Hemanjiom, çoğunlukla doğumla bir arada ortaya çıkan kılcal damar yahut büyük toplardamar yumaklarından oluşan uygun huylu tümörlerdir. Doğum esnasında çoklukla görünmez lakin 2 yahut 3 haftalık hayat sonrası gözle görülür hale gelir. Aileler öncelikle sıcağa bağlı isilik yahut cilt bozukluğu zannederek cildiye kısmına başvururlar.
Hemanjiom Neden Olur?
Hemanjiom neden olur? Sorusunun karşılığının tam manasıyla ne olduğu bilinmese de hemanjiom sıklığını artıran durumlar:
Erken doğan yani prematüre bebeklerde hemanjiom görülme oranı %21 olağan doğan çocuklarda ise %1-2’dir.
Kız bebeklerde erkek bebeklere oranla 3-5 kat daha fazla görülür
Hamile bayanlarda genetik araştırma sebebi ile yapılan koryonik villüs biyopsisi hemanjiom görülme riskini artırmaktadır.
Genetik olarak çok ender olarak otozomal dominant geçiş saptanmış olup aile bireyleri ortasında ender geçiş olmaktadır.
Hemanjiom En Çok Nerelerde Görülür?
Vücudun her yerinde görülmesine rağmen hemanjiomun görüldüğü yerler konusunun yüzdelik oranları şu formdadır:
%50-60 başta ve uzunluğunda çıkar.
%25 göğüs koltuk altı ve gövdede çıkar.
%15 ekstremitelerde (uzuvlarda) çıkar.
Çoğunlukla hemanjiomun iki tipi fazla görülür. Kırmızı yüzeysel çoğunlukla ciltten kabarık kapiller (çilek) hemanjiomu, oburu ise cildin altında tolar damar yumağı biçiminde yalnızca cilt yüzüne hafif bir morluk yahut hiç renk vermeden cilt altı nkavernöz (odacıklı) hemanjiomlardır.
Kapiller hemanjiom
Kapiller hemanjiom biyolojik istikametten farklıdır. Bebeklik devrinde hafif bir eritemle başlayıp süratli çoğalma periyodu olan 6. ay ile 1 yaş ortası hemanjiomlarda kanama, enfekte olma ve önemli büyüklüklere ulaştıktan sonra parçalanma (ülserasyon) görülmektedir.
Kapiller hemanjiomların süratli büyüme devri 1 yaşında durur ve gerileme periyoduna girer. Kimi hemanjiomlar tabiatıyla 2-3 yaşa kadar kaybolduğu üzere 3-5 cm’den fazla büyük olan hemanjiomların da bir kısmı ömür uzunluğu kalabilmektedir. Hemanjiom ne kadar küçük olursa yaşla bir arada o kadar çok kaybolur. 2-3 yaşından sonra kalan hemanjiomlarda pek fazla gerileme olmamaktadır.
Kavernöz hemanjiom
Kavernöz (odacıklı) hemanjiomlar, bebeklik periyodunda ekseriyetle küçüktür ve yaş ilerledikçe yaşla birlikte büyümektedirler. Ikınma ve ağlama ile hemanjiom içi basınç arttığından hemanjiom barizleşir. Bu basınçların tesiriyle de hemanjiom daha da büyür.
Porto Şarabı Lekesi
Porto şarabı lekesi dediğimiz yüzeysel kızarıklıkla başlayan, ciltle birebir düzlemde olan hemanjiomlarda yaş ilerledikçe orta yaş üstünde cilt düzeyinin üzerinde bordo, mor renkte kabarık hemanjiomlara dönüşmektedir. Bu hemanjiomda da dideral etkisizdir ve lazer tedavisi daha tesirlidir.
Hemanjiom İçin Tedavi Gerekir mi?
