BM nedir? BM hangi ülkelerden oluşuyor? BM’nin vazifeleri ne?

AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan açıklamalarda bulundu. BMGK’deki 15 süreksiz üyenin tesiri olmadığını söyleyen Erdoğan, “BM’de 5 tane daimi üye ve bunun yanında 15 tane süreksiz üye. Bu daimi üyelerin pozisyonu 2 dudak ortasında her kararı verebiliyor. Daimi üyelerin de bizleri daimi üye yapmaları üzere hesapları yok” dedi. Pekala, BM nedir? BM hangi ülkelerden oluşuyor? BM’nin vazifeleri ne?

BM NEDİR?

Birleşmiş Milletler (BM), 24 Ekim 1945’te kurulmuş; dünya barışını, güvenliğini korumak ve milletlerarasında ekonomik, toplumsal ve kültürel bir iş birliği oluşturmak için kurulan milletlerarası bir örgüttür. Birleşmiş Milletler kendini “adalet ve güvenliği, ekonomik kalkınma ve toplumsal eşitliği milletlerarasında tüm ülkelere sağlamayı hedef edinmiş global bir kuruluş” olarak tanımlamaktadır. Memleketler arası bağlarda kuvvet kullanılmasını üniversal seviyede yasaklayan birinci antlaşma 26 Haziran 1945’te 50 ülke tarafından imzalanan Birleşmiş Milletler Antlaşması’dır.

Örgütün, kurulduğu yıllarda 51 olan üye sayısı şu an prestijiyle üyeliği kaldırılan Vatikan ve değiştirilen Çin son katılan üye Güney Sudan dahil 193’e ulaşmıştır. Örgütün idaresi New York’ta bulunan genel merkezinden yürütülür ve üye ülkelerle her yıl nizamlı olarak yapılan toplantılar yeniden bu genel merkezde gerçekleştirilir.

Örgüt yapısal olarak idari kısımlara ayrılmıştır; Genel Konsey, Güvenlik Kurulu, Ekonomik ve Toplumsal Kurul, İdare Kurulu, Genel Sekreterlik ve Memleketler arası Adalet Divanı. Örgütün en göz önündeki merci Genel Sekreterdir.

Birleşmiş Milletler fikri birinci olarak, II. Dünya Savaşı’nın bitiminde savaşın galibi ülkeler tarafından, ülkeler ortasındaki uyuşmazlığı ortadan kaldırarak ileride meydana gelebilecek ve kendi güvenliklerini tehdit edebilecek bir savaşın önüne geçebilmek maksadıyla ortaya atılmıştır. Örgüt yapısının hala bu emeli koruduğunu Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulu’nun varlığı ve çalışmalarıyla ortaya koymuştur. Güvenlik Kurulu on beş ülkeden oluşmakta olup, bu üyelerden beşi daimi üye statüsündedir ve mutlak veto yetkisine sahiptir. Bu ülkeler ABD, Rusya, Çin, Birleşik Krallık ve Fransa’dır.[3] Güvenlik Kurulunun karar alabilmesi için 9/15 oranı gerekli olup, daimi üyelerden rastgele birisinin aksi istikamette oy kullanmaması gereklidir. BM içtihatlarına nazaran Güvenlik Kurulu karar alırken veto yetkisine sahip üyelerden biri yahut birkaçının oylamaya katılmaması bu üyelerin kararı veto ettiği manasına gelmemektedir. Ayrıyeten daimi üyelerin çekimser kalmaları da birebir sonucu vermektedir.

BM DAİMİ ÜYELERİ HANGİ ÜLKELER?

Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulu’nun beş daimi üyesi şunlardır:

Amerika Birleşik Devletleri
Birleşik Krallık
Fransa
Rusya
Çin

BM SÜREKSİZ ÜYELERİ

Birleşmiş Milletler (BM) üye ülkeleri, dünya genelinde 190’dan fazla ülkeyi kapsamaktadır. BM’nin resmi üye sayısı 193’tür. Üye ülkeler, BM’nin temel gayelerini desteklemek ve milletlerarası işbirliğini teşvik etmek hedefiyle bir ortaya gelirler.