Türkiye Psikiyatri Derneği Anksiyete Bozuklukları Bilimsel Çalışma Ünitesinin tanımlamaları doğrultusunda ele almamız gerekirse; birinci olarak Panik atak ve panik bozukluğun iki başka kavram olduğunu belirtmek yararlı olacaktır. Panik ataklar zaten ortaya çıkan, yaşandığı an kişiyi dehşet içerisinde bırakabilen ve vakit zaman tekrarlanan ağır dehşet ve külfet nöbetleridir.
Panik Atağı, birdenbire başlar, giderek şiddetlenir ve 10 dakika içinde şiddeti en ağır seviyeye çıkar; birden fazla vakit 10-30 dakika (seyrek olarak da 1 saate kadar) devam ettikten sonra tabiatıyla geçer.
PANİK ATAĞININ BELİRTİLERİ NELERDİR?
Göğüs ağrısı ya da göğüste sıkışma,
Çarpıntı, kalbin kuvvetli ya da süratli vurması
Terleme,
Nefes darlığı ya da boğulur üzere olma,
Soluğun kesilmesi
Baş dönmesi, sersemlik, düşecek ya da bayılacak üzere olma
Uyuşma ya da karıncalanma
Üşüme, ürperme ya da ateş basması,
Bulantı ya da karın ağrısı
Titreme ya da sarsılma
Kendini ya da etrafındakileri değişmiş, tuhaf ve farklı hissetme
Kontrolünü kaybetme ya da çıldırma korkusu
Ölüm korkusu
Bir Panik Atağında bu belirtilerden en az 4 ya da daha fazlası bulunur.
PANİK BOZUKLUĞU NASIL OLUŞUR?
İlk evrede ataklar başlıyor.Hiçbir neden yokken aniden başlayan göğüs ağrısı, göğüste sıkışma, çarpıntı, nefes alamama, terleme, titreme, üşüme ya da ürperme, bazen de bulantı ya da karın ağrısı, baş dönmesi, dengesizlik; düşecek ya da bayılacakmış üzere olma, uyuşma ya da karıncalanma üzere belirtiler, kişiyi dehşet içinde bırakır.
O an “kalp krizi” geçirdiğini ya da felç geçirmekte olduğunu zannederek ağır bir “ölüm korkusu” ya da “felç olma korkusu” yaşar.
Bazen de başında bir tuhaflık, sersemlik, kendisini ya da etrafını bir garip ya da değişik hissetme üzere hislerin ortaya çıkmasıyla, “kontrolünü kaybetmeye” ya da “çıldırmaya başladığını” düşünerek kendisine ya da etrafındakilere bir ziyan vermekten korkmaya başlar. Bu evreden sonra ataklar tekrarlamaya başlar. Bir mühlet sonra kişi atakların geleceğine dair bir beklenti süreci içine girer ve beklenti anksiyetesi oluşur. Kişi bu süreçlerin akabinde kendini içinden çıkılmayacağını düşündüğü bir süreçte hisseder ve bireye depresif niyetler ile depresif ruh hali eşlik eder. Bu sürecin akabinde kişi sorunla karşı karşıya kalmamak ismine kendi stratejilerini geliştirmeye ve günlük davranışlarını değiştirmeye başlar.
PANİK BOZUKLUĞU NE SIKLIKTA ve KİMLERDE GÖRÜLÜR? Panik Bozukluğu Ruh sıhhati alanında çalışan profesyoneller tarafından düzgün bilinen ve çok sık görülen bir durumdur. Öyle ki toplum içinde rastgele 100 kişinin yaklaşık 3-4’ü bu hastalığı ya daha evvel geçirmişlerdir ya da hala bu hastalığı yaşamaktadırlar. Ekseriyetle birinci sefer 20-35 yaşları ortasında başlar. Bayanlarda, erkeklere nazaran 2-3 kat fazla görülür. Panik Bozukluğunun neden oluştuğuna ait iki bilimsel açıklama vardır: 1. Panik Bozukluğu, beynimizde nöron ismi verilen hudut hücrelerinden salgılanan, heyecan ve duygusal yaşantılarımızı düzenleyen birtakım beyin hormonlarının olağandışı çalışması sonucu oluşmaktadır. 2. Panik Bozukluğu, günlük yaşantımızda yaptığımız birtakım davranışlarımızın sonucunda ortaya çıkan ve büsbütün “doğal ve zararsız” olan çarpıntı, terleme, nefes sıkışıklığı ya da baş dönmesi gibi bedensel belirtilerin, hasta tarafından makus bir hastalığın belirtileri olarak kıymetlendirilmesi ve bunun sonucunda da “kalp krizi geçiriyorum, öleceğim”, “çıldırıyorum”, “felç olacağım” biçiminde yanlış yorumlanması ile oluşur. Panik Bozukluğu, tedavisi mümkün bir hastalıktır. Bugün için aktifliği bilimsel araştırmalarla kanıtlanmış iki türlü tedavisi vardır. Bunlar İlaç tedavisi ve Terapi Sürecidir. Son yıllarda yapılan çalışmalarda ilaç kullanımı olmaksızın panik bozukluk tedavilerinin yapılabileceği gözlemlenmiştir. Terapilerde iki temel gaye bulunmaktadır. Birinci olarak kişinin, aslında büsbütün “zararsız” olan Panik Atağı belirtileri hakkındaki yanlış bilgi ve inanışlarının düzeltilmesi ve bireye bu belirtiler ile korkmadan baş edebilmesinin öğretilmesi amaçlanır. Bir oburu ise kişi panik atağı geleceğinden korktuğu için tek başına bulunmaktan kaçındığı yer ve durumlarla kademeli bir formda tekrar tekrar karşılaştırılması, böylelikle kaygılarının üstüne gitmesi sağlanarak endişelerini yenmesi amaçlanır.PANİK BOZUKLUĞU NEDEN OLUŞUR?
PANİK BOZUKLUĞUNUN TEDAVİSİ MÜMKÜN MÜDÜR?