Çoğunlukla görsel probleme yol açan hemanjiomlar düzgün huylu tümörlerdir. Kimi şartlarda hemanjiomların kesinlikle tedavi edilmesi gerekirken, çoğunlukla hemanjiom tedavisi görselliği düzenlemek üzerinedir. Mutlak tedavi endikasyonları:
Aile ve çocuğun ilerde estetik manada rahatsız olacağı görsellikteki hemanjiomlar tedavi edilmelidir.
Büyüyen hemanjiomlarda kanama ülsere ve enfekte olan hemanjiomlar tedavi edilmelidir.
Solunum yollarında tıkanma yapabilecek hemanjiomlar acil tedavi edilmelidir.
Ağız içi hemanjiomlar kanama ve aspire edileceğinden mutlak tedavi edilmelidir.
Çok geniş hemanjiomlar trombositopeni ve kalp yetmezliği yapabileceğinden mutlak tedavi edilmelidir.
Göz etrafında görme alanını kapatan hemanjiomlar mutlak tedavi edilmelidir.
Hemanjiom Olan Hastalar Ne Yapmalıdır?
1 yaşına kadar bebeklerde şuur tam manasıyla gelişmediğinde görsel bozukluk yaratan hemanjiomların farkında olamamaktadırlar lakin 1 yaşından sonra kendilerinde olağandışı bir şey olduğunu anlarlar.
Yapılacak olan girişimsel tedavilerin 3 ay ile 1 yaş ortasında yapılması çocuklarda doktor fobisi veya işlemlerin yaratmış olduğu travmadan uzak kalmalarını sağlayacaktır.
Kanama teneffüs yollarını kapatabilecek hemanjiomların tedavisi 3 ayı beklemeden yapılmalıdır.
Tedavi hemanjiomun tiplemesine nazaran değişmektedir. Örneğin kavernöz ve porto şarabı lekesine ilaç tedavisinin tesir etmemesi üzere.
Hemanjiom olan hasta ilaç tedavisine başlamadan evvel ilaca karşı hassaslığı olup olmadığı araştırılmalıdır. Örneğin, astımlı ve diyabetik hastalarda dideral kullanılamaması üzere.
Tedavi başlamadan evvel tüm beden ultrasonografisi ile iç organ hemanjiom varlığı araştırılmalıdır.
Bölüm olarak çocuk onkolojisi, çocuk cerrahları ve kalp damar cerrahisi uzmanına başvurmaları önerilir.
Hemanjiom İlaç Tedavisi Dışında Girişimsel Ameliyatsız Tedavi Yöntemleri
Hemanjiomların içeriğindeki damar yapılarının atar damar yahut toplar damar olmasına nazaran tedavi halleri de değişiklik göstermektedir.
Lazer Tedavisi: Bu uygulama tüm yaş kümelerinde ve bebeklerin 3. ayından itibaren rahatlıkla kullanılmaktadır. Porto şarabı ve kapiller (çilek) hemanjiomlarda kullanılmaktadır. Lokal anestezi enjeksiyon yahut kremlerle uyguma yapılacak yere evvelce yapılır. Hemanjiomun büyüklüğüne nazaran seans sayısı belirlenir.
Köpük ve likid skleroterapi: Bu tedavi usulü de tüm yaşlarda kullanılır. Yaş küçüldükçe uygulanacak ilacın dozu azaltılır. Uzman bireylerce uygulanmalıdır. İlaç ince kılcallara köpüksüz likit halde uygulanır; büyük damarlara köpük haline getirilerek uygulama yapılır.
Glue (yapıştırıcı) ile hemanjiom tedavisi: Yeni bir teknoloji olan siyanoakrilat içerikli damar yapıştırıcıları hemanjiom tedavisinde kendisine yer bulmaya başlamıştır. Daha çok dirençli büyük damarlı hemanjiomlarda kullanılır.
Radyofrekansla hemanjiom tedavisi: Lazer tedavisi ile tam manasıyla kaybolmayan, yüzeysel cildin altında olan hemanjiomlarda kullanılır. Cildin altına ince bir iğne ile radyo frekans gücünün verilmesine dayanır. Lokal anestezi kullanılır.
