Diz ağrısı her yaştan insanın karşılaşabileceği, epeyce yaygın bir şikayettir. Hastaların hayat konforunu düşüren ve hatta ilerledikçe günlük hayatın sürdürülememesine neden olabilen bu sıhhat sorunu muhakkak ihmal edilmemelidir.
Değerli hastalarım bu yazımda sizlere sıkça karşımıza çıkan ve ömür kalitesini olumsuz etkiyen diz ağrısı hakkında ayrıntılı bilgi vereceğim.
Diz ağrısı hayli yaygın bir sorun olsa da ekseriyetle istirahat ve kas gevşetici kullanımı ile denetim altına alınabilir. Lakin bu yaygın ağrının altında yatan farklı nedenler olabileceği de unutulmamalıdır. Bilhassa ilerleyen yaşlarda ortaya çıkan diz ağrılarının kesinlikle bir uzman tarafından kıymetlendirilmesi gerekir.
Diz Ağrısı Nedenleri?
Diz ağrısının pek çok nedeni olabilir. Yaygın olan nedenler ekseriyetle travma, kaza ya da zorlamaya bağlı olarak meydana gelen zedelenmelerdir. Lakin diz bölgesi çok hareketli olduğu ve bu bölgede çok sayıda kas, tendon ve eklem bulunduğu için çok farklı hastalıklar da diz ağrısına neden olabilir.
Diz ağrısına neden olan sıkıntılardan kısaca bahsetmem gerekirse;
Ön çapraz bağ yaralanmaları
Kırıklar
Menisküs
Diz bursiti
Koşucu diz (Patellar tendinit)
Diz kapağı çıkığı
Kireçlenme
ITB Sendromu (Iliotibial band sendromu)
Romatoid artrit
Septik artrit
Gut
Yalancı gut (Psödogut) üzere sıkıntıların belirtileri ortasında diz ağrısının yer aldığını söyleyebilirim.
Diz Ağrısı İçin Nasıl Teşhis Konulur?
Değerli hastalarım diz ağrısı meseleniz varsa ve birkaç günden uzun sürdüyse kesinlikle bir doktora gitmenizi öneriyorum. Diz ağrısının nedenlerini bulmak için farklı teşhis usullerine başvurulabilir. Artık sizlere bu formüllerden bahsedeceğim.
Fiziksel Muayene: Diz ağrısının nedenini bulmak için birinci olarak ayrıntılı bir fizikî muayene yapılması gerekir. Dizde şişlik, yanma, morarma ya da hassasiyet olup olmadığı ile ilgili inceleme yapılır. Alt bacak hareketi incelenir ve dizin genel bütünlüğünü kıymetlendirmek için itme ve çekme hareketleri ile fizikî denetimler tamamlanır.
Röntgen: Dizde rastgele bir kırık olup olmadığını ya da dejeneratif eklem hastalığını tespit etmek için röntgen çekilmesi gerekir.
Bilgisayarlı Tomografi: BT olarak isimlendirilen bu teşhis tekniğinde kemik problemlerinin ve ince kırıkların teşhis edilmesi mümkündür. Şayet iltihaplanma yoksa gut teşhisi bile BT ile konulabilir.
Ultrason: Diz ve etrafındaki yumuşak dokunun incelenmesi için ultrason çekilmesi gerekir.
Manyetik Rezonans Görüntüleme: MR olarak da bilinen bu teşhis prosedüründe bağ, tendon, kas ve kıkırdak doku yaralanmaları incelenir.
Değerli hastalarım üstte bahsettiğim teşhis formüllerine ek olarak enfeksiyon ve iltihap kuşkusu olan durumlarda kan testleri de yapılabilir. Ayrıyeten artrosentez olarak adlandırıldığımız eklem aspirasyonu olarak da bilinen; eklemden sıvı toplanması biçiminde gerçekleştirilen teşhis formülü de artrit, septik artrit ya da gut üzere hastalıkların ayırıcı teşhisinde tercih edilen bir yoldur.
Diz Ağrısı Nasıl Tedavi Edilir?
“Hastalık değil, hasta vardır” ideolojisinin geçerli olduğu diz ağrısı tedavisi kişi özelinde, kişinin gereksinimleri doğrultusunda belirlenmelidir. Diz ağrısının tedavisinde sorunun neden kaynaklandığı belirleyicidir. Bu nedenle diz ağrısına neden olan temel faktör doğrultusunda farklı tedavi prosedürlerine başvurulabilir.
