Herkese sorsak hepimiz benzeri tanımlamaları yaparız. Ertelemek demek yapacağımız bir iş, sorumluluk, misyon vb. durumları yapmamak ya da yapmayı geciktirme halimizdir.
İnsanlar çoklukla işlerini ertelerler ya da yapmazlar bireye niye yapmadın ya da yapmak için neden bu kadar geciktin diye sorduğunuzda vakit bulamadım, yapacaktım da ortaya öteki bir şey girdi, unuttum, param yoktu, vaktim yoktu üzere çeşitli mazeretler üretebilirler.
Peki bunu niçin yaparlar?
Örneğin bir üniversite öğrencisinin final devri ve 1 hafta sonra sınavı olduğunu düşünelim ama öğrenci son geceye kadar imtihanla ilgilenmez son gece geldiğinde ise dersin başına oturur ve sabaha kadar sonraki gün ki imtihana hazırlanır. Bu öğrenci koca bir hafta dururken bütün işini 8-10 saatte sığdırmak istemiştir.
Diğer bir örnek A şahsı alkol kullanıyordur alkolün kendisine vereceği ziyanı biliyordur ve daima bırakacağını söylüyordur lakin bir türlü bırakamıyordur.
Bir örnek daha verirsek hepimiz vakit zaman diyete başlayacağımızı söylüyoruz lakin bir türlü başlayamıyoruz şunu da yiyelim şuraya yeni bir yer açılmış oraya da gidelim o denli başlayacağım mazeretleriyle erteliyoruz.
3 örneğe de baktığımızda ortak özelliği görüyoruz muyuz? Daima istiyoruz lakin ortaya öteki şeyler giriyor hasebiyle yapmamız gerekeni yapmıyoruz ya da yapamıyoruz. Zira asıl istediğimiz şey aksiyonu yapmak değil aksiyonun sonucu oluyor.
Alkol almayı bırakmak istiyoruz lakin alkolden aldığımız hazzı bırakmak istemiyoruz diyete başlamak istiyoruzdur lakin sevdiğimiz yiyeceklerden aldığımız hazzı bırakmak istemiyoruzdur. Bu sebeplerle de bırakmayı hep ertelemiş oluyoruz.
Peki sınavı son dakikaya bırakan arkadaş neden son dakika imtihana çalışıyor? Zira şayet sınava çalışmazsa büyük ihtimalle sınavı geçemeyecek ve sınıfta kalacak bu durum onda dehşet yarattığı için son gece de olsa imtihana çalışmayı istemiş oluyor. Yani bu arkadaşımız için diyebiliriz ki korkmak onda bir motivasyon sağladı ve yapması gereken misyonu yapmış oldu.
Aslında bir şeyi ertelerken bizde bıraktığı endişeyi tasayı hissetmemek için ertelemiş oluyoruz. O gerginliğe katlanamıyoruz katlanmak istemiyoruz ve erteleyince de kısa vadeli bir rahatlama yaşıyoruz. Neyse sonra hallederim diyoruz ve erteliyoruz.
Ertelemek istememizin bir sebebi daha olabilir sonuçları uzun vadede elde etme bir işi yapmak mı daha kolay bir işi yapmaya başlamak mı? Diyete başlayacağız fakat tahminen kilo vermek uzun vadede alacağımız bir sonuç lakin ertelersek çabucak sonuca ulaşmış oluyoruz ve o rahatsızlık hissimizi dışarıda bırakmış oluyoruz.
Her şeyi toparlarsak bir vazifesi yapmak için 3 şeye gereksinimimiz olur;
İşe başlamak için enerjiye
İşi kendisine
İşin sonuçlarına
Nasıl yapacağız?
Yapacağımız bir iş için vakit belirleyeceğiz ( 3 ağustos pazartesi gideyim)
Bahanelerimiz için olumsuz davranış koyacağız ( Şayet ertelersem beğendiğim şeyi almayacağım).
Tek başınıza bir şeyler yapmaktan zorlanıyorsanız yanınızda size eşlik edecek biriyle de aktiviteler yapabilirsiniz. Size sıkıcı gelen aktiviteleri kendiniz için daha haz verici aktifliğe çevirebilirsiniz. Örneğin spor yapmak sizi bunaltıyorsa ya da bir türlü yapamıyorsanız yanınıza bir arkadaşınızı alarak spora gidebilirsiniz böylece spor aktifliğine bir toplumsallıkta katmış oluyoruz.
Ayrıca unutmamak gerekir ki yaptığımız her misyon, her iş, her aktifliğin sonunda alacağımız sorumluluğumu yaptım hissi ve rahatlaması bir sonraki yapacağımız iş için bize motivasyon sağlayacaktır.
Yaptığımız her şeyin sonunda kendimize bir ödül koyup ertelememeyi pekiştirebiliriz örneğin gitmemiz gereken bir yer lakin siz bir türlü gitmiyorsunuz diyelim ki gittiniz yaptığınız işin sonunda bir yerde kahve içmek, arkadaşlarınızla buluşmak ya da tek başınıza hoşlandığınız aktiviteleri de yapmak bir sonraki işiniz için motivasyon sağlayacaktır.
Eğer bir işi yapmak sizi zorluyorsa işinizi çok bölmemek şartıyla 2-3 basamağa paylaştırabilirsiniz.
Yukarıda ki öğrenci örneği için son geceye bırakmak değil de 2-3 gece evvelden imtihana hazırlanmak daha kolay olacaktır fakat yapacağımız işi çok kısımlara ayırdığımızda tekrar ertelemeyi erteleyeceğimizi de görmüş oluruz.
Son olarak yapacağımız işte vs. dikkat gerektiriyorsa kendinizi en dinç hissettiğiniz vakit yapabilirsiniz ya da sizi motive eden araçlar kullanabilirsiniz dikkat gerekiyorsa daha dinç olmak için kahve vs ya da spor yapacaksanız sevdiğiniz müzik eşliğinde yapmanız üzere.