NASA’nın web sitesinde yer alan bilgilere nazaran, NOAA, NASA ve memleketler arası Güneş Döngüsü Kestirim Paneli tarafından düzenlenen bir telekonferansta, Güneş’in “solar maksimum” evresine girdiği duyuruldu.
NASA Uzay Hava Durumu Programı Yöneticisi Jamie Favors, bu cihanın yaklaşık bir yıl süreceğinin varsayım edildiğini belirtti. Güneş’te leke oluşumu üzere çeşitli aktivitelerin artmasının öngörüldüğünü söz eden Favors, bu artışın Güneş ile ilgili araştırmalar için yeni fırsatlar sunacağını ve birebir vakitte Dünya ile Güneş Sistemi üzerinde tesirler yaratacağını vurguladı. Pekala, Güneş’in girdiği yeni evre Solar azamî nedir evresi nedir? Solar azamî evresinin tesirleri neler olacak? İşte, ayrıntılar…
SOLAR AZAMÎ NEDİR?
Solar azamî, Güneş’in 11 yıllık döngüsü içinde Güneş aktivitesinin en yüksek olduğu periyodu söz eder. Bu evrede Güneş’in yüzeyinde daha fazla güneş lekesi, patlama ve koronal kütle atımı üzere olaylar görülür. Güneş lekeleri, Güneş’in manyetik alanının karmaşık hale gelmesi sonucu oluşan, Güneş yüzeyinin daha soğuk bölgeleridir. Solar azamî sırasında, bu lekelerin sayısı artar ve Güneş’in genel güç çıkışı ve manyetik aktifliği de yükselir.
Solar azamî devri, Güneş’in manyetik alanında değişikliklerin olduğu bir süreçtir. Bu değişiklikler, Güneş’in yüzeyinde meydana gelen patlamalar ve manyetik fırtınalarla sonuçlanabilir. Güneş’ten çıkan gücün artması, dünya üzerindeki hava durumunu, uydu ve irtibat sistemlerini, hatta elektrik şebekelerini etkileyebilir.
SOLAR AZAMÎ EVRESİNİN TESİRLERİ NELERDİR?
Solar azamî evresinin tesirleri, hem dünya üzerinde hem de uzaydaki sistemler üzerinde çeşitli biçimlerde hissedilir. İşte, bu cihanın birtakım kıymetli tesirleri:
1. Güneş lekelerinin artışı:
Solar azamî sırasında Güneş lekeleri sayısı artar. Bu lekeler, Güneş’in yüzeyinde meydana gelen manyetik aktivitenin bir göstergesidir. Artan güneş lekeleri, Güneş’in genel yüzey sıcaklığını etkileyebilir.
2. Güneş patlamaları:
Güneş azamisi, güneş patlamalarının (solar flares) sıklığını ve büyüklüğünü artırır. Bu patlamalar, Güneş’ten büyük ölçülerde güç ve parçacıkların uzaya fırlatılmasına neden olur. Bu durum, dünya üzerindeki irtibat ve navigasyon sistemlerini etkileyebilir.
3. Koronal kütle atımı (CME):
Solar azamî periyotlarında, Güneş’ten büyük ölçülerde plazma ve manyetik alanın uzaya atılması olayına koronal kütle atımı denir. Bu olaylar, Dünya’nın manyetik alanıyla etkileşime girdiğinde, jeomanyetik fırtınalara neden olabilir.
4. Jeomanyetik fırtınalar:
Güneş’ten gelen yüksek güçlü parçacıklar, Dünya’nın manyetik alanıyla etkileşime geçtiğinde jeomanyetik fırtınalar meydana gelir. Bu fırtınalar, bağlantı sistemlerinde kesintilere, elektrik şebekelerinde arızalara ve hatta kutup ışıkları (aurora borealis) üzere görsel olaylara yol açabilir.
5. Uzay hava durumu:
Solar azamî devri, uzay hava durumunu tesirler. Uzayda meydana gelen yüksek güçlü parçacık akışları, uydu sistemleri ve astronotlar için risk oluşturabilir. Uzayda bu tıp tesirlerin önlenmesi için çeşitli tedbirler alınması gerekmektedir.
6. İklim üzerindeki tesirler:
Güneş aktivitesindeki değişiklikler, uzun vadede iklim üzerinde tesirli olabilir. Lakin, Güneş’in iklim üzerindeki tesirleri karmaşık bir yapıdadır ve bu mevzuda daha fazla araştırma gereklidir.
