Çanakkale Savaşı, I. Dünya Savaşı sırasında 1915-1916 yılları ortasında Gelibolu Yarımadası’nda Osmanlı İmparatorluğu ile İtilaf Devletleri ortasında yapılan deniz ve kara muharebeleridir.
Bu savaş, Türk ulusunun bağımsızlık ve özgürlük uğraşında dönüm noktası olmuştur
Savaşın başlangıcı 18 Mart 1915’te olmuş ve 9 Ocak 1916 tarihinde büyük bir zaferle sonuçlanmıştır. Çanakkale Zaferi, Türk tarihinin en kıymetli olaylarından biri olarak kabul edilir ve bu yıl 109. yıl dönümü kutlanıyor.
Çanakkale Savaşı’nın sonuçları ortasında İngiltere’den 400 bin, Osmanlı İmparatorluğu’ndan 500 bin ve Anzaklar ile bir arada Fransa üzerinden 125 bin asker bu savaşa katılmıştır.
Savaşın sonunda İtilaf Devletlerinden 250 bin kadar asker ölürken, Osmanlı Devleti’nde ise 253 bin kadar Türk asker şehit olmuştur.
Bu savaş, tıpkı vakitte Mustafa Kemal Atatürk’ün ülkede ve dünyada ismini duyurarak inanç sağladığı en kıymetli savaştır.
Çanakkale Zaferi, Osmanlı Devleti’nin batılı itilaf güçlerine karşı kazandığı büyük bir savunma zaferidir. 1914-1915 yılları ortasında denizde ve 1915-1916 yılları ortasında Gelibolu Yarımadası’nda kara savaşları biçiminde gerçekleşen bu gayret, Türk milletinin destansı direnişiyle sonuçlanmıştır
İtilaf devletlerinin emeli, Çanakkale Boğazı ve İstanbul’u ele geçirerek Rusya’ya dayanak sağlamaktı. Lakin Osmanlı Ordusu’nun stratejik savunması ve Nusret Mayın Gemisi’nin başarılı mayın döşeme operasyonları sayesinde itilaf donanması ağır kayıplar vermiş ve deniz hücumlarından vazgeçmek zorunda kalmıştır.
Kara savaşlarında da Osmanlı Ordusu ve Türk milletinin kararlı çabası, itilaf güçlerinin Gelibolu’dan çekilmesiyle sonuçlanmıştır.
Çanakkale Savaşı’nın değeri, yalnızca askeri bir zafer olmanın ötesindedir. Türk tarihine altın harflerle yazılan bu savaş, Anadolu topraklarının ve boğazların Türk hâkimiyetinde kalmasını sağlamış, Dünya Savaşı’nın gidişatını değiştirmiş ve Çarlık Rusya’nın çöküşünü hızlandırmıştır.
Aynı vakitte, Türk milletinin birlik ve beraberlik içinde kazandığı büyük bir zafer olarak anılmaktadır.
ÇANAKKALE SAVAŞI’NDA HANGİ ÜLKELER YER ALDI?
Çanakkale Savaşı, Osmanlı Devleti ile İtilaf Devletleri ortasında gerçekleşen büyük bir çatışmaydı. İtilaf Devletleri tarafında en önemli olarak Birleşik Krallık, Fransa, Avustralya, Yeni Zelanda ve Britanya Hindistanı yer aldı.
Osmanlı Devleti ise kendi güçleri yanında Alman İmparatorluğu ve Avusturya-Macaristan İmparatorluğu’nun dayanağıyla savaşmıştır. Bu savaş, Gelibolu Yarımadası’nda deniz ve kara harekâtları biçiminde gerçekleşmiş ve sonucunda Osmanlı Devleti’nin zaferiyle sonuçlanmıştır.
18 MART NEDEN KIYMETLİDİR?
18 Mart, Türk tarihi için büyük bir dönüm noktası olan Çanakkale Zaferi’nin yıl dönümüdür. Bu tarih, Osmanlı Devleti’nin, Birinci Dünya Savaşı sırasında itilaf devletlerine karşı kazandığı büyük bir savunma zaferini simgeler.
