Melanom bir çeşit cilt kanseridir. Melanosit olarak isimlendirilen cilt hücrelerinden köken alır. Melanositler melanin üreterek cildin rengini oluşturan hücrelerdir.
Cilt kanserlerinin sadece %1’i melanomdur. Melanom sıklıkla malign melanom ya da kutanöz melanom olarak isimlendirilir.
Melanom şayet erken evrede tespit edilirse tedaviye uygun cevap verir. Fakat erken tespit edilmezse, bedenin öteki kısımlarına çok kolay bir formda yayılım gösterir.
Melanomun evreleri nelerdir?
Kanser evrelemesi, kanserin ne durumda olduğu, nereye kadar ilerleyceği ve tedavisinin ne olacağına karar vermek için değerlidir. Evresine nazaran kanser kana karışıp lenf nodlarına yaylım yapabilir.
Evre 0
Hastada olağandışı melanositler vardır. Fakat yalnızca cildin dış katmanında bulurlar. Bu evreye melanoma in situ ismi da verilir.
Evre 1
1A: 1 mm’den küçük bir tümör vardır. Yara yapmaz, ülserasyon göstermez.
1B: Tümör 1mm’den küçüktür fakat yara yapmıştır. Yahut 1-2 mm ortasındadır ve yara yapmamıştır.
Evre 2
2A: Tümör 1-2 mm ortasındadır ve yara yapmıştır. Ya da 2-4 mm ortasındadır ve yara yapmamıştır.
2B: Tümör 2-4 mm ortasındadır ve yara yapmıştır. Ya da 4mmden büyük ve yara yapmamıştır.
2C: Tümör 4 mm’den büyüktür ve yara yapmıştır.
Evre 3
Bu evrede tümör rastgele bir boyutta olabilir, yara yapmış ya da yapmamış olabilir. Bununla birlikte aşağıdaki bulgulardan en az 1 tanesi de görülmelidir.
Lenf noduna yayılmış kanser
Tümör ve en yakın lenf nodu ortasındaki lenf damarında tespit edilmiş kanser
İlk bulunan tümörden farklı olarak 2cm üstünde yeni bir tümör bulunması
Evre 4
Kanser tüm bedene yayılmıştır. Yumuşak dokular, kemikler ve iç organ tutulumu gözlenir.
Melanom belirtileri nelerdir ?
Erken belirtiler varolan bir bende değişiklikler yahut daha evvel olmayan, yeni büyüyen ciltte bir kabarıklık olarak belirtilebilir.
Eğer melanoma hücreleri melanom üretmeye devam ediyorsa, tümör hücreleri kahverengi yahut siyah olabilir. Melanin üretimi yoksa tümör pembe yahut cilt rengi olabilir.
Bir bende melanom kuşkusu oluşturan bulgular
Asimetri
Düzensiz sınırlar
Renk değişikliği
0.5 cmden büyük olması
Normalden değişiklik göstermesi sayılabilir.
Melanomlar en sık cildin güneşe ağır olarak maruz kaldığı bölgelerde oluşur. Bu bölgeler
Erkeklerde göğüs ve sırt bölgesi
Kadınlarda bacaklar
Boyun
Yüz olarak sayılabilir.
Melanom neden olur ?
Normalde yeni üretilen cilt hücreleri meyyit olan hücrelerin yerine geçerler. Şayet melanositlerde DNA hasarı varsa yeni hücre üretimi denetimsiz bir hal alır. Büyüyen hücreler bir ortaya gelir ve tümör oluşturur.
DNA hasarına neyin sebep olduğu kesin değildir. Lakin UV ışın maruziyeti ve genetik yatkınlık suçlanmaktadır.
Genetik: Cilt rengi beyaz beşerler esmerlere nazaran 2.5 kat daha fazla melanom riskine sahiptir.
Yaş: Melanom riski yaşla birlikte artar. Ortalama teşhis yaşı 63tür. Fakat melanom buna karşın genç erişkinlerde en sık görülen cilt kanseridir.
