sene sonra nasıl yaşayacak Almanya’da? Bunun kararını şimdiden vermemiz gerekiyor. Onun için biz bu partiyi kurduk”
Zingal ise DAVA’nın “AK Parti’nin Almanya’daki kolu” olmadığını, açıklamaları “saçma bir yaklaşım” olarak gördüğünü söyledi.
19 Ocak’ta Federal Meclis’te kabul edilen ve ikili vatandaşlığın önünü açan yasa tasarısının akabinde “seçmen potansiyelinin arttığına” değinen Zingal, mevcut partilerin de bu nedenle “korku ve tasaya kapıldığını” söz etti.
“Alman siyasetinde Erdoğan etkisi” vatandaşlık yasa tasarısı görüşmelerinde muhalefetin en çok lisana getirdiği tenkitlerden biri olmuştu.
Tasarının Federal Meclis’teki aralık ayındaki birinci oturumunda konuşan CDU/CSU Milletvekili Alexander Throm, “Birkaç yıl içinde Erdoğan’ın AKP’sinin bir Alman şubesinin burada, Alman Federal Meclisi’nde sizin koltuklarınıza oturmasına kimse şaşırmamalı.” demişti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, evvelki yıllarda yaptığı açıklamalarda bilhassa “Avrupalı Türkler üzerinde ehemmiyetle durduklarını” belirtmiş, Türkiye’den göç etmiş bireylerin “mümkünse yaşadıkları ülkelerin vatandaşlığını almaları” davetinde bulunmuştu.
Onlardan biri de 2018 yılında Bosna Hersek’te Avrupalı Türk Demokratlar Birliği’nin bir toplantısında yaptığı konuşma.
Avrupa’da yaşayan vatandaşların bulundukları ülkelerdeki siyasi partilerde etkin biçimde rol almalarını da isteyen Erdoğan, “O parlamentolarda ülkemize hainlik edenler değil, sizler yer almalısınız” demişti.
DAVA’nın finansmanı nasıl sağlanıyor?
DAVA ile ilgili bir başka tartışma konusu ise finansman…
İttifakın Türk hükümeti tarafından finanse edildiği savlarını da DAVA yetkilileri reddediyor.
Sadece “üyelik aidatları ve bağışlar” ile finansmanın sağlandığını belirten Zingal, “Türkiye ile hiçbir bağ” olmadığını söyledi.
DAVA’nın siyasetteki muvaffakiyet bahtı nedir?
Almanya’da geçmişte de Türkiye kökenliler tarafında siyasi parti teşebbüsleri olduysa da istenilen başarıyı elde edemedi.
Çifte vatandaşlık yasasının Nisan ayında yürürlüğe girmesi bekleniyor.
Bununla birlikte Alman vatandaşlığına geçecek olan bireyler Almanya’da oy kullanma hakkına da sahip olacak.
Kaç kişinin kaideleri karşılayacağı ve Alman vatandaşlığını alacağı ise net olarak bilinmiyor.
BBC Türkçe’ye değerlendirmede bulunan Duisburg-Essen Üniversitesi’nden Siyaset Bilimci Dr. İnci Öykü Yener-Roderburg, DAVA’nın Almanya’daki seçimlerde “başarılı olma bahtının düşük” olduğu görüşünde.
AP seçimlerinde ise Almanya’da bir seçim barajı olmadığı için “DAVA’nın Almanya seçimlerine nazaran bahtının nispeten daha yüksek olduğunu” belirten Yener-Roderburg, parti idare kadrosunun “Uluslararası Demokratlar Birliği (UID) ve DİTİB ile olan yakın ilgileri üzerinden kurulacak önemli bir mobilizasyonla oy oranlarını artırabileceğini” söyledi.