İstirahat: Mekanik nedenlere yani travma, yaralanma ya da zorlamaya bağlı olarak meydana gelen diz ağrılarında öncelikle istirahat ile dizin dinlendirilmesi tavsiye edilir.
İlaç Tedavisi: Mekanik nedenlere bağlı diz ağrılarında ağrının şiddeti fazlaysa hastanın düzgünleşme süreci için ilaç tedavisine başvurulabilir. Ayrıyeten gut ya da romatoid artrit üzere hastalıklarda da ilaç tedavisi uygulanır.
Fizik Tedavi: Diz ve etrafındaki kasların güçlenmesi için ağrı nedeni de göz önünde bulundurularak fizik tedavi planlaması yapılabilir. Bu süreçte bölgenin güçlenmesi, ve esnekliğinin arttırılması amaçlanır.
Medikal Takviye: Fizik tedaviye ek olarak diz bölgesini destekleyecek medikal koruyucular da kullanılabilir.
Enjeksiyon: Diz ağrıları için enjeksiyon prosedürleri yaygın olarak kullanılır. Günümüzde sıkça kullanılan enjeksiyon tekniklerinden bahsetmem gerekirse;
Kortikostreoidler: Artrit alevlenmesi üzere meselelerde diz ağrısını hafifletmek için kortikostreoid içeren enjeksiyonlar kullanılabilir.
Hyaluronik asit: Eklemler hareket kabiliyetini arttıran ve eklemler ortasında harekete bağlı aşınmayı engelleyen hyaluronik asit, hareket kabiliyetini yükseltmek için enjekte edilebilir.
PRP (Trombosit açısından güçlü plazma): PRP kişinin kendi kanının santrifüj edilmesi ile hazırlanan ve güzelleşmeyi destekleyen özel bir serumdur. Tendon yırtığı, burkulma üzere durumlarda tercih edilebilir.
Ameliyat: Eklem meselelerinde cerrahiye her vakit en son başvurulur. Fakat diz protezi gereksinimi başta olmak üzere, hasarlı kemikleri çıkarmak ve yırtık bağları yine yapılandırmak üzere ihtiyaçlar olduğu vakit cerrahi müdahale yapılabilir.
Diz Ağrısına Ne Uygun Gelir?
Diz ağrısı mekanik nedenlere bağlı olduğu vakit istirahat ile geçer. Kıymetli hastalarım sizlerle ömür kalitenizi arttıracak ve diz ağrısı için hami olacak tedbirler paylaşacağım. Fakat bu teklifleri uzman görüşüne başvurmadan ve muayenenizi yaptırmadan hayata geçirmemeniz gerektiğini hatırlatmak istiyorum.
Soğuk kompres: Bilhassa iltihaba bağlı ortaya çıkan diz ağrılarında bölgeye buz koymak hayli rahatlatıcıdır. Fakat bu rahatlatıcı etkiyi sürdürmek isterseniz cilt hasarına neden olabilirsiniz. Bu nedenle 2-3 saatlik periyodlarla en fazla 20 dakikalık uygulamalar yaparak diz ağrısını hafifletebilirsiniz.
Sıcak kompres: Diz ağrısının nedenleri ortasında iltihap ve enflamasyon kuşkusu yoksa sıcak kompres uygulamaları da rahatlatıcı tesir sağlar. Soğuk uygulamalarda olduğu üzere sıcak uygulamaları da aralıkla yapmak gerekir.
Dikkat Edin: Bilhassa apansız başlayan diz ağrılarında birinci 48 saat sıcak kompres uygulamaktan kaçının. Kırık, enflamasyon ve iltihap ihtimalini göz önünde bulundurarak soğuk kompres tercih edin.
Diz bandajı: Hasarlı dokularda sıvı birikmesini engelleyen bandajlama birebir vakitte dizin stabil kalmasını sağlar ve ağrıyı azaltır. Fakat kan sirkülasyonuna mahzur olmayacak formda, nefes alan bir bandaj ile uygulama yapılmalıdır.
Bacak kaldırma: Şayet dizlerde şişlik varsa şişliği azaltmak için bacakların altına bir yükseklik koymak ya da bacağı makul aralıklarla üst kaldırmak rahatlama sağlar.