Çanakkale Savaşı, Türk milletinin birlik ve beraberlik içinde gösterdiği kahramanca direnişin ve bağımsızlık uğraşının en değerli örneklerinden biridir.
Çanakkale Zaferi’nin değeri, yalnızca askeri bir muvaffakiyet olmanın ötesine geçer.
Bu zafer:
• Anadolu topraklarının ve boğazların Türk hâkimiyetinde kalmasını sağlamış,
• Dünya Savaşı’nın gidişatını etkilemiş,
• Çarlık Rusya’nın çöküşünü hızlandırmış,
• Türk milletinin azim ve kararlılığını tüm dünyaya göstermiş,
• Ulusal birlik ve bağımsızlık ruhunu pekiştirmiş,
• Mustafa Kemal Atatürk üzere kıymetli başkanların öne çıkmasına yer hazırlamıştır.
Bu nedenlerle, 18 Mart Çanakkale Zaferi, Türkiye’de ulusal bir bayram olarak anılır ve kutlanır. Şehitlerimizi anma ve onların fedakarlıklarını hatırlama günüdür.
ÇANAKKALE SAVAŞI’NIN SONUÇLARI NELERDİR?
Çanakkale Savaşı’nın sonuçları, tarihin akışını etkileyen kıymetli gelişmeleri içermektedir. Bu sonuçlar şunlardır:
• Askeri Muvaffakiyet: Osmanlı ordusu, itilaf devletlerinin donanmasını 18 Mart 1915’te bozguna uğratmış ve deniz savaşlarını sonlandırmıştır. Gelibolu Yarımadası’na yapılan kara çıkartmaları da Osmanlı ordusunun direnişiyle başarısız olmuştur.
• Stratejik Zafer: Çanakkale’nin geçilemez oluşu, itilaf devletlerinin Rusya’ya takviye sağlama planlarını bozmuş ve savaşın gidişatını değiştirmiştir.
• Politik Sonuçlar: Savaşın sonuçları, Çarlık Rusya’nın çöküşünü hızlandırmış ve İngiltere’de idare değişikliğine yol açmıştır.
• Ulusal Şuur: Türk milletinin bağımsızlık ve özgürlük için verdiği uğraş, ulusal şuuru güçlendirmiş ve ulusal kimlik oluşumuna katkıda bulunmuştur.
• Anadolu’nun Geleceği: Savaş, Anadolu topraklarının ve boğazların Türk hâkimiyetinde kalmasını sağlamıştır.
• Kültürel Tesir: Çanakkale Savaşı, Türk edebiyatı ve sanatında değerli bir yer fiyat ve ulusal kahramanlık hikayeleriyle nesilden jenerasyona aktarılır.
Bu sonuçlar, Çanakkale Savaşı’nın yalnızca bir askeri zafer olmanın ötesinde, Türk tarihi ve ulusal kimliği için ne kadar değerli olduğunu göstermektedir.
NUSRET MAYIN GEMİSİ NEDİR?
1915 yılında, Çanakkale Boğazı’nın girişindeki tabyaları bombalayan Müttefik Donanması’na karşı, Osmanlı Ordusu’nun savunma stratejisi olarak boğaza döşenen mayınlarla büyük bir muvaffakiyet elde etmiştir.
Nusret, 8 Mart gecesi Karanlık Liman’a 26 mayın dökerek, Müttefik Donanması’nın keşif ve mayın temizleme gemilerinin tespit edemediği bir mayın çizgisi oluşturmuştur. Bu mayınlar, 18 Mart 1915’te yapılan büyük akında Müttefik zırhlılarını batırarak, Çanakkale harekâtının yazgısını değiştirmiş ve Nusret’e “dünyanın en ünlü mayın gemisi” unvanını kazandırmıştır.
Nusret’in bu başarısı, savaşın gidişatını etkileyen ve Türk milletinin zaferine katkıda bulunan kıymetli bir faktör olarak tarihe geçmiştir.
Gemi, Türk Deniz Kuvvetleri’nde 1955 yılına kadar misyon yapmış ve daha sonra özel bir şirkete satılmıştır. 1989 yılında Mersin limanında batan gemi, bugün Çanakkale’de bir kültür parkında sergilenmektedir.
